Anahtar teslimi götürü bedel işinde yapımından vazgeçilen imalat kalemlerinin fiyatlandırılmasında yüklenicinin teklifi kapsamında sunduğu fiyatların esas alınması gerektiği hk.(Temyiz K.K)

Saymanlık Adı : Antalya Su ve Atık Su İdaresi Genel Müdürlüğü

Yılı : 2009

Tutanak No : 39328

Tutanak Tarihi : 01.07.2014

TEMYİZ KURULU KARARI

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra gereği görüşüldü:

564 sayılı ilamın 4’üncü maddesinde, ASAT Genel Müdürlüğü tarafından ….İnş. Tic. Taah. Ltd. Şti. yüklenimine verilen 13.074.865,62-TL ihale bedelli “ASAT Hizmet Binası İnşaatı Yapım İşi”nde;

…………………

SONUÇ.

A) Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesinde, “ASAT Hizmet Binası İnşaatı Yapım İşi”nin; anahtar teslimi götürü bedel ile, Akçadağ İnş. Tic. Taah. Ltd. Şti. yüklenimine verildiği anlaşılmaktadır. İlama konu olayda sözleşmenin yürütülmesi aşamasında, bazı iş kalemlerinin yapılmasından vazgeçilmiş ve yerine yeni iş kalemlerinin yaptırılmasına karar verilmiştir.

Sözleşme eki Yapı İşleri Genel Şartnamesinin 23. maddesinde;

‘‘a) Doğal afet sebebiyle ön veya kesin proje üzerinden sözleşmeye bağlanan işler ile işin yapımı sırasında arazi ve zemin etütleri gerektirmesi sebebiyle kesin proje üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği, ancak birim fiyat teklif cetvelinde fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedelleri,

b) Bu şartnamenin 22 nci maddesine göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri,

Yüklenici ile birlikte aşağıdaki usuller çerçevesinde tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.

(Değişik: 22/06/2005 – 25853 R.G. / 85 md.) Yeni birim fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatların tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye verdiği ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizler.

c) Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizler.

(Değişik: 22/06/2005 – 25853 R.G. / 85 md.) İşin niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri uygulanır :

1) Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

2) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

3) İdarenin veya diğer idarelerin sözleşmeye bağladığı benzer yapım işlerinde ortaya çıkan fiyatlar

4) İdarece kabul edilmek şartı ile uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmış yerel rayiçleri.

Yeni birim fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni birim fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal ettirilir. Bayındırlık Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. Yüklenici, birim fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Bayındırlık Kurulunun kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.

Yeni birim fiyatın hesabında, (a) bendine göre, teklif analiz ile kıyaslanarak bulunan analizin kullanılması halinde, bu analizin temsil ettiği iş kalemi miktarı ile yeni tespit edilecek iş kalemi miktarının rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır.

İdare istediği takdirde sözleşme ve ekleri kapsamında bulunmayıp ayrıca bir yükleniciye yaptırılması mümkün olan işi başkasına da yaptırabilir, bundan dolayı yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamaz” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin (YİİUY) 34. maddesine göre;

“…Ayrıca, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde ve sözleşmenin uygulanması aşamasında kullanılmak üzere, idarelerce isteklilerden tekliflerinin ekinde; anahtar teslimi götürü bedel işlerde, teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun analizler ve teklif bedelini gösteren hesap cetveli; teklif birim fiyatlı işlerde ise, teklif edilen fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun analizler, istenebilir….” hükmüne yer verilmiştir.

Görüleceği gibi, sözleşme eki YİGŞ’nin 23. maddesinde, “… sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri” nin yeni birim fiyat oluşturularak belirlenmesi gerektiği ifade edilmekte, aynı maddede yeni birim fiyata kaynaklık edecek analizler ile bu analizlere uygulanacak rayiçler belirtilmektedir.

Öte yandan, YİİUY ve İdari Şartname hükümleri uyarınca, ihale dokümanına hüküm konulmak suretiyle anahtar teslimi götürü bedel işlerde “teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun analizler ve teklif bedelini gösteren hesap cetveli” istenebilmekte ve Yönetmeliğin aynı maddesinde yer alan “..sözleşmenin uygulanması aşamasında kullanılmak üzere …” hükmünün gereği olarak sunulan bu belgelerin yeni birim fiyat yapımlarında kullanılması mümkün bulunmaktadır.

