YAPIM İŞLERİ İHALELERİNDE YENİ YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİKLERİ İLE NELER DEĞİŞTİ

a. Yapım İşlerin İhalelerinde Sınır Değer Hesaplamada Geçerli Teklif Tanımı Değişti

Yapım işleri ihalelerinde itiraz ve itirazen şikayete konu olan hususlardan bir tanesi olan sınır değer hesaplanmasında geçerli teklifin ne olduğu şu şekilde tanımlanmıştır.[1] Buna göre yapım işlerinde sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacağı belirtilmiştir.

b. İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara iki yenisi eklenmiştir.

Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç, yurt dışında yapım işi gerçekleştiren Türk vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilikler adına yabancı ülkedeki ilgili Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Müşavirlikleri/Ateşelikleri tarafından iş bitirme belgesi düzenlenebilir. Bu kapsamdaki iş bitirme belgesinin düzenlenmesinde, bu Yönetmelik eki Ek-1’de yer alan KİK026.1/Y İş Deneyim Belgesi (Yüklenici İş Bitirme) standart formu esas alınır.

(9) Teknoloji geliştirme bölgelerinin yetki alanı dâhilindeki yerlerde gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim belgeleri, teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketi tarafından düzenlendikten sonra; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili birimince onaylanmak suretiyle verilir. Organize sanayi bölgesinin yetki alanı dâhilindeki teknoloji geliştirme bölgeleri alanlarında gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim belgeleri ise, organize sanayi bölgesi müdürlüğü tarafından düzenlenir ve yönetim kurulunun kararı üzerine yönetim kurulu başkanınca onaylanmak suretiyle verilir.[2]

c. Yurtdışındaki Yapılan İşlerde Alınan İş Deneyim Belgelerinin EKAP’a Kaydı

 Yapım işleri ihaleleri uygulama yönetmeliğinin Ek 1 inci maddesine eklenen beşinci fıkra ile; “Yerli veya yabancı gerçek/tüzel kişilerin, yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri işlerdeki deneyimlerini gösteren iş bitirme belgeleri, belge sahibinin başvurusu üzerine Kurum tarafından EKAP’a bilgi amaçlı olarak kaydedilir. Kayıt işlemi usulüne uygun olarak yapılan başvurudan itibaren 60 gün içinde yapılır ve daha önce kaydedilmiş olsa dahi bu sürenin bitiminden sonra iş deneyimini tevsik için kullanılabilir. Kayıt işlemi için yurt dışında düzenlenmiş iş bitirme belgesinin bu Yönetmeliğin 31 inci maddesine uygun olarak sunulması; noter onaylı dayanak sözleşmenin, kabul tutanaklarının ve Kurum tarafından istenecek diğer bilgi ve belgelerin ise Kurum tarafından belirlenecek usule uygun olarak başvuruya eklenmesi gerekir. Herhangi bir belgenin bu fıkra kapsamında kaydedilmiş olması belge konusu işin yapıldığına ve belgedeki bilgilerin doğruluğuna karine teşkil etmez. Bu kayıt işlemi ihale komisyonlarının inceleme, değerlendirme ve sorgulamaya ilişkin yetki ve sorumluluklarını ortadan kaldırmaz. Yerli veya yabancı gerçek/tüzel kişilerin yurt dışında gerçekleştirdikleri işlere ilişkin iş bitirme belgeleri EKAP’a kayıt edilmedikçe ilanı veya duyurusu 1/7/2018 tarihinden sonra yapılacak ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz. Bu fıkra kapsamında EKAP’a kaydedilen belgeler, ihalelerde Kurum tarafından başvuru sahibine verilen kayıt belgesi sunularak kullanılır.”

Buna göre, yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri işlerdeki deneyimlerini gösteren iş bitirme belgeleri EKAP’a bilgi için kaydedilir, usulüne uygun olarak yapılan başvurulardaki kayıt işlemi itibaren 60 gün içinde yapılır ve daha önce kaydedilmiş olsa dahi bu sürenin bitiminden sonra iş deneyimini tevsik için kullanılabilir. Yerli veya yabancı gerçek/tüzel kişilerin yurt dışında gerçekleştirdikleri işlere ilişkin iş bitirme belgeleri EKAP’a kayıt edilmedikçe ilanı veya duyurusu 1/7/2018 tarihinden sonra yapılacak ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamayacaktır.

d. İlana ve ihale dokümanına yönelik şikayetlerde ihale konusu alanda faaliyette bulunma zorunluluğu getirildi

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 8’inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir;

“(11) İlana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik başvurularda, şikayet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunludur.”

