Gerekli mercilerden izin alınmadan çıkılan ihale, ihale komisyonu tarafından karara bağlandıktan sonra iptal edilebilir mi?

Toplantı No

: 2018/037

Gündem No

: 19

Karar Tarihi

: 27.06.2018

Karar No

: 2018/UH.I-1239

BAŞVURU SAHİBİ:

B…il Medikal Temizlik San. ve Tic. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

E….s Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/140885 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

E….s Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 26.03.2018 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıma” ihalesine ilişkin olarak B…il Medikal Temizlik San. ve Tic. A.Ş.nin 24.05.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 30.05.2018tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.06.2018 tarih ve 31180 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.05.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/917 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, “Personel Taşıma” ihalesine ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmemesi üzerine 02.04.2018 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarenin 03.04.2018 tarihli yazısı ile söz konusu başvurunun reddine karar verildiği, başvuru sahibi tarafından 09.04.2018 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu başvuru kapsamında yapılan inceleme neticesinde Kurul tarafından alınan 26.04.2018 tarih ve 2018/UH.I-841 sayılı karar ile idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun yapılmadığı belirtilerek, usulüne uygun şekilde aşırı düşük sorgulamasının yeniden yapılması yönünde düzeltici işlem kararı verildiği, bu karar üzerine idarece yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, ancak idarece, aşırı düşük teklif açıklamalarının sınır değerin altındaki teklif fiyatı ile bu işin yapılamayacağının ifade edilmek suretiyle reddedildiği, netice itibarıyla da ihalenin iptaline karar verildiği, ancak söz konusu işlemin mevzuata uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı bir yönünün bulunmadığı,

Öte yandan bu hususa ilişkin olarak 24.05.2018 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda işçilerin aylık ücretle ödenen mali ve sosyal yardımlarının nakdi yol yardımı yapılarak yürütülmesine karar verildiği ifade edilmek suretiyle başvurularının reddedildiği ancak 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23’üncü maddesi uyarınca sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilere ilişkin olarak taşıt yardımı konusunda mevcut uygulamaya devam edileceği düzenlemesine yer verildiği, bu nedenle de personelin işbaşına götürülüp getirilmesinin idarece daha önceki süreçte servis hizmeti ile karşılandığı dikkate alındığında idare tarafından yapılan bu uygulamanın da mevzuata uygun olmadığı,

Ayrıca idare tarafından hazırlanan yaklaşık maliyetin hatalı olduğu, tüm maliyet bileşenlerine ilişkin açıklamanın net bir şekilde ortaya konulmasına rağmen ihalenin iptaline karar verilmesinin mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Personel Taşıma

b) Miktarı ve türü: 2 Adet 17+1 Kişilik Otobüs, 9 Adet 29+1 Kişilik Otobüs, 1 Adet 20+1 Kişilik Otobüs,3 Adet 44 Kişilik Otobüs ile personel taşıma işi …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin “Personel Taşıma” işi olduğu düzenlenmiş olup, söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendine göre pazarlık usulü ile ihale edildiği anlaşılmıştır. Öte yandan uyuşmazlığa konu ihale sonucunda ihale üzerine bırakılan istekliyle birim fiyat sözleşme imzalanacağı belirtilmiş olup, bu ihale kapsamında kısmi teklif verilmesine izin verilmediği görülmüştür.

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerde ifade edildiği şekliye başvuruya konu ihalenin süreci özetle şöyledir:

26.03.2018 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ihaleye, idare tarafından 3 isteklinin ihale dokümanı almaya ve teklif vermeye davet edildiği, söz konusu ihaleye 2 (iki) istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda, Ş…ka Seyahat Taşımacılık Turizm Nak. ve İnş. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, teklif bedelinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle uygun bulunmadığı, başvuru sahibi B…il Medikal Temizlik San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin ise aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli görülmeyerek reddedildiği, netice itibarıyla söz konusu ihalede geçerli teklif kalmadığından 29.03.2018 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptaline karar verildiği, bunun üzerine başvuru sahibi tarafından 02.04.2018 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarenin 03.04.2018 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı, idarenin kararının 04.04.2018 tarihinde başvuru sahibine bildirildiği ve başvuru sahibince 09.04.2018 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu,

Söz konusu başvuru kapsamında yapılan inceleme neticesinde Kurum tarafından alınan 26.04.2018 tarih ve 2018/UH.I-841 sayılı karar ile idare tarafından açıklamaya esas olacak önemli teklif bileşenlerinin belirtilmesi suretiyle teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen istekliden yeniden aşırı düşük teklif açıklama istenilmesi yönünde düzeltici işlem kararı verildiği, bunun üzerine idare tarafından, uyuşmazlığa konu ihalede teklif fiyatı sınır değerin altında kaldığı tespit edilen başvuru sahibi B…il Medikal Temizlik San. ve Tic. A.Ş.den idarenin “Aşırı düşük teklif sorgulaması hakkında” konu başlıklı 09.05.2018 tarihli yazısı ile yeniden açıklama talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır. Bahse konu yazı incelendiğinde, idarece, aşırı düşük teklif sahibi isteklinin yapacağı açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin belirlendiği tespit edilmiştir.

