Teknik şartnamede öngörülen şartların sadece tek marka araçta mevcut olması mümkün müdür?

Yayın Tarih: 31.07.2019 03:07
Özet

Şikâyete konu ihalede 5 adet ihale dokümanı satın alındığı, ancak ihaleye bir isteklinin teklif verdiği ve söz konusu isteklinin teklif dosyasında, şikâyet başvurusunda değinilen Mitsibushi marka araçların yetkili satıcısı olduğuna ilişkin tevsik edici belgenin bulunduğu tespit edilmiş olup, belirtilen bu nedenlerle idarece hazırlanan Teknik Şartnamenin 4734 Sayılı Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesindeki “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmüne aykırı olduğu hk.


       Karar Tarihi      : 01.08.2012

       Karar No          : 2012/UM.I-3059

       İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle:

       1)Teknik Şartnamenin 1.5 inci maddesinde “Kamyonlar en az 5 yıl garantili olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu özelliğin sadece MİTSUBISHİ FE 859 E Marka-Model araçlarda mevcut olduğu,

       2) Teknik Şartnamenin 1.6 ncı ve 1.7 nci maddelerinde “Araçlar üst yapılı olarak teslim edilecektir.” ve “7 +1 m3 kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu tüm montaj işleri bitmiş çalışır vaziyette teslim edilecektir.” düzenlemelerinin yer aldığı, bu düzenlemeler doğrultusunda işe başlanması için sözleşmeden itibaren verilen 9 günlük sürede alım konusu araçlarda sıkıştırma işleminin yapılmasının mümkün olmadığı, en az bir aylık süreye ihtiyaç duyulduğu,

       3) Teknik Şartnamenin 2.3 üncü maddesinde “Motor; Silindir Hacmi en fazla 3200 cc olacak.” düzenlemesinin yer aldığı, bu motor hacminin sadece MİTSUBISHİ FE 859 E marka-model araçlarda mevcut olduğu,

       4) Teknik Şartnamenin 2.8 inci maddesinde“Kamyonun azami yüklü ağırlığı en az 7,9 ton kapasiteli olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, burada en fazla mı, en az mı 7,9 ton istenildiği anlaşılamadığı, 7,9 ton taşıma kapasitesinin sadece MİTSUBISHİ FE 859 E marka-model araçlarda mevcut olduğu,

       5)Teknik Şartnamenin 2.9 ncu maddesinde“Motor gücü max145hp-150hp fazla olmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, istenilen şartın sadece MİTSUBISHİ FE 859 E marka-model araçlarda ve HYUNDAİ TRUCK Yeni HD’lerde mevcut olduğu,

       İddialarına yer verilmiştir.

       Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

       Başvuruya konu ihalede İdari Şartnamenin“İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2 nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;

       a) Adı: Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu Alımı…”düzenlemesi,

       Söz konusu ihalenin Sözleşme Tasarısının “Sözleşmenin süresi” başlıklı 9 uncu maddesinde “9.1.Sözleşmenin süresi, ise başlama tarihinden itibaren 7takvim günüdür.

       Madde 10 – Malın/İşin teslim alma şekil ve şartları ile teslim programı

       10.1. Malın teslim edilme/işin yapılma yeri veya yerleri

       10.1.1. … Belediye Başkanlığı

       10.2.İşe başlama tarihi

       10.2.1.Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden itibaren 2takvim günü içinde işe başlanır.

       10.3.Teslim programı ve teslim tarihi

       10.3.1.İhale konusu araçların tamamı tek seferde sözleşme süresi içerisinde teslim edilecektir…”düzenlemesi,

       Teknik Şartnamenin şikâyete konu 1.5 inci maddesinde“Kamyonlar en az 5 yıl garantili olacaktır.” düzenlemesi,

       1.6 ncı maddesinde“Araçlar üst yapılı olarak teslim edilecektir.” düzenlemesi,

       1.7 nci maddesinde“7 +1 m3 kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu tüm montaj işleri bitmiş çalışır vaziyette teslim edilecektir.” düzenlemesi,

       2. 3 üncü maddesinde “Motor; Silindir Hacmi en fazla 3200 cc olacak.” düzenlemesi,

       2.8 inci maddesinde“Kamyonun azami yüklü ağırlığı en az 7,9 ton kapasiteli olacaktır.” düzenlemesi,

       2. 9 ncu maddesinde“Motor gücü max145hp-150hp fazla olmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

       Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12 nci maddesinde“İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

       İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

       Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.

       Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,

       Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 14 üncü maddesinde“(1) Alınacak malın teknik kriterleri ve özellikleri, ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamede düzenlenir. Teknik kriterlerin ve özelliklerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat eşitliğini sağlaması zorunludur.

       (2) Teknik şartnamede, varsa ulusal standart ve dengi uluslararası standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenleme yapılabilir. Ancak ulusal standardın bulunmaması durumunda sadece uluslararası standart esas alınarak düzenleme yapılabilir.

       (3) Teknik şartnamede, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmadığı veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmadığı hallerde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir…” hükmü yer almaktadır.

       Mevzuatın yukarıda aktarılan hükümlerindenihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten İdari ve Teknik Şartnamelerin idarelerce hazırlanmasının esas olduğu, Teknik Şartnamelerde idareler tarafından alınacak malın teknik kriterleri ve özelliklerinin belirleneceği, bunların verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat eşitliğini sağlaması gerektiği, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürünün belirtilemeyeceği ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemeyeceği anlaşılmaktadır.

       Şikâyete konu hususlarla ilgili olarak akademik bir kuruluştan görüş talep edilmiştir.