Söz konusu anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen işte, ihale aşamasında isteklilerden Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 34. maddesine göre; teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun analizler ve teklif bedelini gösteren hesap cetvelinin istenildiği ve yüklenici tarafından idareye sunulduğu görülmüştür.

Yapım işleri Genel Şartnamesinin 23. maddesinde, anahtar teslimi bedel işleri de kapsayacak biçimde, iş artışı sebebiyle ortaya çıkan ilave işlerin bedellerini tespit yöntemi düzenlenmiş, ancak azalan işlerin fiyatlandırılması konusuna bir açıklık getirilmemiştir.

Bu kapsamda bilinmesi gereken husus, YİGŞ’nin ‘‘Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının tespiti’’ başlıklı 23. maddesi uygulamasının, maddenin (a) bendinde ifade edildiği gibi, ön veya kesin proje üzerinden fiyat teklifi alınarak ihale edilen ve Birim Fiyat Sözleşme ile yürütülen yapım işleri ile (b) bendinde ifade edildiği gibi Genel Şartnamenin 22. maddesi çerçevesinde verilen bir iş artışının söz konusu olduğu yapım işlerinde, ancak uygulanabileceği hususudur.

Bu çerçevede bakıldığında, bahse konu olan imalatların sözleşmede bulunmayan bir iş olmadığı ve anahtar teslimi götürü bedelli olarak ihale edilmiş işin, iş artışından kaynaklanmadığı nedeniyle konunun, YİGŞ’nin 23. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği açıktır.

Dilekçede yapılmasından vazgeçilen imalatlar için piyasa fiyat araştırması yönteminin uygulanması gerektiği belirtilmişse de, yapımından vazgeçilen işlerin bedeli işe ait sözleşme ve ekleri dahilinde kalınarak tespit edilmelidir.

İşin yaklaşık maliyetine esas miktar hesaplamaları ve pursantaj değerleri esas alınarak, yapımında vazgeçilen işlerin pursantaj cetvelinde yer alan ağırlıklarını toplam sözleşme bedeliyle mukayese etmek suretiyle fiyatlandırma yapılması gerekir.

Söz konusu anahtar teslimi götürü bedel işinde yüklenicinin teklif bedelini gösteren hesap cetvelinin istenildiği ve yüklenici tarafından idareye sunulduğu göz önünde bulundurulması gerekeceğinden, yukarıda belirtilen doğrultuda yapımından vazgeçilen imalat kalemlerinin fiyatlandırılmasında yüklenicinin teklifi kapsamında sunduğu fiyatların esas alınması gerekir.

Zira yüklenici teklifi ekinde sunmuş olduğu rayiçleri kendi hesap ve kabullerine göre hazırlayıp vermiştir. Bu itibarla iş azalışları olduğu taktirde fiyatların yöntem paralelliği çerçevesinde teklif fiyatlarının esas alınması gerekir. Yüklenicinin imalatı yaptığı taktirde ödenecek bedel ile imalatın yapımından vazgeçilmesi halinde eksilecek bedelin aynı tutarda olması işin tabiatına ve hakkaniyetine uygun düşmektedir.

Uygulamada çok farklı yöntemler izlenmekte olup; Bu yöntemlerden birisi de; yaklaşık maliyet miktarı ile sözleşmeye esas teklif fiyatı arasında bir orantı yapılarak bulunan bu oranın uygulanması yöntemidir.

Buna göre; 95 TL piyasa teklifi silver traverten 85 TL piyasa teklifi Andezit 45,94 TL müteahhidin teklifindeki traverten 45,94×85/95 buradan çıkan sonuç müteahhidin andezit için uygulayacağı fiyat 41,11 TL Yani zarar ettirilen rakam 45,94-41,11 =4,83 TL olduğundan

Keşifteki 1.328,71 m2 ile aradaki fark olan 4,83 ile çarpılırsa 1328,71×4,83=6.417,67 TL KDV hariç 6.417,67×1,18=7.572,85 TL KDV dahil hesap yapılabileceği düşünülmektedir.

Açıklanan nedenlerle, hak edişten kesilmesi gereken miktar 7.572,85 TL olduğundan 564 sayılı ilamın 4’üncü maddesi (A) bendi ile tazminine hükmedilen 33.630,00 TL.’den 26.057,500 TL.'nin düşülerek kalan 7.572,85 TL.nin ilamda gösterilen sorumluların uhdelerinde kalmak üzere DÜZELTİLMEK SURETİYLE TASDİKİNE, Oybirliği ile,