Bakım-Onarım ve Benzer Nitelikteki Alımların Tek Birim Tarafından Yapılması Avantaj Sağlar

       5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanun’un  “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde; “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.” denilmekte,

       Aynı Kanun’un “Malî hizmetler birimi” başlıklı 60’ıncı maddesinde; “Alım, satım, yapım, kiralama, kiraya verme, bakım-onarım ve benzeri malî işlemlerden; idarenin tamamını ilgilendirenler destek hizmetlerini yürüten birim, sadece harcama birimlerini ilgilendirenler ise harcama birimleri tarafından gerçekleştirilir. Ancak, harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticinin onayıyla bu işlemler destek hizmetlerini yürüten birim tarafından yapılabilir” denilmektedir.

       2021/14 sayılı Tasarruf Genelgesi konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde; Kamu kaynaklarının maksadına uygun azmi tasarruf prensiplerine riayet dilerek kullanılması her kamu kurumu ve görevlisi için bir görev ve aynı zamanda bir mecburiyettir. Bu anlayışla kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanması, bürokratik işlemlerin azaltılması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanımına ilişki olarak tedbirlerin alınması gerekli olduğu belirtilmiştir.

       Yukarıdaki mevzuat hükümleri gereğince idarenin tamamını ilgilendirenlerin alım, satım, yapım, kiralama, kiraya verme, bakım-onarım ve benzeri malî işlemlerin destek hizmetleri/idari ve mali işler birimleri tarafından yapılmasının harcamalardan ve personelden tasarruf sağlanması, ölçek ekonomisinden faydalanılması ile kamu kaynağının etkili ekonomik ve verimli kullanılmasına daha uygun düşeceği anlaşılmaktadır.  Aksi bir uygulama özellikle merkez teşkilat bulunan birimlerin bakım ve onarım hizmetleri ile benzer veya aynı nitelikteki kırtasiye malzemesi alımı, demirbaş alımları gibi bazı alımların farklı harcama birimleri tarafından farklı fiyatlarla alınmasına, destek hizmetleri daire başkanlığı/müdürlüğü, idari ve mali işler daire başkanlığı/müdürlüğü gibi bu hizmeti yürüten birimler yerine farklı birimler tarafından yürütülmesinin kamu kaynağının etkili ekonomik ve verimli kullanılmasına ve Cumhurbaşkanlığı Genelgesine aykırılık teşkil edeceği değerlendirilmektedir.

       Bu kapsamda idarelerin özellikle alım, satım, yapım, kiralama, kiraya verme, bakım-onarım ve benzeri işlemlerin destek hizmetlerini yürüten birim tarafından yerine getirilmesi, idarenin alımı yapacak destek hizmetleri birimine ödeneğin tanımlanması, söz konusu  benzer ve/veya aynı nitelikteki alımların destek hizmetlerini yürüten tek bir birim tarafından yerine getirilmesinin kamu kaynağından ve personelden tasarruf sağlanması ile  kamu kaynaklarının etkili ekonomik ve verimli kullanılması açısından daha uygun olacağı, ihale hukuku açısından ise bir çok birim tarafından çoğu zaman doğrudan temin usulü ile ayrı ayrı alınan mal ve hizmetlerin bir birim tarafından ihale usullerinden birinin uygulanması ile alımın şeffaf, hesap verebilir ve rekabete açık şekilde gerçekleşmesine sebep olunabileceği değerlendirilmektedir.