       Akademik kuruluştan alınan 17.07.2012 tarihli ve 8237sayılı görüş yazısında:

       “1)Teknik şartnamenin 1.5 inci maddesinde; “Kamyonlar en az 5 yıl garantili olacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır. Yapılan araştırmada piyasada mevcut olan ve çöp kamyonu ve benzeri amaçla kullanılan ve motor gücü 150 hp civarında olan araçların garanti sürelerinin 3 yıl olduğu, 5 yıl garanti süresinin istisnai bir durum olduğu ve teknik performans ihtiyacı açısından gereğinden fazla olduğu görülmektedir. Bu nedenle ihalede 5 yıl garantisi istenmesi kamyondan istenen minimum bir performansın sağlanması değil yeterli garantiyi sağlayabilen diğer kamyonlara fırsat eşitliği sağlanmaması olarak değerlendirilmektedir.

       2 ) Teknik şartnamenin 1.6 ncı ve 1.7 nci maddelerinde; “Araçlar üst yapılı olarak teslim edilecektir.” “7 +1 m3 kapasiteli hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonu tüm montaj işleri bitmiş çalışır vaziyette teslim edilecektir.” düzenlemeleri yer almaktadır, bu düzenlemeler doğrultusunda işe başlanması için sözleşmeden itibaren verilen 9 günlük sürenin yapılan işin kapsamı göz önüne alındığında yeterli olmadığı yeterli sürenin 20 gün olması gerektiği görüşü oluşmaktadır.

       3 )Teknik şartnamenin 2.3 üncü maddesindeki; “motor silindir hacmi en fazla 3200 cc olacak.” düzenlemesindeki 3200 rakamı sınırlamasının herhangi bir teknik ve bilimsel kritikliği ve fonksiyonelliği bulunmadığı için çöp kamyonu imalatında yer alan ayni güçteki diğer kamyonlara fırsat eşitliği sağlanmaması sonucunu doğurduğu kanaati ortaya çıkmaktadır.

       4 )Teknik şartnamenin 2.8 maddesinde; “Kamyonun azami yüklü ağırlığı en az 7.9 ton kapasiteli olacaktır” ifadesi çelişkili bir cümledir ve bu cümleden bir anlam çıkarmak zordur. Muhtemelen kamyonun olabilecek çeşitli yüklerinin toplam ağırlıkları (azami yükle sanki bu kastediliyor intibaı uyanmaktadır) en az 7.9 ton kapasitede olacaktır denmektedir. Yukarıdaki ifadeden şartnamenin özensiz ve alelacele hazırlandığı görüşü ortaya çıkmaktadır.

       5 )Teknik şartnamenin 2.9 ncu maddesinde; “Motor gücü max 145hp-150hp fazla olmayacaktır” şeklindeki 145hp-150hpdüzenlemesindeki 145hp-150hp sınırlayıcı rakamlarının da çöp kamyonu uygulamasında herhangi bir kritik değeri bilindiği kadarıyla bulunmamaktadır. Aralığın bu güçteki diğer kamyonları da kapsayacak şekilde belirlenmesi gerekir. Bu nedenle bu sınırlama da 3. Madde de olduğu gibi çöp kamyonu imalatında yer alan ayni güçteki diğer kamyonlara fırsat eşitliği sağlanmaması sonucunu doğurmaktadır.”

       hususlarına yer verilmektedir

       Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile akademik kuruluştan alınan teknik görüş doğrultusunda Teknik Şartnamenin şikâyete konu olan ve 1,3 ile 5 sıra numarasında belirtilen 1.5, 2.3 ve 2.9 uncu maddelerinde yer alan düzenlemelerin tek bir marka çöp kamyonunu işaret ettiği,

       Teknik Şartnamenin1.5 inci maddesinde istenilen 5 yıl garanti süresinin istisnai bir durum olduğu ve teknik performans ihtiyacı açısından gereğinden fazla olduğu, anılan şartnamenin 2.3 üncü maddesinde belirtilen motor silindir hacminin en fazla 3200 cc olması gerektiği düzenlemesindeki 3200 rakamı sınırlamasının ve2.9 ncu maddesinde istenilen motor gücünün en fazla 145hp-150hp olması yönündeki sınırlamanın herhangi bir teknik ve bilimsel kritikliği ile fonksiyonelliği bulunmadığı, bu düzenlemelerin çöp kamyonu imalatında yer alan aynı güçteki diğer kamyonlara fırsat eşitliği sağlamadığı,

       Söz konusu düzenlemelerin bu haliyle ihaleye katılımı daraltarak rekabeti engelleyebilecek nitelikte olduğu anlaşılmıştır.

       Anılan Şartnamenin şikâyete konu olan ve yukarıda 2 sıra numarasında belirtilen 1.6 ve 1.7 nci maddelerinde yer alan 9 günlük sürenin, alımı yapılacak kamyonların Şartnamede istenen duruma getirilmesi için yeterli bir süre olmadığı, Şartnamenin 2.8 inci maddesinde yer alan “Kamyonun azami yüklü ağırlığı en az 7.9 ton kapasiteli olacaktır” ifadesinde de tam olarak ne istendiğinin açık olmadığı belirlenmiştir.

       Buna ek olarak ihale komisyonu kararı incelendiğinde, şikâyete konu ihalede 5 adet ihale dokümanı satın alındığı, ancak ihaleye bir isteklinin teklif verdiği ve söz konusu isteklinin teklif dosyasında, şikâyet başvurusunda değinilen Mitsibushi marka araçların yetkili satıcısı olduğuna ilişkin tevsik edici belgenin bulunduğu tespit edilmiş olup, belirtilen bu nedenlerle idarece hazırlanan Teknik Şartnamenin 4734 Sayılı Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesindeki “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmüne aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.


Benzer Yazılar


İhaleSoruCevap İstatistikler


Analiz

Makale

Sayaç

Karar

Soru Cevap