Numune sunulan ihalede özel uzmanlık gerektiren teknik hususlarla ilgili olarak ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurması gerekir mi?

Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genele Sekreterliği tarafından 27.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 2015/75184 ihale kayıt numaralı "130 Kalem Klinik Sarf Malzeme İhalesi" ihalesine ilişkin olarak, A…et Medikal Tasarım San. ve Tic. A.Ş.  tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine,18.11.2015 tarihli ve 2015/UM.II-3101 sayılı Kurul kararı ile “1) 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince ihalenin 128’inci kısmına ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2 ) İhalenin 129 ve 130’uncu kısımlarına ilişkin olarak başvurunun reddine, 3 Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine” karar verilmiştir.

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle, A…et Medikal Tasarım San. ve Tic. A.Ş tarafından açılan davada, Ankara 1. İdare Mahkemesi tarafından alınan 25.02.2016 tarihli ve E:2016/23, K: 2016/477 sayılı kararda “…Dava dosyasının incelenmesinden, Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 27.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “130 Kalem Klinik Sarf Malzeme İhalesi”ne ilişkin olarak A…et Medikal Tasarım San. ve Tic. A.Ş.nin 18.09.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 06.10.2015 tarih ve 80608 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.10.2015 tarihli dilekçe ile 128, 129 ve 130. kısımlara ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, itirazen şikâyet dilekçesinde; ihalenin, 128 sıra numaralı kaleminde (Ven Valfi Tekli) ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Sistol Tıbbi Alet ve Cih. San. Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, anılan isteklinin teklif ettiği ürünün Teknik Şartname’nin 1,2,3,4,6,7 ve 9’uncu maddelerine aykırı olduğu, 129 sıra numaralı kaleminde (Ven Valfi Üçlü) ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Sistol Tıbbi Alet ve Cih. San. Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, anılan isteklinin teklif ettiği ürünün Teknik Şartname’nin 1,3,5,6,7,9 ve 11’inci maddelerine aykırı olduğu, 130 sıra numaralı kaleminde (Valfli İ.V. Filtre Seti – Işıktan Korumalı) ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak A…a Tıbbi Malzeme – Murat Ç…an’ın belirlendiği, anılan isteklinin teklif ettiği ürünün Teknik Şartname’nin 5,6,7,8,9 ve 10’uncu maddelerine aykırı olduğu, Teknik Şartnamedeki özellikleri haiz olmayan ürünleri teklif eden isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği iddiasına yer verildiği, başvuruya ilişkin olarak 2015/2552 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilerek itirazen şikayet başvurusunun Kamu İhale Kurulu'nun 18.11.2015 tarih ve 2015/UM-II-3101 sayılı kararı ile reddedildiği, bunun üzerine anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlıkta ihalenin 128. kısmına ilişkin olarak; ihale dokümanının ilgili düzenlemelerinde, teklife konu mallara ilişkin numunelerin ihale esnasında idareye sunulacağının belirtildiği ancak idarece numune değerlendirilmesi yapılıp yapılmayacağının veya teklife konu malların teknik şartnameye uygunluğunun ne şekilde belirleneceğine yönelik bir düzenleme yapılmadığı, buna karşın İdari Şartnamede yer alan düzenlemeler dikkate alındığında idarece, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasının isteklilerin numunelerinin değerlendirilmesine göre neticelendirileceği anlaşılmakta olup; ihale işlem dosyasında, ihaleye katılan isteklilere ait numunelerin idarenin yetkilileri tarafından alındığına dair tutanağın yer aldığı, numune değerlendirilmesine ilişkin herhangi bir değerlendirme tutanağına yer verilmediği, bununla beraber ihalenin ilgili kısmının üzerinde kaldığı istekli tarafından sunulan numunenin istenilen kriterleri karşıladığına ilişkin Dr. Mustafa Sevdar tarafından imzalı numune inceleme raporunun olduğu görülmüş ise de; ihale üzerinde bırakılan firmanın teklif ettiği ürünün teknik şartnameye uygun olmadığı iddialarıyla Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğundan, sunulan numunenin teknik şartnameye uygunluğunun ihaleyi yapan idarece değerlendirilmesi gerekmekle birlikte, bu konuya ilişkin davalı idareye yapılan bir başvuru olduğu takdirde de yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre Kurulca bu yönüyle değerlendirme yapılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.

Bu durumda, yukarıda aktarılan mevzuat gereği, özel uzmanlık gerektiren teknik hususlarla ilgili olarak ihtisas sahibi kamu veya özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurabilecek olan davalı idarece; davaya konu ihalede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu örneklerin teknik şartları karşılayıp karşılamadığının değerlendirilmesi gerekirken, bu hususa ilişkin değerlendirme yapılmaksızın, bu konudaki takdir ve sorumluluğun ihaleyi yapan idarede olduğu gerekçesiyle davacının itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

İhalenin 129. ve 130. kısmına ilişkin olarak; davacının teklifi yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan değerlendirilmediği, bunun üzerine itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, itirazlarının ihaleye yönelik olduğu, ancak herhangi bir hak kaybı veya zarar görme ihtimali bulunmadığı ve ihalenin üzerinde kalma ihtimali bulunmadığından menfaati kalmadığı gerekçesi ile ehliyet yönünden reddedildiği görülmektedir.

Olayda, uyuşmazlık konusu ihalede davacı şirketçe doküman satın alındığı ve ihaleye teklif verildiği, dolayısıyla davacı şirketin istekli statüsünü kazandığı, davacının iddialarının ihalenin esasına ilişkin iddialar olduğu, idarenin 4734 sayılı Kanun'un 5'inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan ilkeleri uygulayıp uygulamadığı noktasında bu iddiaların esas yönünden incelenmesi gerektiği, bu nedenle davacı şirketin teklifinin değerlendirilmemesinin ihale ile arasındaki menfaat ilişkisinin kesilmesi sonucunu doğurmayacağı göz önüne alındığında, davacı şirketin iddialarının esasının incelenmesi gerekirken, bu iddialar yönünden başvurunun ehliyet yönünden reddedilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır…” şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.