Yapım ihalesinde ekonomik yeterlilik için istenen Banka referans mektubunun teklif edilen bedelin isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamayacağı hk.

BAŞVURU SAHİBİ:

Genç Akkayalar İnş. İnş. Mal. Tekstil Tur. Elek. Elek. Mob. Gıda ve Tem. Taş. Dan. Hizm. Müth. İm. Paz. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Manisa Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/811940 İhale Kayıt Numaralı “Manisa Yunusemre Lalapaşa Ortaokulu Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Manisa Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 12.09.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Manisa Yunusemre Lalapaşa Ortaokulu Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Genç Akkayalar İnş. İnş. Mal. Tekstil Tur. Elek. Elek. Mob. Gıda ve Tem. Taş. Dan. Hizm. Müth. İm. Paz. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 20.09.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.09.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.09.2022 tarih ve 51964 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.09.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1077 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, itirazen şikayete konu ihalede 15.09.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile “…banka referans mektubuna ilişkin şartı sağlayamadıkları” gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan durumun mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

1. A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “…İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;

1. Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler…”hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

1. a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamaz.
2. b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerde; aday veya isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, yaklaşık maliyetin % 5’i ile % 15’i aralığında idare tarafından belirlenecek parasal tutardan az olamaz.
3. c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.

…

(4) Gerek görüldüğünde, banka referans mektubunun teyidi ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden idarelerce yapılır” hükmü,

 “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(7) Banka referans mektuplarının Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak alınması halinde, mektuba ilişkin ayırt edici numara; anılan maddeye uygun olarak alınmaması halinde ise düzenlenen mektuba ilişkin bilgiler, yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir…” hükmü,Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 20’nci maddesinde “…(1) Banka referans mektubu Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol” imzalamış olan bankalardan elektronik ortamda alınır. Elektronik ortamda banka referans mektubu düzenlenmesi halinde Ek-1’de yer alan “Banka Referans Mektubu Bilgileri Formu” banka tarafından düzenlenerek talebi halinde ilgiliye verilir. Elektronik ortamda düzenlenen banka referans mektubuna ilişkin bilgiler, banka tarafından EKAP’a aktarılır. Elektronik ortamda düzenlenen banka referans mektubuna banka tarafından ayırt edici bir numara verilir ve bu numara istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderilir…” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

1. a) Adı: MANİSA YUNUSEMRE LALAPAŞA ORTAOKULU YAPIM İŞİ
2. b) Türü: Yapım işleri
3. c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde):

1. d) Kodu:
2. e) Miktarı: Bodrum+Zemin+3 Katlı Okul Binası Yapım İşi-1 (bir) adet. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
3. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: MANİSA/YUNUSEMRE”  düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…

7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler

7.4.1 İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.

İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir…” düzenlemesi,

 “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. e-teklifler istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Teklife ilişkin e-anahtar, e-teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar EKAP üzerinden gönderilir.

22.2. Yeterlik bilgileri tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacaktır. Yabancı istekli tarafından ihaleye teklif verilmesi halinde, bu şartnamede istenilen belgelere veya isteklinin kendi ülkesindeki mevzuat uyarınca düzenlenmiş olan dengi belgelere ilişkin bilgilerin beyan edilmesi gerekir.

…

22.8. İdarece talep edilmesi durumunda istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile birlikte, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak süresi içerisinde sunulmak zorundadır.” düzenlemesi,

 “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. İlk oturumun kapatılmasından sonra, ihale komisyonu belirleyeceği bir tarih ve saatte toplanır ve EKAP üzerinde tekliflerin değerlendirilmesine başlanır. Teklif değerlendirme işlemleri birden fazla oturumda yapılabilir. Her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir ve düzenlenen tutanakların bir çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır.

31.2. Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 30 uncu madde uyarınca e-teklifinin açılamadığı veya teklif mektubu ile geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.

31.3. İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır.

…

31.8. Yapılan değerlendirme sonucunda, ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılarak EKAP üzerinden Uygun Olmayan e-Teklif Kontrol Tutanağı düzenlenir ve değerlendirme dışı bırakma işleminin gerekçeleri belirtilir.” düzenlemesi yer almaktadır. 

 Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve düzenlemelerden mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesinin banka referans mektubu olduğu, banka referans mektubunun ;

-ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olmasının zorunlu olduğu,

-açık ihale usulüyle yapılan ihalelerde isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatının teklif edilen bedelin % 10’undan az olamayacağı,

-istenilen kriterlerin mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabileceği anlaşılmaktadır.

Ayrıca, banka referans mektuplarının Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 20’nci maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak alınması halinde, mektuba ilişkin ayırt edici numaranın yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtileceği,  banka referans mektubunun  bankalardan elektronik ortamda alınabileceği, elektronik ortamda düzenlenen banka referans mektubuna ilişkin bilgilerin bankalar tarafından EKAP’a aktarılacağı, elektronik ortamda düzenlenen banka referans mektubuna banka tarafından ayırt edici bir numara verileceği ve bu numaranın istekliler tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderileceği anlaşılmaktadır.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde başvuru sahibi istekli Genç Akkayalar İnş. İnş. Mal. Tek. Tur. Elek. Elek. Mob. Gıda ve Tem. Taş. Dan. Hiz. Müt. İma. Paz. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yeterlik bilgileri tablosunun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” sütununun “Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 20’nci maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak alınan banka referans mektubu” başlıklı satırında “R0010-01256-22040380” ayırt edici numaralı banka referans mektubunun beyan edildiği, bahse konu referans mektubunun EKAP üzerinden sorgulanması sonucunda 12.09.2022 tarihinde T.C. Ziraat Bankası tarafından düzenlenen nakdi kredi tutarı 597.079,76 TL, gayri nakdi kredi tutarı 93.600,00 TL, “Kısıt bulunmayan mevduat tutarı” 842,00 TL olan banka referans mektubu olduğu,

Başvuru sahibi isteklinin teklifinin “34.300.000,00 TL” olduğu göz önüne alındığında, ihalede sağlaması gereken banka referans mektubu  tutarının “3.430.000,00 TL” den az olmaması gerektiği anlaşılmıştır. Bu bağlamda, anılan isteklinin banka referans mektubunda yer alan nakdi kredi tutarı, gayri nakdi kredi tutarı ve kısıt bulunmayan mevduat tutarı toplansa dahi anılan istekli tarafından teklif edilen bedelin % 10’undan az olduğu, İdari Şartname gereğince sağlaması gereken tutarı karşılayamadığı anlaşılmıştır. 

Yapılan tespitler çerçevesinde; başvuru sahibi istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen banka referans mektubunda yer alan tutarın İdari Şartname uyarınca isteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmaması kriterini karşılamadığı tespit edildiğinden, anılan isteklinin teklifinin idarece banka referans mektubu tutarının İdari Şartname uyarınca sağlaması gereken tutarı karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.