Danışmanlık niteliğindeki hizmet alımı ile ilgili aşırı düşük teklif açıklaması ve değerlendirmesi hangi kriterlere göre yapılır?

Toplantı No

: 2014/028

Gündem No

: 16

Karar Tarihi

: 25.04.2014

Karar No

: 2014/UH.III-1925

Şikayetçi: 

C… K… Müh. Mim İnş. Taah. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti., HÜRRİYET BULVARI NO:3/1 YUSUFDEDE İŞ MERKEZİ KAT:8 D:802 İ… 

İhaleyi Yapan Daire: 

İ… Su Ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İzsu), Cumhuriyet Bulvari No:16 35250 İ… 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

28.03.2014 / 10778 

Başvuruya Konu İhale: 

2013/188926 İhale Kayıt Numaralı "Ç… İlçesi Atölye, Ambar Ve Ofis Binaları Uygulama Projelerinin Hazırlaması" İhalesi 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 

İ… Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU)tarafından 21.01.2014tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Ç… İlçesi Atölye, Ambar ve Ofis Binaları Uygulama Projelerinin Hazırlaması” ihalesine ilişkin olarak C… K… Müh. Mim İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 14.03.2014tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.03.2014tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.03.2014tarih ve 10778sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.03.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2014/1290sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir. 

       Karar: 

       Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

       İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale konusu işin niteliği gereği aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaması gerektiği, aynı nitelikteki başka bir ihaleye ilişkin olarak alınan 05.06.2013 tarihli ve 2013/UH.I-2353 sayılı Kurul kararının da bu doğrultuda olduğu,  aşırı düşük teklif sorgulaması yapılsa dahi firmalarınca sunulan belgelerin yeterli olduğu iddia edilmektedir.

       Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

       İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında yer alan belgelerden ihale konusu işin “Ç… İlçesi Atölye, Ambar ve Ofis Binaları Uygulama Projelerinin Hazırlaması” hizmet alımı olduğu ve götürü bedel üzerinden ihaleye çıkıldığı, yaklaşık maliyetin meslek odaları fiyatları esas alınarak toplam 322.735,02 TL olarak belirlendiği, 6 istekli tarafından teklif verilen ihalede yapılan değerlendirme neticesine göre 5 teklifin geçerli kabul edildiği, geçerli teklif olarak kabul edilen 5 isteklinin teklifinin de aşırı düşük teklif olarak değerlendirilerek aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 1 isteklinin teklifinin süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı gerekçesi ile 3 isteklinin tekliflerinin ise aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun görülen Kutup Planlama Peyzaj Mimarlık Müh. İnşaat ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

       Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Danışmanlık hizmetlerinin kapsamı” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında; “etüt ve proje” işlerinin danışmanlık hizmeti olduğu belirtilmiş, anılan Yönetmelik’in “Temel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde; danışmanlık hizmet alımı ihalelerinin belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılacağı ifade edilmiş, ancak yaklaşık maliyeti 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının altında kalan danışmanlık hizmetlerinin, hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilebileceği düzenlenmiştir. İhale konusu işin anılan hüküm çerçevesinde hizmet alımı ihalesi yoluyla gerçekleştirildiği anlaşılmıştır. Ancak, ihalenin söz konusu limitin altında kalması danışmanlık hizmeti niteliğini ortadan kaldırmamaktadır.

       İtirazen şikâyete konu ihalede söz konusu alımın niteliği itibari ile danışmanlık hizmeti olduğu dikkate alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması ve değerlendirmesinin hangi kriterlere göre yapılacağı hususlarının tespit edilmesi gerekmektedir.

       Bu kapsamda, ihale konusu işe ait ihale dokümanının incelenmesinden ihale konusu işin etüt, proje ve rapor hazırlanması gibi danışmanlık hizmeti niteliğinde işler olduğu, bu tip işlerin niteliği gereği sermaye birikiminden daha çok mesleki tecrübeye ve bilgi birikimine dayalı işler olduğu anlaşılmaktadır. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesinde, “…Ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir.”şeklinde tanımlanmış ve anılan Tebliğin 79’uncu maddesinde, “79.4…Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.” açıklamasına yer verilmiştir. İhale konusu hizmetin anılan Tebliğ açıklamasında yer verildiği şekliyle personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı anlaşılmaktadır.

       Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerine yönelik olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla Kurum tarafından belirlenmiş bir sınır değer veya sorgulama kriteri bulunmamakla beraber, istikrar kazanmış Kurul kararları gereğince kârsız yaklaşık maliyetin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerekmektedir.

       Ancak, danışmanlık hizmet alımı niteliğindeki bu tür ihalelerde, teklif edilen fiyatlarla işin gerçekleştirilmesinin değerlendirilmesi ve eşit muamelenin yapılabilmesi açısından aşırı düşük tekliflerin incelenmesinde hangi kriterlerin esas alınacağı belirli değildir. Ayrıca diğer hizmet alımlarından farklı olarak söz konusu hizmet alımında çalışacak personelin sayısı ve çalışma süresinden çok etüd, proje ve mühendislik çalışmalarını yapacak personelin niteliğinin önemli olduğu ve söz konusu işlerin niteliği gereği sermaye birikiminden daha çok mesleki tecrübeye ve bilgi birikimine dayalı işler olduğu, verilen hizmetin nesnel ve standart bir biçimde maliyete dökülmesinin mümkün olmadığı, götürü bedel usulde teklif alındığı da dikkate alındığında, aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı şekilde sunulması ve bunlara ilişkin değerlendirmenin sağlıklı bir şekilde yapılmasının mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle ihalenin, aşırı düşük teklif sorgulaması gerçekleştirilmeden sonuçlandırılmasının yerinde olacağı sonucuna varılmıştır.

       Nitekim yapım işi ihalesi kapsamında proje hizmetinin bulunması durumunda, bu hizmet için yapılacak aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.2’nci maddesinde; “…İstekli tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin olarak yapılacak açıklamalarda sadece bu işlere ilişkin fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.” açıklamasına yer verilerek, proje işlerinde bileşenlerin açıklanmasının ve sağlıklı bir değerlendirme yapılmasının zorluğundan kaynaklı olarak, yapılacak açıklamalarda proje işlerine ilişkin olarak sadece fiyat tekliflerinin sunulmasının yeterli olduğu belirtilmiştir.

       Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılan C… K… Müh. Mim. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Setatek Mimarlık Mühendislik İnşaat ve İnşaat Malz. Bilgisayar Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti., Kaan Özaslan ve Selami Murat Gençtürk’ün tekliflerinin  değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

        Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

       Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

       Oybirliği ile karar verildi.