İdareler şikâyet başvurusu olduğu gerekçesiyle zeyilname düzenleyerek ihale tarihini iki defa erteleyebilirler mi?

Kamu İhale Kurulunun 2009/UH.I-1655 Sayılı Kararında:

İncelenen ihaleye ilişkin ilanın 16.03.2009 tarihinde Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı belirlenmiş olup ihale ilan tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre inceleme yapılmıştır.

4734 sayılı Kanunun “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29 uncu maddesinde; ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabileceği, yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilnamenin, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderileceği, zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihinin bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebileceği,

Aynı Kanunun 55 inci maddesinde ise, şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenebileceği hükme bağlanmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 26 ncı maddesinde;

“(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak, teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilir.”

(5) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak süre hariç yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür…” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kanunun 29 ve 55 inci maddelerinde zeyilname düzenlenmesi ve buna bağlı olarak ihale tarihinin ertelenmesinin şartlarının birbirinden farklılık arz etmektedir.

4734 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinde, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabileceği ve bu değişiklikler nedeniyle ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihinin bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün süreyle ertelenebileceğinin hükme bağlandığı; 55 inci maddede ise, 29 uncu maddeden farklı olarak, idareye şikayet başvurusu üzerine ihale dokümanında düzeltme yapılması gereken hallerde (29 uncu maddeye göre zeyilname düzenlenmek suretiyle) ihale tarihinin bir defaya mahsus olmak üzere ertelenebilmesine imkan tanınmıştır.

4734 sayılı Kanunun gerek 29 uncu maddesinde, gerekse 55 inci maddesinde zeyilname düzenlenerek ihale tarihinin ertelenmesine “bir defaya mahsus olmak üzere” şeklinde sınır getirilmiş olup, 29 uncu maddedeki şartların oluşması halinde ihale tarihinin ertelenmesi üzerine bu kez 55 inci maddedeki şartların oluşması halinde bir kez daha ertelenmesinin mümkün olduğu; ancak şikayet başvurusu olmaksızın 29 uncu maddeye göre iki kez veya şikayet başvuruları üzerine 55 inci maddeye göre ihale tarihinin iki kez ertelenmesi mümkün değildir.

İncelenen ihalede idari şartnamede, ihale tarihi olarak 21.04.2009 gününün belirlendiği, şikayetçinin 15.04.2009 tarihinde idare kayıtlarına alınan idareye şikayet başvurusu üzerine 15.04.2009 tarihinde zeyilname düzenlenerek idarenin 17.04.2009 tarih ve 6272 sayılı yazısı ile şikayet üzerine zeyilname düzenlendiği belirtilerek düzenlenen zeyilnamenin bir örneğinin yazı ekinde şikayetçiye gönderildiği; bahse konu zeyilnamede, şikayetçinin iddiaları dışında kalan bazı konularda da ihale dokümanında değişikliğe gidildiği ve ihalenin 04.05.2009 gününe ertelendiği belirlenmiş olup bahse konu zeyilnamenin 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesi kapsamında idareye şikayet başvurusu üzerine düzenlenen zeyilname olduğu anlaşılmıştır.

İdarece düzenlenen 15.04.2009 tarihli zeyilnameyle, şikayetçinin 15.04.2009 tarihli şikayetine konu edilen hususların bazıları ile ihale dokümanında şikayete konu edilmeyen hususlarda da ihale dokümanında değişiklik yapılması üzerine şikayetçi tarafından 24.04.2009 tarihinde idare kayıtlarına intikal ettirilen şikayet dilekçesi üzerine idari şartnamede yeniden değişiklik yapılması ve ihalenin 18.05.2009 tarihine ertelenmesine karar verilerek 28.04.2009 tarihli zeyilname ile ikinci kez ihale tarihinin ertelenmesi yoluna gidildiği belirlenmiştir.

4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesinde, idareye şikayet başvurusu üzerine ihale tarihinin bir defaya mahsus olarak ertelenebileceği hüküm altına alınmışken, incelenen ihalede anılan Kanun hükmüne aykırı olarak ihale tarihinin ikinci kez ertelendiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesine aykırı olarak, ihale tarihinin şikayet başvurusu üzerine iki kez ertelenmesi, Kanunda öngörülen usule açıkça aykırılık teşkil ettiği ve bu aşamada bahse konu aykırılıkla ilgili olarak düzeltici işlem belirlenmesi mümkün olmadığından ihalenin iptali gerekmektedir.