Su ve Kanalizasyon İdaresince Yasaklama süresi başlatılan isteklinin Büyükşehir belediyesinin diğer ihalelerine iştirak ettirilmemesi doğru mudur?

Yayın Tarih: 15.01.2020 10:01
Özet

Temel görevi büyükşehir belediye başkanlığı sorumluluk sahasındaki su ve kanalizasyon işlerinin yapılması olan İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün İzmir Büyükşehir Belediyesi teşkilat yapısı altında bağlı bir kuruluş olarak faaliyet sürdürdüğü, İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün bağlı bulunduğu İzmir Büyükşehir Belediyesinden tamamen bağımsız olmayıp mutlak bir denetim altında bulunduğu, ayrıca yönetim kurulunun oluşumu sürecinde büyükşehir belediye başkanının esaslı bir yetkiye sahip olduğu, dolayısıyla yasaklama işlemlerinin başlatıldığı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile incelenen ihaleyi gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesinin aynı idare kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, aksi kabulün idari işleyiş açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabileceği hususları bir arada değerlendirildiğinde, anılan istekliye Kanun’un 58’inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki ihaleye iştirak ettirilmemesi tedbirinin uygulanması gerektiği sonucuna varılmış ise de; İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün teşkilat yapısına bakıldığında İzmir Büyükşehir Belediyesine bağlı ancak müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluş olduğu, ilgili Kanun gereği Büyükşehir Belediye Başkanı yönetim kurulunun başkanı olarak görev yapsa da yönetim kurulunun 5 kişiden oluştuğu ve oyçokluğuyla karar aldığı, ayrıca 4734 sayılı Kanun kapsamında ihalelerini gerçekleştirebildiği düşünüldüğünde İzmir Büyükşehir Belediyesi ile aynı idare olduğu kabulünün mümkün olmadığı, bu iddia yönünden kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.


Ankara 23. İdare Mahkemesinin 06.12.2018 tarihli ve E:2018/734, K:2018/585 sayılı kararı ile “…Uyuşmazlıkta, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Birtam İnşaat Taah. Tic. AŞ. tarafından Kamu İhale Kurumu’na 8 iddia ile itirazen şikayet başvurusu yapıldığı, bu İddialardan 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. iddia yönünden başvurunun reddine karar verildiği, ihale üzerinde bırakılan davacı şirkete ilişkin 1 ve 2. iddia yönünden ise davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ve düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği anlaşıldığından, davacının menfaatini ihlal eden 1 ve 2. iddia yönünden hukuki irdeleme yapılması gerekmektedir.

  1. iddia yönünden; …

Bu durumda, ihaleye sunulan iş deneyim belgesine konu işin gerçekleşip gerçeklemediğine ve belgenin gerçekliğine ilişkin tereddütlerin oluştuğu açık olup, ihaleyi yapan idare tarafından gerekli araştırmaların yapılması ve tereddütlerin giderilmesi gerektiğinden, kurul kararının 1. iddianın karşılanmasına ilişkin ilk kısmında hukuka aykırılık bulunmadığına
Oybirliğiyle karar verilmiştir.

Bu durumda, iş deneyim belgesi üzerinde kurucu İmza dışında yer alan imza ve mührün, hangi amaçla konulduğu anlaşılamamakla birlikte belgenin altında yer alan ve araştırılması gerektiği yukarıda belirtilen Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı onayının da belge üzerindeki hangi imzanın doğruluğuna ilişkin olduğunu belirtmediği görüldüğünden, bu haliyle iş deneyim belgesinin mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna oy çokluğuyla varılmıştır.

  1. iddia yönünden; …

Bu durumda, 2. iddia yönünden kurul kararında, temel görevi büyükşehir belediye başkanlığı sorumluluk sahasındaki su ve kanalizasyon işlerinin yapılması olan İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün İzmir Büyükşehir Belediyesi teşkilat yapısı altında bağlı bir kuruluş olarak faaliyet sürdürdüğü, İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün bağlı bulunduğu İzmir Büyükşehir Belediyesinden tamamen bağımsız olmayıp mutlak bir denetim altında bulunduğu, ayrıca yönetim kurulunun oluşumu sürecinde büyükşehir belediye başkanının esaslı bir yetkiye sahip olduğu, dolayısıyla yasaklama işlemlerinin başlatıldığı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile incelenen ihaleyi gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesinin aynı idare kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, aksi kabulün idari işleyiş açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabileceği hususları bir arada değerlendirildiğinde, anılan istekliye Kanun’un 58’inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki ihaleye iştirak ettirilmemesi tedbirinin uygulanması gerektiği sonucuna varılmış ise de; İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün teşkilat yapısına bakıldığında İzmir Büyükşehir Belediyesine bağlı ancak müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluş olduğu, ilgili Kanun gereği Büyükşehir Belediye Başkanı yönetim kurulunun başkanı olarak görev yapsa da yönetim kurulunun 5 kişiden oluştuğu ve oyçokluğuyla karar aldığı, ayrıca 4734 sayılı Kanun kapsamında ihalelerini gerçekleştirebildiği düşünüldüğünde İzmir Büyükşehir Belediyesi ile aynı idare olduğu kabulünün mümkün olmadığı, bu iddia yönünden kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; dava konusu kurul kararının, 1. iddianın birinci kısmı yönünden reddine
Oybirliğiyle, 1. iddianın ikinci kısmı yönünden reddine oyçokluğuyla 2. iddia yönünden dava konusu işlemin
Oybirliğiyle iptaline …”
 karar verilmiştir.


Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 26.03.2019 tarih ve E:2019/350, K:2019/926 sayılı kararında “…Temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu Kurul kararının 2. iddiaya ilişkin kısmı yönünden dava konusu işlemin iptaline dair kısmı incelendiğinde; …

Temyizen incelenen kararın, İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin aynı idare olduğu kabul edilemeyeceğinden, bu iddia yönünden Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığına ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Mahkeme kararının, dava konusu Kurul kararının 1. iddianın karşılanmasına ilişkin 1. kısmı yönünden davanın reddine dair kısmına gelince;

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nce gerçekleştirilen 2017/578295 ihale kayıt numaralı “Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz İkmal İnşaatı” ve 2018/102816 ihale kayıt numaralı “İzmir ili Foça ilçesi Gerenköy Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” ihalelerine ilişkin olarak davacı şirket tarafından iş deneyimini tevsik etmek için şirket hisselerinin %70’ine sahip olan Astel Ltd. Şti. adına Rusça dilinde 13 Mayıs 2016 tarihinde düzenlenmiş “Ultraviyole dezenfeksiyonlu 3 milyon m3/gün kapasiteli Kuryanovskiye Atık Su Arıtma Tesisinin İnşaatı” işine ilişkin iş bitirme belgesi sunulduğu anlaşılmaktadır.

“Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz İkmal İnşaatı” ihalesinde ihaleyi gerçekleştiren idarece, anılan iş deneyim belgesi ile ilgili olarak T.C. Dışişleri Bakanlığından Rusya Federasyonu ile temasa geçilmek suretiyle belgeyi düzenleyen kuruluştan belgenin içeriğinin teyit edilmesi ve gelen bilginin de kendilerine bildirilmesinin talep edildiği, Dışişleri Bakanlığı’nca Moskova Büyükelçiliği ile yazışmalar yapıldığı, Moskova Büyükelçiliği tarafından Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı’na yazılan yazılarda, söz konusu iş deneyim belgesinin teyidi için ilgili kuruma gönderilmesi ve sonucundan bilgi verilmesinin istenildiği, T.C. Dışişleri Bakanlığı’nca ihaleyi gerçekleştiren idareye gönderilen 23/05/2018 tarihli yazıda, “…Rus tarafının cevabi Nota tevdi ederek ihaleye katılan Rus firmalarca iletilen belgelerin RF Dışişleri Konsolosluk Departmanınca tasdik olunmadığı, belgelerin sahtelik belirtileri içerdiği, ayrıca firmaların faaliyetlerine ilişkin bilgilerin şüphe uyandırdığını bildirdiği kaydedilmektedir ibaresinin yer aldığı, T.C. Dışişleri Bakanlığı’nın 23/05/2018 tarihli yazısı üzerine anılan ihalede davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, buna karşı davacı şirket tarafından şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bu başvurunun reddedilmesi üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda Kamu İhale Kurulu’nun 18/07/2018 tarih ve 2018/UY.I-1375 sayılı kararıyla başvurunun reddine karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 7. İdare Mahkemesi’nin 04/10/2018 tarih ve E:2018/1711, K:2018/1618 sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu kararın temyizi üzerine Dairemizce 17/01/2019 tarih ve E:2018/3976, K:2019/149 sayılı kararıyla, “Anılan iş deneyim belgesinde Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi kapsamında mevzuata uygun “apostil tasdik şerhi” bulunduğundan ve davacı şirket tarafından sunulan Dışişleri Bakanlığı İkili Ekonomik İşler Genel Müdürlüğü’nün 13/12/2018 tarih ve 22735287 sayılı yazısında, Astel Ltd. Şti.’nin söz konusu belgelerinin Moskova Büyükelçiliği’nce incelendiği ve belgelerde Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığınca uygulanan apostil mührünün bulunduğu, bu nedenle belgedeki imzaların gerçekliğinin yeniden kontrol edilmesine ve tasdik ettirilmesine gerek bulunmadığı hususu vurgulandığından, aksi ispat edilinceye kadar apostil tasdik şerhi bulunan söz konusu iş deneyim belgesinin mevzuata uygun olduğu anlaşılmaktadır, öte yandan, iş deneyim belgesinin içeriğine ilişkin olarak aksi bir tespitin ortaya çıkması hâlinde ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından davacı hakkında yeniden bir işlem tesis edilebileceği kuşkusuzdur.” gerekçesine yer verilerek kararın gerekçeli olarak onandığı görülmektedir.

Diğer yandan, “İzmir İli Foça İlçesi Gerenköy Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” ihalesinde de, “Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz İkmal İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak T.C. Dışişleri Bakanlığınca gönderilen 23/05/2018 tarihli yazı uyarınca davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, buna karşı davacı şirket tarafından şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bu başvurunun reddedilmesi üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda Kamu İhale Kurulu’nun 11/07/2018 tarih ve 2018/UY.I-1312 sayılı kararıyla başvurunun reddine karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 10. İdare Mahkemesi’nin 08/01/2019 tarih ve E:2018/1581, K:2019/11 sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine Dairemizin 26/03/2019 tarih ve E:2019/576, K:2019/923 sayılı kararında, Dairemizin E:2018/3976 sayılı kararında belirtilen aynı gerekçelere yer verilerek Mahkeme kararının gerekçeli olarak onandığı anlaşılmaktadır.

Bu bağlamda, “Ultraviyole dezenfeksiyonlu 3 milyon m3/gün kapasiteli Kuryanovskiye Atık Su Arıtma Tesisinin İnşaatı” işine ilişkin iş deneyim belgesine yönelik olarak Dairemizce verilen gerekçeli onama kararları dikkate alındığında, dava konusu ihalede sunulan iş deneyim belgesi üzerinde sadece “/Kaşe/Rusya Federasyonu Dış İşleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı işbu imzanın doğruluğunu onaylıyor; 26 Aralık 2017 Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı Daire Başkanı /İmza/ Klimov A.V. /Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı mührü/” ifadelerinin yer aldığı dikkate alınmak suretiyle, söz konusu belgeye ilişkin idare tarafından araştırma yapılması ve yapılan araştırma sonucunda davacı şirketin iş deneyim belgesi ile ilgili karar verilmesi gerektiği yönünde verilen Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk, bu kısım yönünden davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

Mahkeme kararının dava konusu Kurul kararının 1. iddianın karşılanmasına ilişkin 2. kısmı yönünden davanın reddine dair kısmına gelince;

Aktarılan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, Türkiye Cumhuriyeti’nin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işleminin belirli şekillere tabi olduğu; buna göre, Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşme’nin 1. maddesi kapsamında bulunan resmi belgelerin “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaf olduğu; apostil tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidinin anlaşıldığı, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun, düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerce teselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik silsilesindeki bir önceki merciye ilişkin olması hâlinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğunun kabul edileceği; Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işleminin, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabileceği; bu kapsamda sunulmayan belgelerin tasdiki hakkında ise belirli yöntemlerin bulunduğu anlaşılmaktadır.

