Yemek hizmeti alımında, işin yürütümü esnasında yemek çıkartmaya engel olabilecek beklenmedik birtakım durumların oluşması halinde hizmetin aksamadan yürümesini sağlamak amacıyla, yüklenici aynı il içinde kendi yemek fabrikası veya yemek fabrikası ile yapılmış sözleşmenin sunulmasının istenilemeyeceği hk.

Mehmet…

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ordu İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/56523 İhale Kayıt Numaralı “24 Ay Süreli Malzemeli Yemek, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ordu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 29.03.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Ay Süreli Malzemeli Yemek, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Mehmet ….22.03.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.03.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.04.2022 tarih ve 16604 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.04.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/347 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde istenilen belgelerin sözleşmenin yapılması esnasında idareye sunulmasının zorunlu olduğunun düzenlendiği, ancak kamu ihale mevzuatında sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin belirlendiği, bahse konu maddede yer verilen belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler arasında yer almadığı, dolayısıyla söz konusu düzenlemelerin bu haliyle mevzuata uygun olmadığı; ayrıca söz konusu maddede isteklilerin kendi mutfağı veya kiralayacakları mutfağın teklifleri kapsamında Ordu ili sınırları içerisindeki kendisine ait veya kiralama yöntemiyle kullanılacak ve bazı standartlara ilişkin belgelere sahip yemek üretim tesisine ilişkin kapasite raporunun sunulmasının istenildiği, mutfağa ait kapasite raporunun sözleşme aşamasında sunulmasının istenildiği, anılan kapasite raporunun ihale üzerinde bırakılacak istekli yerine tüm isteklilerden istenilmesinin teklif maliyetini gereksiz olarak artırdığı, bu sebeple rekabeti engellediği,

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler,

…

3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler,

…

6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,

…

8) İhale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren, uluslararası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikalar …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur. …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “(1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir. …” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 65’inci maddesinde “Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 29 uncu maddesinde; idareler tarafından ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere hangi belgelerin istenilmesinin zorunlu olduğu ve hangi belgelerin istenemeyeceği belirtilmiştir. Bunun dışında kalan hallerde, idarelerce ilanda ve dokümanda belirtilmek kaydıyla, anılan maddede yer verilen belgelerden gerekli görülenler ile makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, kapasite raporu ve kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale konusu işin niteliği dikkate alınarak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin ilgili maddeleri ve bu Tebliğde yapılan açıklamalar doğrultusunda istenilmesi mümkün bulunmaktadır. Hizmet alımı ihalelerinde istenilecek belgeler, hizmet alımının yaklaşık maliyet değerine göre belirlenmiş olup (Ek-H.1)’de yer alan tabloda gösterilmiştir. …” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 74’üncü maddesinde “74.1. İdareler, ihale konusu işin niteliğini ve uygulama yönetmeliklerinin bu konuyu düzenleyen maddelerini esas alarak, ihale dokümanında kalite ve standart belgelerine ilişkin düzenleme yapabilirler. İhale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin istenilmesi, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırılık teşkil edecektir.

74.2. İdarece kalite ve standarda ilişkin belge istenmesi durumunda, standarda ilişkin tanıma (kritere), belgenin başvuru veya teklif kapsamında istenmesi halinde ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede, yükleniciden istenmesi halinde ise teknik şartnamede yer verilecektir.

…

74.5. Hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin istenip istenmeyeceği, 74.7. maddesindeki açıklama ve aşağıdaki esaslara uygun olarak idarelerce belirlenecektir.

74.5.1. İdarelerin kendi hizmet binalarında veya diğer görev sahalarında gerçekleştirilen hizmet alımı ihaleleri (örneğin; temizlik, özel güvenlik, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi, yemek hazırlama ve dağıtım hizmetleri gibi) ile personel/ öğrenci taşıma hizmetleri ve araç kiralama hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesi istenmeyecektir. …” açıklaması,

Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı

b) Miktarı ve türü: 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Ordu İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı; Birinci Kısım- Ordu Devlet Hastanesi (Bağlı Fizik Tedavi Ünitesi dahil), Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi (Kadın Doğum ve Çocuk Ek Hizmet Binası ve Toplum Ruh Sağlığı Merkezi dahil), Gölköy Devlet Hastanesi, Gürgentepe İlçe Devlet Hastanesi, Ulubey İlçe Devlet Hastanesi, Perşembe İlçe Devlet Hastanesi ve Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, İkinci Kısım- Fatsa Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Korgan Devlet Hastanesi, Kumru Devlet Hastanesi, Aybastı Devlet Hastanesi ve Akkuş Devlet Hastanesi, Üçüncü Kısım- Mesudiye İlçe Devlet Hastanesi

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.5. Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “… 1- Müdürlüğümüze bağlı, taşımalı olarak yemek hizmeti verilecek olan sağlık tesisleri için hizmet sunumunun sağlanması, ayrıca kendi bünyesinde mutfağı olan sağlık tesisleri için; yangın, su basması, arıza veya buna benzer yemek çıkartmaya engel beklenmedik bir durum oluşması ihtimaline karşılık, hizmetin aksamadan yürütülmesi amacıyla; yüklenicinin Ordu İli sınırları içerisinde yer alan kendi yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait belge veya Ordu il sınırları içerisinde yer alan ve sözleşme imzaladığı bir yemek fabrikası/yemek üretim merkezi ile yapılmış olan sözleşme, sözleşme esnasında idareye sunulacaktır.

2- Sözleşme esnasında İdareye sunulan yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait; Ticaret ve/veya Sanayi odası ya da meslek odası tarafından mevzuatına uygun olarak düzenlenmiş, sözleşme imza tarihinde geçerliliğini koruyan ihale konusu iş kapsamındaki tesislerin günlük ihtiyacının en az yarısı miktarında olan, adet/gün miktarda yemek(tabldot yemek) kahvaltı ve ara öğün (ayrı ayrı belirtilmek üzere) hizmetini karşılayan kapasite raporu, (iş ortaklığında; ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir)

3- Sözleşme esnasında İdareye sunulan yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait; Ticaret ve /veya Sanayi odası ya da meslek odası tarafından mevzuatına uygun olarak düzenlenmiş, sözleşme imza tarihinde geçerliliğini koruyan Covid-19 salgını nedeniyle alınması gereken önlemler çerçevesinde yemeklerin paketli olarak sunulmasını gerektirebilecek durumlara yönelik olarak sağlık tesislerinin günlük ihtiyacının en az yarısı miktarında olan adet/gün hazır (tabldot ) yemek, kahvaltı, ara öğün paketli yemek üretimi yapabildiğini gösterir Kapasite Raporu, (iş ortaklığında; ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir)

4- Sözleşme esnasında İdareye sunulan yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait; sözleşme imza tarihinde geçerliliğini koruyan İşletme Kayıt Belgesi,

5- Sözleşme esnasında İdareye sunulan yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait; TS 8985 sayılı İş yerleri- yemek fabrikaları- toplu yemek mutfakları ve yemek servisleri- genel kurallar standardına uygun TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi, TS 6914 İş Yerleri – Gıda Maddeleri İmal Eden, Hazırlayan, Depolayan ve Satan Yerler İçin Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesi, TS 13027 Gıda Üretim ve Satış Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon için Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesi, TSE COVID-19 Güvenli Üretim Belgesi, ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi,

6- Taşımalı hizmet sunulacak sağlık tesisleri için; TS 13075 İş Yerleri Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri Genel Kurallar Standardına Uygun Hizmet Veren İş Yeri Hizmet Yeterlilik Belgesi, sözleşme esnasında İdareye sunulacaktır.

7- Yüklenici; yangın, su basması, arıza ve buna benzer yemek çıkartmaya engel beklenmedik bir durum oluşması halinde, idare ile yapılan sözleşme esnasında bildirmiş olduğu, Ordu İl sınırları içerisindeki yemek fabrikası/yemek üretim merkezini kullanarak personeliyle hizmet vermeye devam edecektir.” düzenlemesi,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı maddede “İhaleye konu hizmet alım işi: sağlık tesislerimizde ihtiyaç duyulan malzemeli yemek pişirme, dışardan taşıma, dağıtım ve sonrası hizmetleridir. Bu hizmetler, yemek için gerekli malzemeyi sağlama, yemek hazırlama, hazırlanan yemeği servis etme ve yemek sonrası temizlik (bulaşıkların yıkanması, çöplerin bertarafı, hizmet için kullanılan alanların temizliği ile böcek ve haşerelere karşı ilaçlama) hizmetlerini kapsar.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İşin süresi, kapsamı” başlıklı maddesinde “Hizmetin Süresi: Hizmetin süresi işe başlama tarihinden itibaren 24 aydır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

…………………………. 

