İstekli tarafından idareye sunulan teklif mektubunun kelimesi kelimesi ile standart forma uygun olması gerekir mi?

U… Yapı İnşaat A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Avcılar Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/512289 İhale Kayıt Numaralı “Avcılar Belediye Hizmet Binası Yapılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Avcılar Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 28.06.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Avcılar Belediye Hizmet Binası Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak U… Yapı İnşaat A.Ş.nin 05.07.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.07.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.07.2022 tarih ve 32431 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.07.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/744 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından alınan 05.07.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile teklif mektubunda “anahtar” ibaresinin bulunmaması gerekçe gösterilerek taraflarınca sunulan teklif mektubunun standart forma uygun olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakıldıkları, mevzuat hükümleri ve İdari Şartname düzenlemelerine göre teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından mevzuatta belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edileceği, taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi yollarına başvurulamayacağı ve teklif mektubu uygun olmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağı; ancak taraflarınca sunulan teklif mektubunun yazılı olduğu, içeriğinin tamamen okunup kabul edildiği, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun şekilde yazıldığı, üzerinde kalıntı ve silinti bulunmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde tekliflerinin söz konusu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı, mevzuatta “anahtar” ibaresinin zorunlu bir unsur olarak belirlenmediği, idarece kanun ve yönetmelik dışına çıkılarak yeni bir zorunlu unsur öngörülmesinin keyfi olduğu ve herhangi bir hukuki sebebe dayanmadığı, tekliflerinin değerlendirme dışı kalmasında hukuki uyarlık bulunmadığı, hukuki öngörülebilirlik ve eşitlik ilkelerine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. …” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. …” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.

…

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Avcılar Belediye Hizmet Binası Yapılması İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı ve türü: Toplam 13.017,42 m² İnşaat Alanına Sahip Belediye hizmet Binası Yapılması işi

ç) Yapılacağı yer: Merkez Mahallesi Marmara Caddesi 23467 parsel Avcılar/İstanbul

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:

…

d) Standart formlar: Standart Form-KİK015.2/Y: Anahtar Teslim Götürü Bedel Teklif Mektubu

…

5.3. İstekli tarafından, ihale dokümanının içeriği dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Teklifin verilmesine ilişkin şartların yerine getirilmemesinden kaynaklanan sorumluluk teklif verene aittir. İhale dokümanında öngörülen kriterlere ve şekil kurallarına uygun olmayan teklifler değerlendirmeye alınmaz.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu …” düzenlemesi,

“Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde “23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.

23.2. Teklif mektubunda;

a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,

b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,

c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,

ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,

d) Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.

23.3. İş ortaklığı olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişiler tarafından imzalanması gerekir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin Avcılar Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından açık ihale usulüyle ve anahtar teslim götürü bedel teklif alınmak suretiyle 28.06.2022 tarihinde gerçekleştirilen “Avcılar Belediye Hizmet Binası Yapılması İşi” ihalesi olduğu, söz konusu ihalede 14 adet ihale dokümanı alındığı, 6 istekli tarafından teklif sunulduğu, ihaleye teklif sunan isteklilerin tamamının tekliflerinin çeşitli gerekçelerle uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakıldığı ve 05.07.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalede geçerli teklif kalmaması sebebiyle ihalenin iptal edildiği görülmüştür.

Söz konusu 05.07.2022 tarihli ihale komisyonu kararında “… yapılan incelemede teklif kapsamında sunmuş olduğu teklif mektubunun standart forma uygun olmaması nedeniyle (teklif bedelinin rakam ve yazı ile yazıldıktan sonra gelen anahtar kelimesinin bulunmamasından dolayı) …” ifadelerine yer verilerek başvuru sahibi istekli U… Yapı İnş. A.Ş.nin teklif kapsamında sunmuş olduğu anahtar teslimi götürü bedel teklif mektubunun standart forma uygun olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüş olup, anılan isteklice taraflarınca sunulan teklif mektubunun mevzuata uygun olduğunun iddia edildiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, ihaleye ait doküman kapsamında verilen KİK015.2/Y numaralı Anahtar Teslimi Götürü Bedel Teklif Mektubu standart formunda 4 maddenin yer aldığı, 4’üncü maddede “İhale konusu işin tamamını Katma Değer Vergisi hariç toplam ………(teklif edilen toplam bedel, para birimi belirtilerek rakam ve yazı ile yazılacaktır)…………….. anahtar teslimi götürü bedel üzerinden yapmayı kabul ve taahhüt ederiz.” ifadesinin bulunduğu,

Başvuru sahibi tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan teklif mektubu üzerinde yapılan incelemede ise, bahsi geçen teklif mektubu standart formunun 4’üncü maddesinde “İhale konusu işin tamamını Katma Değer Vergisi hariç toplam 158.323.323TL (YÜZELLİSEKİZMİLYONÜÇYÜZYİRMİÜÇBİNÜÇYÜZYİRMİÜÇTÜRKLİRASI) teslimi götürü bedel üzerinden yapmayı kabul ve taahhüt ederiz.” ifadesinin yer aldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihaleye teklif veren istekliler tarafından, teklif mektuplarının yazılı ve imzalı olması gerektiği, teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, ihale dokümanı kapsamında yer alan anahtar teslimi götürü bedel teklif mektubu standart formunun 4’üncü maddesinde yer alan “anahtar” kelimesinin, başvuru sahibi istekli U… Yapı İnş. A.Ş. tarafından sunulan teklif mektubunun 4’üncü maddesinde yer almadığı, teklif mektubunun bu yönü ile KİK015.2/Y sayılı standart formunda yer alan 4 numaralı madde ile birebir uyumlu olmadığı anlaşılmakla birlikte, söz konusu ibarenin teklif mektubunda yer almamasının teklif mektubunun aslî unsurlarını ortadan kaldıran bir nitelik taşımadığı, “Anahtar Teslim Götürü Bedel Teklif Mektubu” ibaresinin mektubun başlık kısmında yazılı olduğu, ayrıca yine mektubun sağ alt kısmında da “Standart Form-KİK015.2/Y Anahtar Teslimi Götürü Bedel Teklif Mektubu” ibaresinin yer aldığı, öte yandan anılan mektupta ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtildiği, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazıldığı, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmadığı, tüzel kişi sıfatını haiz başvuru sahibinin vergi kimlik numarasının belirtildiği, ticaret unvanı yazılmak suretiyle imzalandığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, U… Yapı İnş. A.Ş.nin teklifinin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.