Taşımalı yemek ihalesinde, taşıma araçlarının 2012 yılı ve sonrası olması ile araçların isteklilere ait olması istenebilir mi?

Toplantı No

: 2014/075

Gündem No

: 52

Karar Tarihi

: 12.11.2014

Karar No

: 2014/UH.I-3695

Şikayetçi: 

Öz Y…r Gıda İnşaat Nak. Tem. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. 

İhaleyi Yapan Daire: 

G…r İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

02.09.2014 / 28469 

Başvuruya Konu İhale: 

2014/88757 İhale Kayıt Numaralı "1923 Taşımalı İlköğretim Öğrencisine 180 İş Günü Sıcak Yemeğ Veya Ambalajlanmış Kumanya" İhalesi 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 

Karar: 

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:    

… 

BAŞVURU SAHİBİ:

Öz Y…r Gıda İnşaat Nakliyat Temizlik İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti.

Bahçivan Mah. Zübeyde Hanım Cad. Odalar İş Merkezi Kat:6 No:34 VAN

İHALEYİ YAPAN İDARE:

G…r İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü

Cumhuriyet Mah. Van-Et Lisesi 1. Kat G…r / VAN

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2014/88757İhale Kayıt Numaralı “1923 Taşımalı İlköğretim Öğrencisine 180 İş Günü Sıcak Yemek veya Ambalajlanmış Kumanya Verilmesi İşi” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

            G…r İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 22.08.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “1923 Taşımalı İlköğretim Öğrencisine 180 İş Günü Sıcak Yemek veya Ambalajlanmış Kumanya Verilmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Öz Y…r Gıda İnşaat Nakliyat Temizlik İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 12.08.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.08.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.09.2014 tarih ve 28469sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.09.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

            Başvuruya ilişkin olarak 2014/2602 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale dokümanında ihaleye katılmaya engel düzenlemeler bulunduğu, 

 …

2) İdari Şartname’nin 7.5.2.2’nci maddesinde ve Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde “Taşıma merkezi okullarımıza dağıtılacak olan öğle yemeğinin muhafaza edilmesi, zamanında ve hijyenik dağıtımlarının yapılması için bir aracın 250 öğrencilik yemek alacağı düşünülerek öğrenci sayısının 250 ye bölünmesiyle elde edilen sayı kadar K2 belgeli araç temin edeceklerdir.  Araçlar en az 2012 model ve öz malı olacaktır. Araçlara ait noter onaylı ruhsat fotokopileriyle K2 belgelerini ihale komisyonuna sunacaklardır.” şeklinde düzenleme bulunduğu,

            İdari Şartname ve Teknik Şartname düzenlemeleri gereğince isteklilerden, öğrenci sayısının 500’e bölünmesiyle elde edilen sayı kadar firmanın öz malı olan ve en az 2010 model K2 belgeli araç istenirken dokümanda değişiklik yapıldığı, değişikliğe göre öğrenci sayısının 250’ye bölünmesiyle elde edilen sayı kadar firmanın öz malı olan ve en az 2012 model K2 belgeli araç istenildiği, buna göre isteklilerden öz malı 2012 model 8 adet araç istenildiği, araçların yük taşıma kapasiteleri dikkate alınmaksızın araç sayısı belirlenmesinin ihaleye katılımı engellediği,

            İdari Şartname’nin 14’üncü maddesinde “İhale dokümanında değişiklik yapılması” hususunun düzenlendiği, buna göre ihale dokümanı mevzuata aykırı olarak düzenlendiğinden ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. 

 …

            2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

            İhale İlanı’nın isteklilerden istenilen makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgeler ve kapasite raporu hususunu düzenleyen 4.3.2.2’nci maddesinde;“Yemek dağıtımının sağlıklı ve zamanında yapılabilmesi için öğrenci sayısının 500’e bölünmesiyle elde edilen sayı kadar K2 belgeli kapalı araç temin edeceklerdir.  Araçlar en az 2010 model ve öz malı olacaktır. Noter onaylı ruhsat fotokopileri ile K2 belgelerini ihale komisyonuna sunacaklardır.”düzenlemesi yer almaktadır.

            Aynı hususta İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesi kapsamında ise “7.5.2.

1-İlan tarihinden önce alınmış ve ihale tarihi itibariyle geçerli olan 1923 sayısı kadar Yemek Kapasite Raporu

2-Taşıma merkezi okullarımıza dağıtılacak olan öğle yemeğinin muhafaza edilmesi, zamanında ve hijyenik dağıtımlarının yapılması için bir aracın 250 öğrencilik yemek alacağı düşünülerek  öğrenci sayısının 250 ye bölünmesiyle elde edilen sayı kadar K2 belgeli araç temin edeceklerdir.  Araçlar en az 2012 model ve öz malı olacaktır. Araçlara ait noter onaylı ruhsat fotokopileriyle K2 belgelerini ihale komisyonuna sunacaklardır.” düzenlemesi yer almaktadır.

            İdarece yapılan düzenlemede ihale konusu iş kapsamında kullanılmak üzere isteklilerden öz malı araç istenildiği, araçların yaşı ve sayısı konusunda İhale İlanı ile İdari Şartname’de farklı düzenleme bulunduğu görülmektedir. İhale İlanı’na göre isteklilerden kendi malı olan en az 2010 model 4 araç istenilirken, İdari Şartname’nin 7.5.2.2’nci maddesi ile Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde yer alan düzenlemeye göre isteklilerden kendi malı olan, en az 2012 model 8 araç istenilmektedir.