Olayda, dava konusu ihaleye davacı şirket hisselerinin %70’ine sahip olan Astel Ltd. Şti. adına Rusça düzenlendiği anlaşılan “Lujniki Büyük Kapalı Spor Arenası/Stadyumu Yapımı” işine ait iş deneyim belgesinin sunulduğu, bu iş deneyim belgesinde apostil tasdikinin bulunduğu, Türkçe tercümesine göre, apostil tasdik şerhinde, “İşbu resmi belge Husnullin M. Ş. tarafından imzalanmıştır. İmzalayanın sıfatı Moskova Hükümeti Başkan Yardımcısıdır. Moskova Hükümeti İnşaat Departmanının mühür/damgasını taşımaktadır.” ibaresinin yer aldığı, apostil kaşesinde ise, “Moskova şehrinde Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı Moskova Genel Müdürlüğü Müdür Yardımcısı Lyubimov Yu. S. tarafından No 77/75406-18 ile tasdik edilmiştir.” ibaresi ile imzalanıp, mühürlenerek yapılan tasdikin Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığının Moskova Genel Müdürlüğü tarafından mühürlendiği görülmektedir.

Rusya Federasyonu’nun Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’ne taraf olduğu da dikkate alındığında, söz konusu “apostil tasdik şerhi” taşıyan iş deneyim belgesinin Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaf olduğu ve apostil tasdik şerhinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğimin 31. maddesinin 3. fıkrasına uygun olarak gerçekleştirildiği açıktır.

Bu bağlamda, anılan iş deneyim belgesinde Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi kapsamında mevzuata uygun “apostil tasdik şerhi” bulunduğundan, aksi ispat edilinceye kadar apostil tasdik şerhi bulunan söz konusu iş deneyim belgesinin mevzuata uygun olduğu anlaşılmaktadır

Bu itibarla, dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında bu yönden hukukî isabet bulunmamaktadır…” gerekçeleriyle davacının temyiz isteminin kabulüne; Ankara 23. İdare Mahkemesi’nin 06.12.2018 tarih ve E:2018/734, K:2018/585 sayılı kararının davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına, dava konusu kurul kararının 1. iddianın 1. ve 2. kısımları yönünden iptaline karar verilmiştir.


Mahkeme Kararına İlişkin Uyuşmazlık Kararı

Toplantı No : 2018/046
Gündem No : 31
Karar Tarihi : 14.08.2018
Karar No : 2018/UY.I-1530

 

BAŞVURU SAHİBİ:

Birtam İnş. Taah. Tic. A.Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/66384 İhale Kayıt Numaralı “Adliye Tam Otomatik Katlı Otopark Yaptırılması İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 19.03.2018 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Adliye Tam Otomatik Katlı Otopark Yaptırılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Birtam İnşaat Taah. Tic. A.Ş.nin 18.06.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.06.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.07.2018 tarih ve 36945 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.07.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2018/1124 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin;

 

1) Yurt dışında gerçekleştirilen işten elde edildiği belirtilen iş deneyim belgesinin ilgili ihale komisyonu tarafından belgenin apostil tasdik şerhi üzerinden inceleme yapılırken söz konusu belgenin sahteliğine ilişkin araştırma ve incelemenin yapılmadığı, anılan isteklinin İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün 2017/578295 ve 2018/102816 ihale kayıt numaralı ihalelerine de katıldığı, bu ihalelerde anılan isteklinin sahte belge kullanma faaliyetinden idarenin haberdar olduğundan belgenin doğruluğunun teyit edilmesi gerekirken görev ihmali yapılarak anılan iş deneyim belgesi ile ilgili sorgulama gerçekleştirilmediği, her iki ihaleye ilişkin ihale komisyonu kararlarının istenerek incelenmesi gerektiği, mevzuat gereği belgenin EKAP’a kaydedilmiş olmasının işin yapıldığına ve belgelerdeki bilgilerin doğruluğuna karine teşkil etmeyeceği ve kayıt işleminin ihale komisyonlarının inceleme, değerlendirme ve sorgulamaya ilişkin yetki ve sorumluluklarını ortadan kaldırmayacağı, iş deneyim belgesine konu işin sözleşmesinin yapıldığı belirtilen tarihte söz konusu işin gerçekleşmiş olduğu ve yapıldığı belirtilen işin kapasitesinin belge üzerindeki kapasiteden farklı olduğu, anılan iş deneyim belgesinin içeriğinin doğru olup olmadığının teyit edilmesi gerektiği, iş deneyim belgesinin benzer iş uygun olarak kabul edilse dahi ihale konusu iş tutarının tespit edilebileceği bilgi ve belgelerin sunulmadığı ve sunulan belgelerin ise gerçeği yansıtmadığı, anılan iş deneyim belgesinin ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olduğu iddialarına ilişkin gerekli ve yeterli incelemenin yapılmadığı,

 

2) 2017/578259 ihale kayıt numaralı ihaleye sunduğu iş deneyim belgesi ile ilgili Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yapılan araştırma sonucunda istekli hakkında yasaklama sürecinin başlatıldığı, yasaklama kararı henüz yürürlüğe girmemiş olsa da Kamu İhale Genel Tebliği’nin 28’inci maddesinin uygulanması gerektiği, yasaklama işleminin yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare sayılan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın ihalelerine de 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 58’inci maddesinin üçüncü fıkrası gereği iştirak ettirilmemesi gerektiği,

 

3) Bankalardan temin edilecek belgelerinin, Yapım İşleri İhaleleri Yönetmeliği’nin 34’üncü maddesine aykırı olduğu,

 

4) Bilanço ve eşdeğer belgelerinin, anılan Yönetmelik’in 35’inci maddesine aykırı olduğu,

 

5) İş hacmini gösteren belgelerinin, anılan Yönetmelik’in 36’ncı maddesine aykırı olduğu,

 

6) Teklif mektuplarının şekli ve tekliflerinin geçerlik süresinin, anılan Yönetmelik’in 54 ve 55’inci maddelerine aykırı olduğu,

 

7) Teminat mektuplarının şekli ile süresinin, anılan Yönetmelik’in 56’ncı maddesine aykırı olduğu,

 

8) 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde düzenlenen ihaleye katılımda yeterlik kurallarına da uyulmadığı ve şikâyet üzerine yeterli incelemenin yapılmadığı belirtilerek anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: …

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; …

2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler, …

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. …

Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır: …

j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen. …” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır: …

c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek. …

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

 

