İlân yapıldıktan sonra değişiklik yapılması zorunlu olursa nasıl hareket edilmelidir?

Kamu İhale Kurulunun 2008/UM.Z-658 Sayılı Kararında:

İhale ilanının “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları” başlıklı maddesinde; “İsteklilerce ihalemize teklif edilecek ürünlerin her biri için hastanenin ilgili birimlerinden (uygunluk Belgesi) alacak, bu belge ihale dosyasında ibraz edilecektir. Uygunluk almayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı,

Teknik şartnamenin “Tıbbi Sarf Malzemeler ile ilgili diğer hususlar” başlıklı bölümünün birinci maddesinin; “Ekli listedeki yazılı malzemelere teklif verecek firmalar satın alma servisinden alacakları uygunluk belgesini ihaleye son teklif verme tarih ve saatinden önce ilgili uzmanlardan uygunluk alacaklardır ve aldıkları uygunluk belgelerini ihale dosyasında bulunduracaklardır. Firmalar uygunluk almadıkları veya alamadıkları malzemelere teklif vermeyeceklerdir.” şeklinde ve üçüncü maddesinin ise; “İlgili firmalar malzeme tesliminde uygunluk aldıkları numunelerin aynını getirmekle yükümlüdürler.” şeklinde düzenlendiği görülmüştür.

31.10.2007 tarihinde idare tarafından hazırlanan zeyilname ile teknik şartnamenin “Tıbbi Sarf Malzemeler ile ilgili diğer hususlar” başlıklı bölümündeki anılan maddeleri: “1. Ek listedeki yazılı malzemelere teklif verecek firmalar birim fiyat cetvelinde marka ve modeli belirteceklerdir. 3. İlgili firmalar şartnamesi olmayan malzemeler için numuneler getirecek ve ihale esnasında komisyonca değerlendirilip karar verilecektir.” olarak değiştirilmiştir.

4734 sayılı Kanunun “İlânın Uygun Olmaması” başlıklı 26 ncı maddesinde; “13, 24 ve 25 inci maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilânlar geçersizdir. Bu durumda, ilân bu maddelere uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihale veya ön yeterlik yapılamaz.

Ancak, 13 üncü maddede belirtilen ilânın yapılmaması veya ilân sürelerine uyulmaması halleri hariç, yapılan ilânlarda 24 ve 25 inci madde hükümlerine uygun olmayan hatalar bulunması durumunda, idarelerce ilânların yayımlanmasını takibeden on gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilânı yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir.” hükmü,

Anılan Kanunun “İhale Dokümanında Değişiklik veya Açıklama Yapılması” başlıklı 29 uncu maddesinde; “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.

Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Zeyilname ile İhale Dokümanında Değişiklik Yapılması” başlıklı Birinci Bölüm XII. (C) bendinde; “..

Ancak ilanda yapılacak düzeltmeler sadece 4734 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinde belirtilen hallerle sınırlı olarak ve ilanın yayınlanmasını takip eden 10 gün içinde yapılabileceğinden bu süre geçtikten sonra ihale dokümanının ilana yansıyan hükümleri ile ilgili olarak zeyilname düzenlenmesi mümkün bulunmamaktadır.” açıklaması yer almaktadır.

Belirtilen hususlar bir arada değerlendirildiğinde; idarenin ihale dokümanında yapmış olduğu söz konusu değişikliğin 4734 sayılı Kanunun aradığı zeyilname konusu edilebilecek maddi veya teknik bir hata yada eksiklik kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır. Kaldı ki; dokümanda yapılan bu değişikliğin zeyilname konusu yapılabilmesi kabul edilse dahi, ihale ilanına yansıyan bu hususa ilişkin ihale ilanının yayımlanmasını takibeden 10 gün içinde düzeltme ilanı yapılması gerekmekte iken, düzeltme ilanının yapılmadığı görüldüğünden, idarece tesis edilen işlemde, her iki halde de kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 19 ve 49 uncu kalemlerine ilişkin olarak ihale işlemleri ile ihale kararının iptali gerekmektedir.