            İdarece Kuruma gönderilen belgelerin incelenmesinden, isteklilerden kendi malı olarak istenilen araçların yaşı ve sayısı konusunda ihale dokümanında (İdari Şartname ve Teknik Şartnamede) Zeyilname ile değişiklik yapıldığı, Zeyilname tarihinin 06.08.2014 olarak belirtildiği, ancak İhale İlanı’nın düzeltilmediği, ayrıca Zeyilname düzenlendiği tarihten önce ihale dokümanı almış olan istekli olabilecek firmalara Zeyilname ile yapılan değişikliğin ihaleden önce bildirilip bildirilmediği hususunda dosyada bilgi bulunmadığı anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29’uncu maddesinde ilân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmamasının esas olduğu, değişiklik yapılması zorunlu olursa işin yeniden ilân edileceği, aynı Kanun’un 26’ncı maddesinde 13, 24 ve 25’inci maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilânların geçersiz olduğu, bu durumda ilân bu maddelere uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihalenin yapılamayacağı hususu hükme bağlanmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 26’ncı maddesinde “(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak, teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin zeyilname, ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde doküman alanların tamamına gönderilir veya imza karşılığı elden tebliğ edilir. Ancak, belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.”  hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla 24.07.2014 tarihinde Kamu İhale Bülteni’nde ve 25.07.2014 tarihinde yerel gazetede yayımlanan İhale İlânı’nda ve İdari Şartname ile Teknik Şartname’de yer verilen ve daha sonra Zeyilname ile değiştirilen ihaleye katılım şartlarının (başvuru sahibinin dilekçesindeki 2’nci iddianın) düzeltme ilanı ile duyurulmamasının 4734 sayılı Kanun’un ihalenin ilanına ilişkin hükümlerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne aykırılık oluşturduğu, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer verilen temel ilkelerin ihlal edildiği, dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

            Öte yandan yeterlik kriteri olarak teklif zarfı kapsamında isteklilerden kendi malı olarak istenilen araçlar ile ilgili olarak ihale dokümanındaki (zeyilname ile değişik) düzenlemeye bakıldığında, bir aracın 250 öğrencilik yemek alacağı düşünülerek  öğrenci sayısının 250 ye bölünmesiyle elde edilen sayı (8 adet) kadar en az 2012 model ve öz malı K2 belgeli araç istenildiği anlaşılmaktadır.

            Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

          (2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.

          (3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

          (4)  İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Konsorsiyumda, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler, her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak, ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

          (5) İdare, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme yapabilir. Sunulacak kapasite raporunun ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur.

          (6) İş ortaklığında kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriteri ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Ancak, idareler, idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde iş ortaklıklarındaki ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi oranında yeterliği sağlamaları gerektiğine yönelik düzenleme yapabilirler. Konsorsiyumlarda, kapasite raporunun, her bir ortağın kendi kısmı için istenilen asgari yeterlik kriterini sağlaması zorunludur.

          (7) Aday veya istekli adına düzenlenmiş, farklı tesislere ait birden fazla kapasite raporunun sunulması halinde, kapasite tutarları toplanmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü,

          Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.“ açıklaması bulunmaktadır.

            Bu çerçevede ihale konusu işin taşımalı ilköğretim öğrencilerine 180 gün süreli yemek verilmesi işi olduğu, yemeğin veya kumanyanın isteklilere ait olan araçlarla okullara götürüleceği, ancak yemek taşıma işinde farklı büyüklükte ve kapasitede araçlar kullanılması mümkün iken idarenin her bir aracın kapasitesini 250 öğrencilik yemek alacak şekilde belirlediği, 2012 modelden daha ileri yaşta olan araçların da ihale konusu iş kapsamında kullanılmasının mümkün olduğu, ayrıca araçların kendi malı olarak istenilmesini gerektiren bir sebep bulunmadığı, dolayısıyla işin niteliği dikkate alındığında, isteklilerden kendi öz malı olan en az 2012 model 8 adet araç istenilmesinin ihaleye katılımı engellediği, belirlenen şartların ihale konusu işin niteliğine uygun olmadığı, nitekim 25 firmanın ihale dokümanı satın aldığı, birçok firmanın söz konusu düzenlemenin ihaleye katılımı engellendiği hususunda idareye şikâyette bulunduğu, ihaleye katılan 5 firmadan 4’ünün söz konusu şartı karşılayamadığı gerekçesiyle tekliflerinin idarece değerlendirme dışı bırakıldığı, netice olarak şikâyete konu düzenleme nedeniyle 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelerin ihlal edilmiş olduğu ve mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu anlaşıldığından ihalenin iptali gerekmektedir.

            Netice olarak yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanun’un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptali gerektiği sonucuna varılmıştır.   

Öte yandan başvuruya konu ihale, başka bir itirazen şikâyet başvurusuna istinaden yapılan inceleme üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 12.11.2014 tarih ve 2014/UH.I-3694 sayılı kararı ile iptal edildiğinden, aynı ihale hakkında yeniden iptal kararı verilmesine ve inceleme aşamasında tespit edilen mevzuata aykırı hususlar dolayısıyla ilgili İl Valiliğine bildirimde bulunulması hususunda karar verilmesine yer olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle,  4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Karar verilmesine yer olmadığına,

   Oybirliği ile karar verildi.