Yapım İşi İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “… (3) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler, “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. Apostil tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun; düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerce teselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik silsilesindeki bir önceki merciye ilişkin olması halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilecektir.

b) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.

c) (a) veya (b) bendi kapsamında sunulmayan belgeler ise aşağıdaki yöntemlerden biri ile tasdik edilmelidir:

1) Belge, doğrudan düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı ya da düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdikini müteakip o ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edildikten sonra o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik edilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde ise tasdik işlemi bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından yapılır. Düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdiki ile belgenin düzenlendiği ülke Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

2) Belge, sırasıyla düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliğinin tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

ç) Teselsülen yapılan tasdik işlemlerinde teyit edilecek unsurlara ilişkin eksikliklerin veya hataların sonraki merciler tarafından tasdik kapsamında giderilmesi veya düzeltilmesi halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilir.

d) Yabancı ülkenin Türkiye’deki temsilciliği tarafından düzenlenen belgeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Bu tasdik işleminden belgedeki imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

(4) Başvuru veya teklif kapsamında sunulacak belgelerin tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. …” hükmü yer almaktadır.

 

Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, … işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur. …

(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.

(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.

(16) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç yurt dışında gerçekleştirilen diğer işlerle ilgili olarak, iş deneyimini tevsik için, o ülke mevzuatına göre, iş sahibinin adı veya unvanı, işin yapıldığı yer ve niteliği, yüklenicinin, ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanların adı veya unvanı, sözleşme bedeli ve tarihi ile işin bitim tarihini içerecek şekilde düzenlenmiş belgenin sunulması gereklidir. …” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …

(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;

a) İş bitirme belgelerinde, belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması, … şartı aranır…

(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;

a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak, … dikkate alınır. …” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir: …

(3) Türk Lirası üzerinden teklif verilen ihalelerde, yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin tutarları, belgeye konu işin sözleşme tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar, birinci fıkranın (b) bendine göre güncellenir. …” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “İhale Komisyonlarının inceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesinde “(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir. …” hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından, belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç yurt dışında gerçekleştirilen diğer işlerle ilgili olarak, iş deneyimini tevsik için, o ülke mevzuatına göre, iş sahibinin adı veya unvanı, işin yapıldığı yer ve niteliği, yüklenicinin, ilgisine göre fiilen denetleme veya yönetme faaliyetlerinde bulunanların adı veya unvanı, sözleşme bedeli ve tarihi ile işin bitim tarihini içerecek şekilde düzenlenmiş belgenin sunulmasının gerekli olduğu, tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

 

Yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1’inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler için apostil tasdik şerhi ile yaptırılabileceği; apostil tasdik işleminden belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılması gerektiği, ayrıca yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinden ihale konusunun “636 Araçlık Tam Otomatik Otopark Yaptırılması” işi olduğu anlaşılmıştır.

 

Anılan Şartname’nin “Yeterlik başvurusu için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından 41.500.000 TRY (Türk Lirası)’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:

Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde yer alan B/III grubu işler veya ihale konusu işi de içeren iş deneyim belgeleri benzer iş olarak kabul edilecektir. İş deneyim belgesi olarak ihale konusu işi de içeren bir iş deneyim belgesinin sunulması halinde, ihale konusu iş tutarının tespit edilebileceği bilgi ve belgelerin de teklif kapsamında sunulması zorunludur.

7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği veya Mimarlık bölümlerine ait mezuniyet belgeleri veya diplomaları ihale konusu iş veya işlere denk sayılarak kabul edilecektir.

7.7. Belgelerin sunuluş şekli

7.7.4. Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi:

7.7.4.1. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler, “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. Apostil tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun; düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerce teselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik silsilesindeki bir önceki merciye ilişkin olması halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilecektir.

7.7.4.2. Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.

7.7.4.3. 7.7.4.1 veya 7.7.4.2 nci madde kapsamında sunulmayan belgeler ise aşağıdaki yöntemlerden biri ile tasdik edilmelidir:

1) Belge, doğrudan düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı ya da düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdikini müteakip o ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edildikten sonra o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik edilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde ise tasdik işlemi bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından yapılır. Düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdiki ile belgenin düzenlendiği ülke Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

2) Belge, sırasıyla düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliğinin tasdik işleminden; belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

7.7.4.4. Teselsülen yapılan tasdik işlemlerinde teyit edilecek unsurlara ilişkin eksikliklerin veya hataların sonraki merciler tarafından tasdik kapsamında giderilmesi veya düzeltilmesi halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilir.

7.7.4.5. Yabancı ülkenin Türkiye’deki temsilciliği tarafından düzenlenen belgeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Bu tasdik işleminden belgedeki imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

7.7.5. Teklif kapsamında sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin yapılması ve bu tercümelerin tasdik işlemi:

7.7.5.1. Yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümeleri ve bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

7.7.5.1.1. Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.

7.9. Tekliflerin dili:

7.9.1. Başvuru ve teklifi oluşturan bütün belgeler ve ekleri ile diğer dokümanlar Türkçe olacaktır. Başka bir dilde sunulan belgeler, Türkçe onaylı tercümesi ile birlikte verilmesi halinde geçerli sayılacaktır. Bu durumda başvurunun ve teklifin veya belgenin yorumlanmasında Türkçe tercüme esas alınır. Tercümelerin yapılması ve tercümelerin onay işleminde ilgili maddedeki düzenlemeler esas alınacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden isteklilerin mesleki ve teknik yeterliğine ilişkin olarak; yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu tam otomatik otopark yaptırılması işine veya Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde yer alan B/III grubu işler olarak belirlenen benzer işlere ilişkin 41.500.000 TL’den az olmamak üzere iş deneyimlerini gösteren belgeler sunulması istenmiş olup, yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi ile yerli istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerine ve bu tercümelerin tasdik işlemine ilişkin düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.

 

08.06.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin, İzkaya İnşaat Taah. Nak. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakılmasına; başvuru sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmesine karar verilmiştir.

 

İhalenin üzerinde bırakıldığı istekli tarafından %70 ortağının Astel Ltd. Şti. olduğunu gösteren, düzenleme tarihinden önceki bir yıl boyunca kesintisiz olarak %50’den fazla hisseye sahip olduğunu belirten yeminli mali müşavirce düzenlenen 15.03.2018 tarihli ortaklık durum belgesinin sunulduğu görülmüştür.

