Belli bir süre devam edecek yapım işi pazarlık usulü ile ihale edilebilir mi?

Kamu İhale Kurulunun 2010/UY.II-3323 Sayılı Kararında:

İhalenin hangi durumlarda pazarlık usulü ile yapılacağını belirleyen 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (b) bendinde, “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülmeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.

İdarenin, ihaleyi 4734 sayılı Kanunun 21/b maddesi kapsamında pazarlık usulü ile yapabilmesi için, madde metninde yer alan iki şartın bir arada ve birbirine bağlı olarak gerçekleşmesi zorunludur. Birinci şart, doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması, ikincisi ise, bu nedenlerle ihalenin ivedi olarak yapılması zorunluluğunun doğmasıdır. İnceleme konusu yapım ihalesinde, meydana gelen sel felaketlerinde ağır hasar gören ve bundan sonra da su baskınlarının tekrar etmesi riskinin bulunması nedeniyle yeni bir rektörlük hizmet binası yapılabilmesi için pazarlık usulü ile ihaleye çıkıldığı belirtilmekle birlikte, işin belli bir süre devam edecek bir bina yapım işi olduğu dikkate alındığında, ihale, pazarlık usulü ile yapılsa bile sel felaketinin her zaman ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğu, bu itibarla yukarıda yer verilen Kanun maddeleri uyarınca, ani ve beklenmeyen veya idarece önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması halinde, pazarlık usulünün istisnai bir usul olarak kullanılabileceği, incelemeye konu yapım işi ihalesinin bu nitelikte bir ihale olmadığı ve ihalenin  açık ihale usulü ile yapılabileceği, şikayete konu ihalede ihtiyaç konusu yapının 4734 sayılı Kanunun 21/b maddesine göre pazarlıkla temin edilmesi gerektiğine ilişkin idarece gösterilen gerekçenin önceden öngörülmeyen olay kapsamında değerlendirilemeyeceği, bu nedenle ihalenin ilansız olarak pazarlık usulü ile gerçekleştirilmesi imkanının bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; incelemeye konu ihalede, idarece, mevzuat gereği en az 3 isteklinin davet edildiği anlaşılmakla birlikte, başvuru sahibine ihale dokümanı satılmayarak ihaleye katılımın engellenmesinin, Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen, eşit muamele ve rekabet ilkesini ihlal etmesi, başvuru konusu ihaleye ait ihale dokümanının başvuru sahibine satılması suretiyle anılan firmanın ihaleye katılımının sağlanarak ihale işlemlerinin tekrar ihya edilmesi olanağı da kalmadığından, kaldı ki, söz konusu yapım işinin açık ihale usulü ile gerçekleştirilmesi gerekirken, ihale usulünün mevzuata aykırı olarak belirlenmesi nedeniyle ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptal edilmesi gerekmektedir.