Buna göre ilana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik başvurularda ihale konusu alanda faaliyette bulunup bulunmadığı kontrol edilecektir. İdare tarafından şikayet veya KİK tarafından itirazen şikayet başvurularında başvuran isteklinin ihale konusu alanda faaliyette bulunup bulunmadığı kontrol edilerek ihale konusu alanda faaliyette bulunmayan isteklilerin ilana, ön yeterlik ve ihale dokümanına ilişkin şikayetleri değerlendirilmeyecektir.

e. Oda Kayıt Belgesi Sunulması Zorunluluğu Kalkmıştır

Adayın veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü gösteren belgelerin yani oda kayıt belgelerinin artık istenilmesi zorunluluğu kalkmıştır.  Buna göre istekliler tekliflerini sunarlarken teklif zarflarının içerisinde oda kayıt belgesi sunmayacaklardır. Aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.

Teklif Mektubu standart formlarında “Ayrıca ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetimizi mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürdüğümüzü ve ihalenin üzerimizde kalması halinde sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt ediyoruz.” şeklinde cümle eklenerek isteklilerin tekliflerini verirlerken teklif mektubunda ihale tarihi itibariyle odaya kayıtlı olduğunun taahhüt etmesi istenmiştir.

Burada idarelerce ve istekliler tarafından dikkat edilmesi gereken husus ihale üzerinde bırakılan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce sunacağı oda kayıt belgesinin ihale tarihi itibariyle alınması gerekmekte veya ihale tarihini de kapsayacak şekilde alınması gerekmektedir.

f. Banka Referans Mektubu Zorunluluğu Kalmıştır

Mal alımı, hizmet alımı ihaleleri ile yapım işleri ihaleleri Yönetmeliklerine eklenen bentte; “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerinin istenildiği işlerin ihalelerinde, banka referans mektubu istenilmesi zorunlu değildir.” hükmü getirilmiştir. Böylece Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerinin istenildiği işlerin ihalelerinde, banka referans mektubu istenilmesi zorunluluğu kaldırılmıştır. Ancak idareler dilerse banka referans mektubu yine de isteyebileceği anlaşılmaktadır. 

g. İnternetten Temin Edilen ve Teyidi Yapılan Belgeler İçin Belgelerin Sunuluş Şekillerine İlişkin Kriterler Aranmayacaktır.

Yönetmelikte yapılan değişiklikle, ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi ve teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmayacaktır.

Burada aşağıdaki gösterildiği üzere üç şart öngörülmüştür;

• Sunulan belgelerin ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin olması,
• EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi,
• Teyidinin yapılabilmesi.

Burada hizmet alımı ihaleleri açısından EKAP üzerinden alınan ve teyidi yapılabilen belgelerde, İhaleye katılabilmek için gereken belgeler arasında sayılan yeterlik kriterleri arasında sunulması istenen teyidi yapılabilen ticaret sicil gazetelerinin internet çıktısı olarak sunulabileceği değerlendirilmektedir. İhaleye katılımda ve yeterlik kriteri olarak sunulan belgelerden hangilerinin bu kapsamda değerlendirileceği idarelerce yapılan uygulamalar, KİK uyuşmazlık kararları ile mahkeme kararları ışık tutacaktır.

h. Ortak girişimlerden elde ettikleri gelirler de toplam iş hacmi değerlendirilecektir.

Yönetmeliğin 36’ncı maddesine eklenen fıkra ile isteklilerin ortağı oldukları ortak girişimlerden elde ettikleri gelirlerin de toplam iş hacmi değerlendirmesinde dikkate alınacağı düzenlenmiştir. Buna göre, aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.

f. Yuvarlamadan dolayı oluşan aritmetik hataların düzeltilmesine imkan tanınması

Elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları (MS Excel, Numbers, LibreOffice Calc ve benzerleri) kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki cetvelin çarpım ve toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama farklılıkları, toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyecek ve bu farklılıklar isteklinin teklif cetvelinde yazılı birim fiyatlar esas alınarak ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilecektir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan tutar, sınır değer hesabı hariç, isteklinin teklif ve yeterlik değerlendirmesine esas nihai teklif fiyatı olarak kabul edilecektir.[1]

Çarpım ve toplamlarda yuvarlamadan kaynaklanan hesaplama farklılıkları dolayısıyla toplam teklif fiyatının binde birini geçmemek (Teklif cetvelindeki kalemin yuvarlama hatası ≤ 0,001*x Toplam teklif tutarı) ve teklif sırasının değiştirmemesi şartıyla ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilecektir. Kısacası isteklinin teklifi, teklif ettiği kalemlerdeki yuvarlama hataları toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması kaydıyla elenmeyecektir.