 

İş deneyimini tevsik amacıyla ise apostil tasdik şerhi ile birlikte toplam 3 sayfadan oluşan Rusça dilinde düzenlendiği anlaşılan iş deneyim belgesi ve söz konusu belgelerin noter onaylı Türkçe tercümelerinin sunulduğu görülmüştür.

 

Söz konusu iş deneyim belgesinin Türkçe tercümesinde; işveren/mal sahibi Moskova Hükümeti, proje adı Lujniki Büyük Kapalı Spor Arenası/Stadyumu yapımı, tamamlanan işlerin kapsamı 40.000 kişilik kapalı stadyum yapımı, teslimat yüzdesi %100, müteahhit Astel Limited Şirketi,  sözleşme tarihi 14.11.2014, işin süresi 730 gün, sözleşme şekli anahtar teslim, iş bitim tarihi 15.11.2016, ilk sözleşme bedeli, toplam sözleşme bedeli ve yapılan işlerin nihai bedeli 10.730.000.000,00 Ruble olarak 02.04.2017 tarihli iş bitirme belgesi olduğu belirtilmiştir.

 

Türkçe tercüme belgesine göre yabancı belgenin ikinci sayfasının alt kısmında; işveren/mal sahibi olarak Moskova Hükümeti Başkan Yardımcısı Husnullin M. Ş. yazısı ve Moskova Hükümeti İnşaat Departmanı mührü ile bir imza bulunduğu, söz konusu imza ve mührün yanında Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odası mührü ve üzerinde bir imza ile altında Lomakin A. İ. yazısının olduğu, belgenin alt sağ kısmında ise “/Kaşe/ Rusya Federasyonu Dış İşleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı işbu imzanın doğruluğunu onaylıyor. 26 Aralık 2017 Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı Daire Başkanı /İmza/ Klimov A.V. /Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı mührü/” ifadesinin yer aldığı görülmüştür.

 

İş deneyim belgesinin apostil tasdikinin Türkçe tercümesine göre; apostil tasdik şerhinde “İşbu resmi belge Husnullin M. Ş. tarafından imzalanmıştır. İmzalayanın sıfatı Moskova Hükümeti Başkan Yardımcısıdır. Moskova Hükümeti İnşaat Departmanının mühür/damgasını taşımaktadır” ibarelerinin yer aldığı; ibarelerinin altında “Moskova şehrinde Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı Moskova Genel Müdürlüğü Müdür Yardımcısı Lyubimov Yu. S. tarafından No 77/75406-18 ile tasdik edilmiştir.” ve “İşbu apostil, imzanın doğruluğunu ve belgeyi imzalayan kişinin sıfatını, gerektiğinde bu belge üzerindeki mühür ve damganın doğruluğunu tasdik ediyor. Apostil, apostil şerhi konulan belgenin metnine şamil değildir.” şeklindeki ifadeler ile imzalanıp, mühürlenerek yapılan tasdikin Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığının Moskova Genel Müdürlüğü’ne ait olduğu anlaşılmıştır.

 

Öte yandan, incelemeye konu ihalenin dışında İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilen 2017/578295 ihale kayıt numaralı “Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz İkmal İnşaatı” ihalesine ilişkin alınan Kamu İhale Kurulu’nun 18.07.2018 tarihli 2018/UY.I-1375 sayılı kararı üzerinden yapılan incelemede; İzkaya İnşaat Taah. Nak. San. ve Tic. A.Ş. tarafından iş deneyimini tevsiken Türkçe tercümesine göre “Ultraviyole dezenfeksiyonlu 3 milyon m3/gün kapasiteli Kuryanovskiye Atık Su Arıtma Tesisinin İnşaatı” işine ait Astel Ltd. Şti. adına düzenlenmiş ve üzerinde “Kaşe Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı işbu imzanın doğruluğunu onaylıyor 23 Kasım 2017 Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı Başkanı imza Klimov A.V Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı mührü” ifadeleri bulunan iş deneyim belgesinin sunulduğu görülmüştür.

 

İhaleye gerçekleştiren idare tarafından ise söz konusu iş deneyim belgesine ilişkin T.C. Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla araştırma yapıldığı ve alınan cevap yazısında “1.Rusya federasyonunda düzenlenmiş olan “Ultraviyole dezenfeksiyonlu 3 milyon m3/gün kapasiteli Kuryanovskiye Atık Su Arıtma Tesisinin İnşaatı”…işlerine ait deneyim belgelerinin teyit edilmesi için Moskova Büyükelçiliğimiz tarafından RF Dışişleri Bakanlığı nezdinde evvelce sözlü ve yazılı girişimlerde bulunulmuştur. 2. Moskova Büyükelçiliğinden alınan bir yazıda, Rus tarafının cevabi bir Nota tevdi ederek ihaleye katılan Rus firmalarca iletilen belgelerin RF Dışişleri Konsolosluk Departmanınca tasdik olunmadığı, belgelerin sahtelik belirtileri içerdiği, ayrıca firmaların faaliyetlerine ilişkin bilgilerin şüphe uyandırdığını bildirdiği kaydedilmektedir.” ifadelerine yer verildiği, bunun üzerine gelen bilgiler ışığında idare tarafından anılan isteklinin iş deneyim belgesi Kanun’un 17’nci maddesinin (c) bendi kapsamında kabul edilerek işlem tesis edildiği, anılan istekli tarafından idarece gerçekleştirilen bu işlemlere karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun ise anılan Kurul kararı ile reddedildiği görülmüştür.

 

Yine incelemeye konu dışında İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilen 2018/102816 ihale kayıt numaralı “İzmir İli Foça İlçesi Gerenköy Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” ihalesine ilişkin alınan Kamu İhale Kurulu’nun 11.07.2018 tarihli ve 2018/UY.I-1312 sayılı kararı üzerinden yapılan incelemede; aynı isteklinin bu ihaleye de iş deneyimini tevsik etmek amacıyla yukarıda araştırıldığı belirtilen belge ile katıldığı ve idarece aynı gerekçeler ile iş deneyim belgesi Kanun’un 17’nci maddesinin (c) bendi kapsamında kabul edilerek işlem tesis edildiği, söz konusu istekli tarafından idarece gerçekleştirilen bu işlemlere karşı yapılan itirazen şikayet başvurusunun da anılan Kurul kararı ile reddedildiği görülmüştür.

