Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler için usul nedir?

Kamu İhale Kurulunun  2011/UH.I-230 Sayılı Kararında:

Malzemeli yemek hazırlama ve dağıtım hizmetini konu alan kısmi teklife açık incelemeye konu ihalede, başvuru sahibinin ihalenin İstanbul Tıp Fakültesi Kampüsü kısmına yönelik (itirazen) şikayet başvurusunda bulunduğu,

Birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilen ihalenin şikayete konu kalemine 2 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucunda başvuru sahibinin sunduğu iş deneyim belge tutarının idari şartnamede öngörülen asgari oranı sağlamadığı gerekçesiyle teklifinin dışı bırakıldığı,

İhalenin doğrudan geçerli en düşük (yaklaşık maliyetin üzerinde) teklifi sunmuş olan ….. Gıda Taş. İnş. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,

Anlaşılmıştır.

Şikayete konu ihalede, idare tarafından, yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifin uygun bulunmasına yönelik 08.12.2010 tarihinde bir tutanağın düzenlendiği ve söz konusu tutanakta, yaklaşık maliyetin güncellendiği ve güncelleme neticesinde yemek birim fiyatının ortalama 4,88 TL’ye tekabül ettiğinin anlaşıldığı, ilgili firmanın teklif bedelinin güncel yaklaşık maliyetle uyumlu olduğu ve Sağlık Kültür ve Spor Daire başkanlığı bütçe ödeneğinin de ortaya çıkan bu fiyatı karşılayabileceğinin belirtildiği görülmektedir.

İhale komisyonlarınca yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin ne şekilde ele alınması gerektiğine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3 üncü maddesinde bir takım genel açıklamalara yer verildiği ve söz konusu açıklamalarda;

“16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür

Bu bağlamda, yaklaşık maliyetin üzerindeki bir teklifin kabul edilip edilemeyeceği noktasında belli koşullar dahilinde idarelere takdir yetkisi tanınmıştır. Ancak bu takdir yetkisi madde metninde belirtilen yükümlülüklerin de yerine getirilmesi koşuluyla nihai olarak idarelere ya teklifleri kabul etme ya da ihaleyi iptal etme hakkı ile sınırlandırılmıştır.

İnceleme konusu ihalede de idarenin yukarıda yer alan Tebliğ hükmünde ifade edilen yükümlülüklerin tamamını yerine getirmek suretiyle bu takdir yetkisini yaklaşık maliyetin üzerindeki teklif fiyatının kabul edilerek ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirlenmesi şeklinde kullandığı anlaşılmaktadır. 

Bu çerçevede, idarenin kendisine tanınan takdir yetkisi çerçevesinde kalarak yaklaşık maliyet üzerindeki bir teklifi ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlemesi işleminde kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil eden bir yönün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.