Başvuru sahibi tarafından özetle, İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde istenilen belgelerin sözleşmenin yapılması esnasında idareye sunulmasının mevzuata aykırı olduğu iddia edilmektedir.

Yapılan incelemede, İdari Şartname’nin şikâyete konu edilen 47’nci maddesinde ;

·        İşin yürütümü esnasında yemek çıkartmaya engel olabilecek anılan maddede sayılan beklenmedik birtakım durumların oluşması halinde hizmetin aksamadan yürümesini sağlamak amacıyla, yüklenici tarafından Ordu ili sınırları içerisinde yer alan kendi yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait belge veya Ordu il sınırları içerisinde yer alan bir yemek fabrikası/yemek üretim merkezi ile yapılmış sözleşmenin sunulmasının istenildiği,

·         Aynı zamanda bahse konu yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ilişkin aşağıda yer verilen belgelerin de sözleşme esnasında yükleniciden istenildiği anlaşılmaktadır:

o   – Bahse konu fabrika/merkeze ait maddede istenilen oranları karşılayan kapasite raporu,

o   – Covid-19 salgını nedeniyle yemeklerin paketli olarak sunulmasını gerektirebilecek durumlara yönelik olarak bahse konu fabrika/merkeze ait maddede istenilen oranları karşılayan kapasite raporu,

o   Bahse konu fabrika/merkeze ait sözleşme imza tarihinde geçerliliğini koruyan İşletme Kayıt Belgesi,

o   Bahse konu fabrika/merkeze ait TS 8985 sayılı İş yerleri- yemek fabrikaları- toplu yemek mutfakları ve yemek servisleri- genel kurallar standardına uygun TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi, TS 6914 İş Yerleri – Gıda Maddeleri İmal Eden, Hazırlayan, Depolayan ve Satan Yerler İçin Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesi, TS 13027 Gıda Üretim ve Satış Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon için Genel Kurallar Standardına Uygunluk Belgesi, TSE COVID-19 Güvenli Üretim Belgesi, ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi,

o   Taşımalı hizmet sunulacak sağlık tesisleri için; TS 13075 İş Yerleri Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri Genel Kurallar Standardına Uygun Hizmet Veren İş Yeri Hizmet Yeterlilik Belgesi.

Öte yandan idarece bahse konu iddiaya yönelik olarak şikâyete verilen cevapta “… İtiraza konu olan yemek hizmet alımı ihalesinde, ……………

…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemeleri doğrultusunda, incelemeye konu ihalenin İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde yükleniciden Ordu ili sınırları içerisinde yer alan kendi yemek fabrikası/yemek üretim merkezine ait belge veya Ordu il sınırları içerisinde yer alan bir yemek fabrikası/yemek üretim merkezi ile yapılmış olan sözleşmenin sunulmasının istenildiği,

Ayrıca söz konusu düzenlemede yüklenicinin bahse konu yemek fabrikası/yemek üretim merkezinin birtakım kalite belgelerine sahip olmasının istenildiği,

Anılan maddede bu belgelerin yüklenici tarafından sözleşme esnasında sunulması gerektiğinin ifade edildiği;

Bu doğrultuda söz konusu düzenlemeyle idare tarafından iddiaya konu edilen belgelerin yükleniciden sözleşme esnasında istenilmesi hususu ile bu belgelerin sözleşmenin imza tarihinde geçerliliğini koruyan belgeler olmasının istenilmesi hususları bir arada değerlendirildiğinde, bahsi geçen belgelerin sözleşmenin imzalanmasından önce istenildiği sonucuna varıldığı, bu itibarla sözleşmenin imzalandığı tarihte geçerli olması istenilen söz konusu belgelerin sözleşmenin imzalanmasından önce istenilmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.