 

Hal böyle iken, anılan istekli tarafından her ne kadar incelenen ihaleye yurtdışında gerçekleştirildiği belirtilen “Lujniki Büyük Kapalı Spor Arenası/Stadyumu Yapımı” işine ait farklı bir iş deneyim belgesi sunulmuş olsa da incelenen ihaledeki belge üzerinde de diğer iki ihaleye sunulan iş deneyim belgesi üzerinde bulunan ifadelere benzer şekilde “/Kaşe/Rusya Federasyonu Dış İşleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı işbu imzanın doğruluğunu onaylıyor. 26 Aralık 2017 Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı Daire Başkanı /İmza/ Klimov A.V. /Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı mührü/” ifadelerinin yer aldığı ve diğer iş deneyim belgesine ilişkin yapılan araştırmada elde edilen bilgiler bir arada değerlendirildiğinde; incelenen ihaleye sunulan iş deneyim belgesine konu işin gerçekleşip gerçeklemediği ve belgenin gerçekliğine ilişkin tereddütlerin oluştuğu, bu haliyle söz konusu belgeye ilişkin idare tarafından araştırma yapılması ve yapılan araştırma sonucunda anılan isteklinin iş deneyim belgesi ile ilgili karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Öte yandan, anılan iş deneyim belgesinin tasdik işlemi açısından yapılan incelemeye gelince mevzuat gereği apostil tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılması gerektiği, ancak apostil tasdikinde anılan resmi belgenin Husnullin M. Ş. tarafından Moskova Hükümeti Başkan Yardımcısı sıfatı ile imzalandığı ve Moskova Hükümeti İnşaat Departmanı mührünü taşıdığı teyit edilmekle birlikte, söz konusu belgenin Rusça hali üzerinde yer alan ve Türkçe tercümesine göre Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odası mührü ile üzerindeki imzaya ve altındaki Lomakin A. İ. ismine ilişkin bir tasdik ve teyit işleminin bulunmadığı, söz konusu mühür, imza ve ismin hangi amaçla belge üzerinde yer aldığının anlaşılamadığı, ilgili belgede söz konusu imzanın kurucu imza niteliğinde olmadığına ilişkin bir bilginin de yer almadığı, ayrıca belgenin altında yer alan ve araştırılması gerektiği yukarıda belirtilen Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Departmanı onayının da belge üzerindeki hangi imzanın doğruluğuna ilişkin olduğunu belirtmediği gibi belgeyi imzalayan kişinin sıfatı ile belge üzerindeki mühre ilişkin bilgi ihtiva etmediği ve devamında Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu’na ait bir tasdikin bulunmadığı bir arada değerlendirildiğinde anılan iş deneyim belgesinin, mevzuatta öngörülen belgelerin sunuluş şekline uygun olmadığından anılan isteklinin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca anılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin 40.000 kişilik kapalı spor arenası/yapımı işine ilişkin olduğu, bu haliyle belgenin Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde yer alan B/III grubu işler kapsamında değerlendirilebileceği dikkate alındığında iş deneyim belgesi olarak ihale konusu işi de içeren bir iş deneyim belgesinin sunulması halinde ayrıca istenen ihale konusu iş tutarının tespit edilebileceği bilgi ve belgelerin teklif kapsamında sunulmasına gerek olmadığı, diğer taraftan anılan Yönetmelik’in ilgili tüm maddeleri belirtilmek suretiyle iş deneyim belgesinin ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olduğu iddiasının, genel nitelikli hukuka aykırılık içeren ifadeler olduğundan bu hususlara ilişkin başvurusunun 05.01.2015 tarihli ve 2015/DK.D-1 sayılı Kurul kararı uyarınca şekil yönünden reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde “Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı; döner sermayeli kuruluşlar, birlikler (meslekî kuruluş şeklinde faaliyet gösterenler ile bunların üst kuruluşları hariç), tüzel kişiler.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “…İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler. …” hükmü,

 

Aynı maddenin gerekçesinde ise “…yerel yönetimler ve bağlı kuruluşlarına ilişkin katılmaktan yasaklama kararları ise gerek anayasal vesayet yetkisinin sonucu olması, gerekse yasaklama kararlarının Türkiye çapında geçerli olması nedeniyle İçişleri Bakanlığınca verilecektir.” ifadeleri yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhalelere katılmaktan yasaklamaya ilişkin açıklamalar” başlıklı 28’inci maddesinde “… 28.1.8. Teminatların gelir kaydedilmesi

28.1.8.2. İhale veya son başvuru tarihi itibarıyla haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı bulunmayan aday veya istekliler hakkında, ihale süreci içerisinde herhangi bir idare tarafından yasaklama kararı verilmesi durumunda yasaklama kararının Resmi Gazete’de yayım tarihinden önce teklif vermiş olan istekliler açısından yukarıdaki hükümlerin uygulanmasına imkân bulunmamaktadır. Bu durumda olan aday veya isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları iade edilecektir. …” açıklaması yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından, ihale sırasında veya sonrasında mevzuatta düzenlenen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmeyeceği; ihale tarihi itibarıyla haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı bulunmayan istekliler hakkında, ihale süreci içerisinde herhangi bir idare tarafından yasaklama kararı verilmesi durumunda ise bu durumda olan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları iade edileceği anlaşılmıştır.

 

23.11.1981 tarihli ve 17523 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 20.11.1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un “Kuruluş” başlıklı 1’inci maddesinde “İstanbul Büyük Şehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur.

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü bu Kanunda İSKİ olarak anılır.

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi, İstanbul Büyük Şehir Belediyesine bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz bir kuruluştur. İSKİ personeli 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabidir.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Yönetim Kurulu” başlıklı 7’nci maddesinde “Yönetim Kurulu bir başkanla beş üyeden oluşur.

 Büyük Şehir Belediye Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır. Belediye Başkanının bulunmaması halinde, Genel Müdür Yönetim Kuruluna başkanlık eder.

Genel Müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanı, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunan Yönetim Kurulunun tabii üyesidirler. Yönetim Kurulunun diğer üç üyesi İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile atanır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Genel Müdür ve yardımcıları” başlıklı 11’inci maddesinde “İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine İçişleri Bakanı tarafından atanır. …

Genel Müdürlük hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Müdüre yardımcılık etmek ve sayıları 4’ü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısı bulunur.

