696 Sayılı KHK ile Belediye Şirketinde çalışan işçiye Harcırah ödenir mi? Ödenirse Belediye şirketi mi ödemeli yoksa Belediye bütçesinden mi ödenmeli? (Belediye işi için görevlendirildiği için.)

Öncelikle taşerondan kadroya geçenlerle ilgili olarak belediyelerde 375 sayılı KHK’nın geçici 24’üncü maddesine göre kadroya geçtiği tarihten itibaren belediye şirketleri bünyesinde çalışmaya başlamışlardır. Söz konusu işçilerin ücret ve diğer mali hükümleri düzenlemek üzere Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 30.06.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu iş sözleşmesinin ücret, mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri düzenlenmiş olup[1] söz konusu toplu iş sözleşmesinde işçilerin harcıraha hak edecek şekilde görevlendirilmeleri durumunda harcırah alıp alamayacağına veya ne kadar harcırah alacağı ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

6245 sayılı Harcırah Kanununun “Harcırah verilecek kimseler’’ başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında, “1. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara; 2. Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile görevlendirilenlere…harcırah verilir.” Denilmekte, “Tarifler” başlıklı 3 üncü maddecinin (d) bendinde de hizmetli; “Personel kanunlarına göre yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlarla kurumlarda çalıştırılan tarım ve orman işçileri ve 19 kanunlarına göre sayılan kimseler” olarak tanımlanmıştır.

Kanunun “Memur veya hizmetli olmayanların harcırahı” başlıklı 8’inci maddesinde ;

“Memur veya hizmetli olmadıkları halde bu Kanuna tabi kurumlarca geçici bir görev ile görevlendirilenlere verilecek yol masrafı ve gündelik, bunların bilgi seviyeleri ve faaliyet sahaları ile mahalli şartlar dikkate alınarak 4 ncü dereceye kadar olan memurlardan herhangi birine verilen yol masrafı ve gündeliğe kıyasen ilgili kurumca takdir olunur. Ancak, ilgili Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü üzerine, bu gibi kimselerden icabedenlere 4 ncü dereceden daha yüksek memurlara ödenebilecek yol masrafı ve gündelik verilebilir.

Sözleşmeli olarak çalıştırılıp da sözleşmelerinde verilecek harcırah belirtilmiş olan kimseler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz. Henüz rütbe almamış askeri öğrenciler ile Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı adına okuyan öğrencilerin öğrenim, resmi davet ve mübadele nedeniyle yurtdışında bulundukları sürece kendilerine teğmen rütbesindeki subayın yurtdışı gündeliği bu Kanunun yurtdışı gündeliklerine ilişkin hükümleri göz ününde bulundurulmak suretiyle ödenir.” denilmektedir.

Öte yandan, anılan kanunun 14 üncü maddesinde, kurumlara ait bir vazifenin yapılması amacıyla geçici olarak yurtiçinde veya dışında başka bir vere gönderilenlere görev yolluğu olarak yol gideri ve gündelik verileceği hükme bağlanmıştır.

Bu hükme göre, geçici görev yolluğu memur veya hizmetlinin bu görevin yapılması amacıyla “geçici” olarak başka bir yere gönderilmesi nedeniyle, asli görev yerinde yapmak zorunda olmadığı yeme ve yatma ücretleri ile taşıt giderleri gibi bazı zorunlu giderlere karşılık verilmektedir

Diğer taraftan, söz konusu hükümde yer alan  “başka bir yere gönderilenlere ” ifadesinden de anlaşılacağı üzere, geçici görev yolluğunun ödenebilmesi için memur veya hizmetlinin geçici görevle memuriyet mahalli dışında başka bir yere kurumlarca gönderilmesi gerekmektedir.

Sayıştay Temyiz Kurulunun 02.03.1999 tarih ve 24416 nolu kararında; uluslararası toplantı ve ziyaretlere temsille görevli olarak görevlendirilmiş olan kamu personeli dışındaki kimselere 4. Dereceden devlet memuruna ödenen yol masrafı ve gündelik kadar ödeme yapılmasının mevzuata aykırı  olmadığı belirtilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri çerçevesinde, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında firmada çalışmakta iken 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 24’üncü madde uyarınca belediye şirketine işçi olarak geçen personelin memuriyet mahalli dışında başka bir yere geçici görevle gönderilmeleri halinde, kendilerine geçici görev yolluğu ödenmesine imkan bulunduğu değerlendirilmektedir.  

Alınacak harcırah tutarı ise Toplu işe sözleşmesinde veya bunun yerini tutan yüksek hakem kurulu kararında ayrıca belirtilmediğinden Harcırah Kanununa göre  4 üncü derecedeki memurlara verilen miktarı geçmemek üzere bütçe Kanununun (h) cetvelinde belirlenen derecesi 5-15 olanlar için uygulanan harcırah tutarının uygulanabileceği değerlendirilmektedir.

Harcırah Kanununda görevlendirme esas olup hangi kurum görevlendirir ise harcırahı da onun ödemesi gerekmektedir. Bu kapsamda belediyenin ödemesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Kolaylıklar diliyorum.




[1] 375 sayılı kanun hükmünde kararnamenin geçici 24. Maddesi uyarınca idarelerce işçi statüsüne geçirilen işçilerinin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak toplu iş sözleşmesi hükümleri.