Alt yüklenici sözleşmesinde yapılan zeyilnamenin idarece onaylanmaması işten dolayı alınan iş deneyim belgesini geçersiz kılar mı?

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan 2023/742918 ihale kayıt numaralı “Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü Tülü Açık Ocağı 29300000 Ton Kantar Ölçümlü Dekapaj Yapım” ihalesine ilişkin olarak, Nurpa Mühendislik San. ve Tic. A.Ş. – Haliç Makine Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 06.12.2023 tarihli ve 2023/UY.I-1499 sayılı karar ile “1) 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine

2) 03.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOİ-113-3 sayı ile düzenlenmiş olan “Kınalı-Tekirdağ Çanakkale- Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” işine ait iş deneyim belgesinin iptal edilip mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi için belgeyi düzenleyen Karayolları Genel Müdürlüğüne bildirim yapılmasına,” karar verilmiştir.

Davacı Ayyıldız Nak. İnş. Gıd.  Mad. İth.  İhr.  Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 21. İdare Mahkemesinin 21.02.2024 tarihli ve E:2024/12, K: 2024/314 sayılı kararında “-Uyuşmazlığa konu ihalede, davalı idare tarafından her ne kadar “alt yüklenici onayı verilen alt yüklenici sözleşmesinde, alt yüklenici tarafından yapılacak işlerin kapsamı içinde karayolları üstyapısına ilişkin herhangi bir iş kalemi bulunmadığı, karayolları üstyapısına ilişkin imalat kalemlerinin yer aldığı zeyilnamenin ise idare tarafından onaylandığına ilişkin herhangi bir belgenin ilgili idare tarafından gönderilen belgeler arasında yer almadığı dolayısıyla zeyilnamenin idare onayını içermediği, yetki ve usulde paralellik ilkesi gereğince ilk alt yüklenici sözleşmesinin idarenin onayından geçmiş olması sebebiyle söz konusu sözleşmeye ek olarak akdedilen zeyilnamenin de geçerli kabul edilebilmesi için idare onayını haiz olması gerektiği, idarece onay verilen alt yüklenici sözleşmesi kapsamında yer alan imalatlar üzerinden benzer işe uygunluk değerlendirmesi yapılabileceği, mevcut durumda idarece onaylanmamış olan zeyilnamede yer alan iş kalemlerinin ise anılan iş deneyim belgesinin değerlendirilmesinde kullanılamayacağı” gerekçesiyle davaya konu Kurul Kararı tesis edilmiş ise de, alt yüklenici onayı verilen alt yüklenici sözleşmesinde, alt yüklenici tarafından yapılacak işlerin kapsamı içinde karayolları üstyapısına ilişkin herhangi bir iş kalemi bulunmamakla birlikte Zeyilname-12’de IL.12.01 poza ilişkin PMT Malzeme İçin Gerekli yerlerde Projesine Uygun İmalat Yapılması ve IL.12.02 poza ilişkin PMT Malzeme ile Serme ve Sıkıştırma İşleri kalemlerinin bulunduğu, 3349-Y-KOİ-113-4 sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesinde de A-V Grubu: Karayolu İşleri (Altyapı + Üstyapı) işlerinin yapıldığının belirtildiği, bu hali ile davacı şirketin “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” işinde karayolları üstyapısına ilişkin imalat yaptığının belli olduğu, bu hususta ihtilaf bulunmadığı, karayolları üstyapısına ilişkin imalat kalemlerinin yer aldığı 12 nolu zeyilnamenin idare tarafından onaylanmasına da gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Nitekim; alt yüklenici iş deneyim belgesi düzenlenmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin uyuşmazlıklarda, alt yükleniciler ile bunlara yaptırılması düşünülen işlere ait listenin, asıl yüklenici tarafından sunulması ve işe ait sözleşme imzalanmadan önce idarece bu listenin onaylanması gerekli olmakla birlikte, anılan listeyi ve alt yüklenici ile arasındaki sözleşmeyi idarenin onayına sunma sorumluluğunun asıl yükleniciye ait olduğu, işin başvurucu şirket tarafından taşeron olarak yapıldığının davalı idarece de kabul edildiği ve aksi yönde herhangi bir iddia ileri sürülmediği durumlarda istenilen belgenin düzenlenmesinin gerekeceği Danıştay 13. Dairesi’nin istikrarlı kararları ile kabul edilmektedir.

Bu durumda; alt yüklenici onayı verilen alt yüklenici sözleşmesinde, alt yüklenici tarafından yapılacak işlerin kapsamı içinde karayolları üstyapısına ilişkin herhangi bir iş kalemi bulunmadığı, karayolları üstyapısına ilişkin imalat kalemlerinin yer aldığı zeyilnamenin ise idare tarafından onaylandığına ilişkin herhangi bir belgenin ilgili idare tarafından gönderilen belgeler arasında yer almadığı dolayısıyla zeyilnamenin idare onayını içermediği, yetki ve usulde paralellik ilkesi gereğince ilk alt yüklenici sözleşmesinin idarenin onayından geçmiş olması sebebiyle söz konusu sözleşmeye ek olarak akdedilen zeyilnamenin de geçerli kabul edilebilmesi için idare onayını haiz olması gerektiği, idarece onay verilen alt yüklenici sözleşmesi kapsamında yer alan imalatlar üzerinden benzer işe uygunluk değerlendirmesi yapılabileceği, mevcut durumda idarece onaylanmamış olan zeyilnamede yer alan iş kalemlerinin ise anılan iş deneyim belgesinin değerlendirilmesinde kullanılamayacağı gerekçesiyle tesis edilen davaya konu Kamu İhale Kurulu’nun 06/12/2023 tarih ve 2023/UY.ı-1499 sayılı kararının davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin düzeltici işlem belirlenmesi ve 03.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOl-113-3 sayı ile düzenlenmiş olan “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” işine ait iş deneyim belgesinin iptal edilip mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi için belgeyi düzenleyen Karayolları Genel Müdürlüğüne bildirim yapılmasına ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle; 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1- Kamu İhale Kurulunun 06.12.2023 tarihli ve 2023/UY.I-1499 sayılı kararının  1’inci iddia kapsamında yapılan Ayyıldız Nak. İnş. Gıd.  Mad. İth.  İhr.  Tic. ve San. Ltd. Şti.nin iş deneyim belgesi ile ilgili değerlendirmelerin ve iş deneyim belgesini düzenleyen idareye yapılan  “03.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOİ-113-3 sayı ile düzenlenmiş olan “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” işine ait iş deneyim belgesinin iptal edilip mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi gerektiği” yönündeki bildirimin  iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.