 Genel Müdür yardımcıları Genel Müdürün teklifi üzerine İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile atanırlar.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un Ek 5’inci maddesinde “Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un 02.07.2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 112’nci maddesiyle yapılan değişiklik öncesindeki Geçici 10’uncu maddesinde “Diğer büyükşehir belediyelerinde kurulacak su ve kanalizasyon idarelerinin adına, kadrolarına, mevcut personelinin ve mal varlığının devrine ilişkin esaslar İçişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit edilir.” hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan ve diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanan 2560 sayılı Kanun hükümlerinden Su ve Kanalizasyon İdarelerinin, Büyükşehir Belediyelerine bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar olduğu, yönetimlerinin, genel kurul, yönetim kurulu, denetçiler ve genel müdürlükten oluşan organlar ile sağlandığı, yönetim kurulunun bir başkanla 5 üyeden oluştuğu, büyükşehir belediye başkanının, yönetim kurulunun başkanı olduğu, genel müdür ile hizmette en eski olan genel müdür yardımcısının, yönetim kurulunun tabii üyesi olduğu, yönetim kurulunun diğer üç üyesinin büyükşehir belediye başkanının teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile atandığı, genel müdürün büyükşehir belediye başkanının teklifi üzerine İçişleri Bakanı tarafından atandığı, dördü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısının genel müdürün teklifi üzerine büyükşehir belediye başkanının onayı ile atandığı, yönetim kurulunun salt çoğunluk ile toplanarak oyçokluğu ile karar aldığı anlaşılmıştır.

 

Aynı Kanun’un yukarıda aktarılan Ek 5’inci ve Geçici 10’uncu maddelerinin verdiği yetkiye dayanarak 25.03.1987 tarihli ve 19411 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 11.03.1987 tarihli ve 87/11594 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 01.04.1987 yürürlük tarihi itibariyle İzmir Büyükşehir Belediyesinde su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek üzere İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün kurulduğu anlaşılmıştır.

 

27.07.2018 tarihli ve 2018/19915 sayılı Kurum yazısı ile 2017/578295 ihale kayıt numaralı “Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz İkmal İnşaatı” ihalesinde anılan istekli ile ilgili idareleri tarafından yapılan tüm işlem ve uygulamalara ilişkin bilgi ve belgeler talep edilmiş olup, cevabi bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Yönetim Kurulu’nun 13.06.2018 tarihli ve 486 sayılı kararı ile İzkaya İnşaat Taah. Nak. San. ve Tic. A.Ş. ve %70 hisseye sahip ortağı Astel Ltd. Şti. hakkında bütün kamu, kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklamasına ve şirket yetkilileri hakkında ilgili mercilere suç duyurusunda bulunulmasına karar verildiği, İzmir Valiliği’ne gönderilen 25.06.2018 tarihli ve 47459 sayılı yazı ile de kararların gereğinin yapılması ve yazı ile eklerinin İçişleri Bakanlığına gönderilmesinin istendiği anlaşılmıştır.

 

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün teşkilat yapısına bakıldığında İzmir Büyükşehir Belediyesine bağlı, müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluş olduğu, ilgili Kanun gereği Büyükşehir Belediye Başkanı’nın yönetim kurulunun başkanı olarak görev yaptığı, söz konusu kuruluşun temel görevinin büyükşehir belediye başkanlığı sorumluluk sahasındaki su ve kanalizasyon işlerinin yapılması olduğu, ayrıca 4734 sayılı Kanun kapsamında ihalelerini büyükşehir belediyesine bağlı tüzel kişi olması nedeniyle gerçekleştirebildiği anlaşılmaktadır.

 

İlgili mevzuat hükmüne göre İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün yapacağı yasaklılık işlemlerinin, bağlı olduğu büyükşehir belediyesi üzerinden İçişleri Bakanlığı’na ulaştırılması gerekliliğinin bulunduğu, nitekim yasaklama işlemine yönelik yazışma incelendiğinde valiliğe gönderilen yasaklama bildirimine ilişkin yazının, aynı zamanda yönetim kurulu başkanı olan büyükşehir belediye başkanı sıfatı ve görevi ile gönderildiği anlaşılmıştır.

 

Yapılan yasaklılık sorgulamasında anılan istekli ile ilgili herhangi bir yasaklılık kaydının bulunmadığı dikkate alındığından istekliye Tebliğ’in 28.1.8.2’inci maddesinin uygulanma olanağının bulunmadığı; öte yandan temel görevi büyükşehir belediye başkanlığı sorumluluk sahasındaki su ve kanalizasyon işlerinin yapılması olan İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün İzmir Büyükşehir Belediyesi teşkilat yapısı altında bağlı bir kuruluş olarak faaliyet sürdürdüğü, İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün bağlı bulunduğu İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden tamamen bağımsız olmayıp mutlak bir denetim altında bulunduğu, ayrıca yukarıda da belirtildiği şekilde yönetim kurulunun oluşumu sürecinde büyükşehir belediye başkanının esaslı bir yetkiye sahip olduğu, dolayısıyla yasaklama işlemlerinin başlatıldığı İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile incelenen ihaleyi gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin aynı idare kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, aksi kabulün idari işleyiş açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabileceği hususları bir arada değerlendirildiğinde, anılan istekliye Kanun’un 58’inci maddisinin üçüncü fıkrasındaki ihaleye iştirak ettirilmemesi tedbirinin uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

Anılan Yönetmelik’in “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

b) …Kanunun 21 inci maddesinin … (e) bentlerine göre yapılan ihalelerde; aday veya isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, yaklaşık maliyetin % 5’i ile % 15’i aralığında idare tarafından belirlenecek parasal tutardan az olamaz.

c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.

(4) Gerek görüldüğünde, banka referans mektubunun teyidi ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden idarelerce yapılır. Yapılan teyitlerin bankanın en az iki yetkilisinin imzasını taşıması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

 

Anılan Şartname’nin “Yeterlik başvurusu için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde isteklilerin tarafından 5.500.000,00 TL’den az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunulmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

 

Anılan istekli tarafından Denizbank A.Ş. Ege Ticari Merkez Şubesinin düzenlediği üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı değişken, kullanılmamış nakdi kredisi 25.000.000,00 TL, kullanılmamış gayri nakdi kredisi 25.000.000,00 TL olarak gösterilen 15.03.2018 tarihli banka referans mektubunun sunulduğu görülmüştür.

