|
BAŞVURU SAHİBİ:
Ertaçlar Turizm Temizlik Gıda Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Deniz Hizmetleri Şube Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/562411 İhale Kayıt Numaralı “Araç Taşıma Gemisi Kiralanması Hizmet Alım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Deniz Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından 03.06.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Taşıma Gemisi Kiralanması Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ertaçlar Turizm Temizlik Gıda Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 08.07.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.07.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.07.2024 tarih ve 152190 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.07.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/791 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalenin tek geçerli teklif olarak belirlenen Ege Roro Deniz Loj. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, kendi tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedildiği, idareye yapılan şikayet başvurusu neticesinde idare tarafından alınan 26.06.2024 tarihli ikinci ihale komisyonu kararına göre düzeltici işlem tesis edilerek tekliflerinin değerlendirmeye alındığı, ihalede 2 geçerli teklif olmasına ve tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olmasına rağmen idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenmediği,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3.2’nci maddesindeki açıklamalar uyarınca yaklaşık maliyetin üzerinde sunulan tekliflerin dahi değerlendirmeye alınabileceği ancak kendi tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında ve piyasa rayiçlerine göre olmasına rağmen ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmediği, idarenin takdir yetkisinin yaklaşık maliyet üzerinde verilen fiyatların değerlendirilmeye alınmasına yönelik olduğu, idare tarafından belirlenen yaklaşık maliyetin altında ve sınır değerin üzerinde verilen tekliflerin ekonomik teklif olarak belirlenmesinde bir takdir hakkının bulunmadığı ve bu yönde bir mevzuat düzenlemesinin olmadığı,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerine uygun olarak gerçekleşen bir ihalede ihale komisyonun ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif belirlememe yetkisinin bulunmadığı, bu yetkinin anılan Kanun’un 44’üncü maddesinde yer alan açık hüküm uyarınca ihale yetkilisine ait olduğu, diğer taraftan ihale komisyonunun ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifi belirlemediği durumda da gerekçesini açıklaması gerektiği, ihale komisyonunca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmediği hallerde, ihale yetkilisinin ihale komisyonu yerine geçerek söz konusu teklifi belirleme yetkisinin bulunmadığı, bu gerekçelerle başvuruya konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenmeleri gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır. …
İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü,
“Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır…” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 65’inci maddesinde “(1) Yapılan değerlendirme sonucu ihale ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır ve ihale komisyonunca alınan gerekçeli karar ihale yetkilisinin onayına sunulur.
(2) İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce idare, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. Her iki isteklinin de yasaklı olduğunun anlaşılması durumunda ihale yetkilisince ihale kararı onaylanamaz ve ihale iptal edilir…” hükmü,
“İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeyi imzalamaması” başlıklı 68’inci maddesinde “(1) İhale üzerinde kalan isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihinde Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair bilgi ve/veya belgeleri veya kesin teminatı vermemesi ya da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanunun 44 üncü maddesi hükümlerine göre, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının, ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Araç Taşıma Gemisi Kiralanması Hizmet Alım İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 1 Adet Araç Taşıma Gemisi Kiralanması Hizmet Alımı İşi Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Maltepe Sahil-Adalar (Büyükada, Heybeli Ada, Burgaz Ada, Kınalı Ada, Sedef Adası)”” düzenlemesi,
“İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1.1. Aşırı düşük teklif sorgulamasının yapıldığı ihalelerde, … İhalede ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin öngörülmesi halinde ise, bu isteklinin tespitinde 36.1. inci maddedeki esaslar uygulanarak ihale işlemlerine devam edilir. Bu işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edilir. …” düzenlemesi,
“Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine bildirim” başlıklı 42’nci maddesinde “42.1. İhale üzerinde bırakılan istekliyle sözleşmenin imzalanamaması durumunda, belirlenmiş ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deniz Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından 03.06.2024 tarihinde elektronik ortamda gerçekleştirilen “Araç Taşıma Gemisi Kiralanması Hizmet Alım İşi” ihalesi olduğu, bahse konu ihaleye 6 istekli tarafından teklif sunulduğu, 11.06.2024 tarihli ihale komisyonu kararına göre başvuru sahibi istekli dahil istekli 5 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, başvuru sahibinin idareye şikayet başvurusu üzerine alınan 26.06.2024 tarihli ihale komisyonu kararıyla başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınmasına yönelik düzeltici işlem belirlenmesine kararı verildiği, bu haliyle söz konusu kararla ihalede 2 isteklinin geçerli teklif olarak belirlendiği, ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları idare tarafından uygun bulunan Ege Roro Deniz Loj. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ihalede ekonomik açından en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ise belirlenmediği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesinden, ihale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit ettirilmesi gerektiği, aynı Kanun’un 44’üncü maddesinden ise, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile sözleşme imzalanamaması durumunda, ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeye davet edilebileceği anlaşılmaktadır. Bu haliyle kamu ihale mevzuatında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmesini zorunlu kılan emredici bir hükmün bulunmadığı, bir diğer ifade ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin ihale komisyonunun takdirinde olduğu, ayrıca ihale komisyonu kararının ihale yetkilisinin onaylaması ile geçerlilik kazanacağı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmiş olması halinde dahi bu teklifinin ihale yetkilisince uygun görülmesi halinde sözleşme imzalanacak teklif olabileceği, dolayısıyla ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmemiş olmasında ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|
