Asgari Ücrete Hazine Yardımı – 6661 Sayılı Kanun ile Getirilen Hazine Yardımı Şartları (Açıklamalı)

	 

	ÖZET

	27 Ocak 2016 Tarih ve 29606 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 6661 sayılı Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 17’nci maddesi ile işçilere ödenecek hazine yardımı ve genel olarak şartları belirlenmiştir.[1] Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığının görüşleri alınmak suretiyle SGK tarafından belirleneceği belirtilmiştir.

	HAZİNE DESTEĞİNİN KAPSAMI VE YARARLANMA ŞARTLARI

	Söz konusu Kanun maddesi ile getirilen düzenlemelerde neler getirilmiş bunlara aşağıda değinelim.

	♦ 5510 sayılı Kanuna göre 4/a’lı[2] personel yani eski deyimle SSK’lı çalışanlar bundan faydalanacaktır. 4/b’li (yani eski Bağ-kur’lu çalışanlar), 4/c’li (yani eski emekli sandığına bağlı olarak çalışanlar) hazine desteğinden faydalanamayacaklardır. 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda yani Genel Bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar da hazine yardımından faydalanamayacaklardır. Dolayısıyla Genel bütçe kapsamı dışında çalışan 4/c’lilerden şarları tutan işçiler hazine yardımından faydalanabilecektir.

	♦ Hazine yardımı günlük 3,33 TL olarak belirlenmiştir. Ancak hazine yardımından faydalanabilmek için 2015 yılında günlük kazancı 85,00 TL ve altında olan sigortalılar faydalanabilecektir. Yani 2015 yılının Ocak ayında aylık olarak 2.550,00 TL ve altında ücret alan personel bundan faydalanabilecektir. Diğer bir ifadeyle asgari ücretin %112,24 fazlasının üzerinde ücret ile çalıştırılan işçiler söz konusu hazine yardımından faydalanamayacaklardır.

	♦ 2016 yılı içinde ilk defa sigortalı olarak bildirilen işçiler yine hazine yardımından faydalanacaklardır. Ancak burada Kanun koyucu 2015 yılında çalışan işçiler için öngörülen günlük kazancı 85 TL ve altında bildirlme şartı koymamıştır. Dolayısıyla 2016 yılında ilk defa sigortalı olanlar herhangi bir sınırlamaya tabi olmadan hazine yardımından faydalanacaklardır.

	♦ Hazine tarafından karşılanacak tutar 2016 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için günlük 3,33 TL olup bu tutar işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir.

	♦ Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi Hazine katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2016 yılı için eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden Hazinece karşılanan tutar gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.

	♦ İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2016 yılına ilişkin olarak, aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hâllerinde bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendine ilişkin hükümler uygulanmaz. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece anılan fıkra hükmünden yararlandırılır.

	♦ Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması hâlinde bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınır. 2015 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.

	♦ Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin Hazinece karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.

	♦ 3213 sayılı Maden Kanununun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında 85 TL günlük kazanç iki kat olarak ve 2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır

	♦ 4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca Hazine tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hakedişinden kesilir. Burada Kanun koyucu sadece hizmet alımı ihalelerinde hakedişten kesilmesini öngörmüş olup yapım işi ihaleleri ile hizmet alımı olarak ihale edilmeyen danışmanlık ihalelerinde hakedişten kesinti yapılması mümkün görünmemektedir.

	♦ Ziraat Bankası ve Halk Bankası ile bu bankaların doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları şirketlerin yapım ihaleleri 4734 sayılı Kanun kapsamında olduğundan bunların da hizmet alımı yoluyla aldıkları hizmetlerden hazine yardımı dolayısıyla hakkedişlerinden kesinti yapılmayacaktır. Bunun yanında TMSF kapsamında olan şirketlerin hizmet alımlarından hakkedişlerinden de kesin yapılmayacaktır.

	♦ 2016 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemlerine ilişkin yasal süresi dışında Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.

	♦  Hazine yardımının uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığının görüşleri alınmak suretiyle Kurum tarafından belirlenecektir.

	

		 
	

	

		

			[1] 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Geçici Madde 68 eklenmiştir.
	
	

		

			[2] 4/a kapsamında çalışanlardan kasıt, 5510 sayılı Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi; 4/b kapsamında çalışanlardan kasıt, 5510 sayılı Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi; 4/c kapsamında çalışanlarından kasıt 5510 sayılı Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi anlaşılması gerekmekte olup kolaylık olsun diye kısaltılarak yazılmıştır.