 

İhalenin ilan tarihinin, 22.02.2018 olduğu; söz konusu banka referans mektubunun, ihale ilan tarihinden sonra düzenlendiği ve idare tarafından belirlenen 5.500.000,00 TL tutarını sağladığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

Anılan Yönetmelik’in “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yılsonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,

sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleriise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır.

(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur…” hükmü yer almaktadır.

 

Anılan istekli tarafından 08.01.2018 tarihli YMM Selim Kirtil imzalı ve mühürlü bilanço bilgileri tablosu, 2017 dönemine ilişkin ayrıntılı bilanço ve gelir tablosunun sunulduğu; bilanço bilgileri tablosu üzerinde 5,63 cari oran, 0,32 öz kaynak oranı, 0 kısa vadeli banka borçları/öz kaynak oranının yer aldığı, söz konusu oranların sunulan ayrıntılı bilanço tutarlarıyla uyumlu olduğu ve tevsikin mevzuata uygun olduğu bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Anılan Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,

b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalardır.

(2) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin ise üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.

(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;

b) …Kanunun 21 inci maddesinin … (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında; aday veya isteklinin cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında idarece belirlenen tutardan, taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,

gerekir. Yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.

(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(6) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.

(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.

(8) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen yapım işi faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.

(10) Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü yer almaktadır.

 

Anılan Şartname’nin “Yeterlik başvurusu için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde; isteklilerin, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait 15.500.000,00 TL’den az olmamak üzere toplam cirosunu gösteren gelir tablosu veya 10.500.000 TL’den az olmamak üzere taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalardan birini sunmasına yönelik düzenleme yapılmıştır.

 

Anılan istekli tarafından YMM Selim Kirtil imzalı ve mühürlü 01.01.2017-31.12.2017 dönemi ayrıntılı gelir tablosunun sunulduğu ve net satışlar tutarının 275.340.150,93 TL olarak gösterildiği; söz konusu net satışlar tutarının, idarece belirlenen 15.500.000,00 TL’yi karşıladığı ve tevsikin mevzuata uygun olduğu bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

 

Anılan Yönetmelik’in “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler, ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanında belirtilir.

(2) İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü yer almaktadır.

 

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 28’inci maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi, fiyatı içeren ilk teklif verme tarihinden itibaren 120 (yüz yirmi) takvim günüdür.” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

Anılan istekli tarafından idarece düzenlenen standart form kullanılarak fiyat teklifi verildiği, istekliye ait anahtar teslimi götürü bedel teklif mektubunun da mevzuata uygun olduğu; fiyat içeren ilk teklifin 10.05.2018 tarihinde verildiği ve idarece teklif geçerlik süresinin fiyatı içeren ilk teklif verme tarihinden itibaren 120 takvim günü olarak belirlendiği dikkate alındığında teklif geçerlik süresinin henüz dolmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

Anılan Yönetmelik’in “Teminatlar” başlıklı 56’ncı maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. …

(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. …

(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir. …

(9) Gerek görüldüğünde teminat mektuplarının ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden teyidi idarelerce yapılabilir. Yapılan teyitlerde, bankanın en az iki yetkilisinin imzasının bulunması gerekir. …” hükmü yer almaktadır.

 

İncelenen ihalede; fiyat içeren ilk tekliflerin 10.05.2018 tarihinde verildiği, teklif geçerlilik süresinin fiyat içeren ilk teklif verme tarihinden itibaren 120 takvim günü olarak belirlendiği, geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihinin teklif geçerlik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere teklif sahibi istekliler tarafından belirleneceği ve teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenecek tutardaki teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin standart forma uygun olması gerektiği anlaşılmıştır.

 

Anılan istekli tarafından QNB Finansbank A.Ş. İzmir Şubesince düzenlenmiş 30.11.2018 tarihine kadar geçerli 1.800.000,00 TL tutarındaki geçici teminat mektubunun sunulduğu, söz konusu mektubun kapsam ve şeklinin standart forma uygun olduğu, isteklinin tekliflerinin %3’ünü karşıladığı ve geçerlik tarihinin teklif geçerlik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmadığı bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

05/01/2015 tarihli ve 2015/DK.D-1 sayılı Kurul kararı ile “3) Diğer isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edilmesine karşı yapılan başvurularda; …

c) Herhangi bir belge adı veya yeterlik kriteri açıkça belirtilmeksizin yalnızca soru mahiyeti taşıyan ya da sunulması gereken belgelerin yeniden incelenmesi ve/veya değerlendirilmesi talebini veya genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içeren başvurular ile tüm belgelerin yeniden incelenmesi ve/veya değerlendirilmesi talebini içeren içeren başvurularda;

Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak inceleme başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına hasredilmiş olup, uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı değerlendirildiğinden, ihale komisyonunun görev ve yetkisi dahilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi/değerlendirilmesi talebini içeren söz konusu başvuruların, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince şekil yönünden reddedilmesine” karar verilmiştir.

 

Başvuru sahibi tarafından itirazen dilekçesinde yer verilen 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde düzenlenen ihaleye katılımda yeterlik kurallarına uyulmadığı ve şikâyet üzerine yeterli incelemenin yapılmadığına ilişkin ifadelerin, teklifi uygun bulunan isteklinin teklifi kapsamında sunduğu belgelerinin mevzuata aykırılığına karşı herhangi bir belge adı veya yeterlik kriteri açıkça belirtmeksizin genel nitelikli hukuka aykırılık içeren başvuru olduğu anlaşılmış olup, yukarıda aktarılan Kurul kararı uyarınca söz konusu başvurunun şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, İzkaya İnşaat Taah. Nak. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin öncelikle değerlendirme dışı bırakılması, ayrıca iş deneyim belgesine ilişkin Kararın birinci iddia kısmında belirtilen araştırmanın yapılarak ortaya çıkacak sonuca göre anılan istekli hakkında işlem tesis edilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

Oybirliği ile karar verildi.

 

 

 


Benzer Yazılar


İhaleSoruCevap İstatistikler


Analiz

Makale

Sayaç

Karar

Soru Cevap