Daha sonra başvuru sahibi tarafından yeniden aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulduğu anlaşılmış olup idarece başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmeyerek reddedildiği anlaşılmıştır. Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarını yeterli görülmeme gerekçesinin 21.05.2018 onay tarihli ihale komisyonu kararında “… İdaremizce açıklamaya esas olacak önemli teklif bileşenleriyle birlikte yeniden değerlendirme yapılmış ve yapılan değerlendirme neticesinde; EKAP incelemesinde söz konusu işin sınır değerin altında kaldığı ve bu değerin altında işin yapılamayacağı hususu bir kez daha anlaşılmıştır …” şeklinde ifade edildiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede başvuru sahibinin aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yapılan yazılı açıklamasının “yapılan değerlendirme neticesinde; EKAP incelemesinde söz konusu işin sınır değerin altında kaldığı ve bu değerin altında işin yapılamayacağı hususu bir kez daha anlaşılmıştır” ifadelerine yer verilmek suretiyle reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı iddiasına ilişkin inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır:

Söz konusu iddiaya ilişkin mevzuat düzenlemeleri şöyledir:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,          

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,           

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,        

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir. …” hükmü,

Anılan Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinin birinci fıkrasında “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

 gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

…

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…” açıklamaları yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale komisyonu tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıkça ortaya konulmuştur.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Öte yandan kamu ihale mevzuatı kapsamında ihale komisyonlarınca alınacak kararlarda yer alması gerekli görülen asgari hususlar belirlenmiş olup gerekçeli kararın belirlenmesi bu unsurlardan bir tanesi olarak sayılmıştır. Bu noktada da ihalelerde şeffaflığı sağlamak amacıyla, ihale sonucuna ilişkin bildirimlerde, teklifi değerlendirmeye alınmayan veya uygun görülmeyen istekilerin, tekliflerinin değerlendirmeye alınmama veya uygun görülmeme gerekçelerine yer verilmesi gerektiği açıkça ortaya konulmuştur. Bu çerçevede somut olaya bakıldığında, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının sadece “… yapılan değerlendirme neticesinde; EKAP incelemesinde söz konusu işin sınır değerin altında kaldığı ve bu değerin altında işin yapılamayacağı hususu bir kez daha anlaşılmıştır” ifadelerine yer verilmek suretiyle reddedildiği anlaşılmış olup, aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmeme gerekçelerine açıkça yer verilmediği görülmüştür. Bu itibarla başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmeme gerekçelerine ihale komisyonu kararında yer verilmemesi işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

İdare tarafından 21.05.2018 onay tarihli ihale komisyonu kararında “… Ayrıca, idarenin herhangi bir istekli lehine ihale komisyon kararı almadığı, isteklilere bu konuda bildirim yapılmadığı ve bu işin yaptırılması için gerekli olan mercilerden izinlerinin (Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği Madde
5 ) alınmadığı ve bu izinler alınmadan bu işin yaptırılmasının mümkün olmadığı, bu izinler alındıktan sonra yapılacak olan açık ihale ile yeterli rekabet koşulları sağlandıktan sonra bu işin görülmesinin mümkün olduğu anlaşılmıştır …” gerekçesine yer verilmek suretiyle ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmış olup, idarenin söz konusu iptal gerekçesinin yerinde olup olmadığına ilişkin olarak yapılan inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır:

4734 sayılı Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü bulunmaktadır.

Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği’nin “Personel servis hizmetinin ihdası ve personel servis araçlarının kiralanması” başlıklı 5’inci maddesinde “Trafiğin sıkışık bulunduğu şehir merkezlerinde işletilen muayyen tarifeli taşıtların, çalışan personelin zamanında işbaşında bulunmalarını temin edecek nitelik ve yeterlilikte bulunmadığı hallerde, kamu kurum ve kuruluşlarının yetkili organlarının, personelini işbaşına götürüp getirmek amacıyla kiralama yoluyla veya kendi öz mal taşıtlarıyla personel servis hizmeti ihdas ve işletmesine lüzum görmesi ve bu kurumların gördükleri hizmetlerin daimi ve muntazam şekilde görülen hizmetlerden olması zorunludur.

Kamu kurum ve kuruluşları, kiralama yoluyla veya kendi öz mal taşıtlarıyla personel servis hizmeti ihdas ve işletebilmeleri için, aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerle Bakanlığa başvurarak izin almak zorundadır.

a) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin taşınması hizmetinin, öncelikle belediyelere ait toplu taşıma araçları ve belediyelerce toplu taşıma yapılması konusunda ruhsat, uygunluk ve güzergah izni verilen gerçek ve tüzel kişilere ait, belediyelerce belirlenen fîyat tarifelerine göre taşıma yapan halk otobüsü, minibüs ve benzeri araçlardan yararlanılarak yerine getirilmesi esastır. Bu hizmet gerek zaman tarifeleri gerekse sahip oldukları kapasiteler bakımından belediyelerce yerine getirilemeyecek ise bu hususu ve gerekçesini belirten ve servis ihdas etmek isteyen kamu kurum ve kuruluşunca ilgili belediyenin taşımacılık konusunda görevli/yetkili biriminden temin edilecek yazı,

b) Servis ihdasının hangi yerleşim yerleri arasında yapılacağını belirten güzergah çizelgesi,

c) Servis hizmetinden yararlanacak personel sayısı,

d) Personel servis hizmetiyle ilgili zaman tarifesi,

e) Kullanılacak servis aracının sayısı, modeli ve koltuk kapasitesi,

f) Servis ihdasını kiralama yoluyla yapacak kamu kurum ve kuruluşlarından kiralama tercih gerekçesini belirten yazılı mütalaa.

Taşımacılar, taşıma hizmetine talip olurken taşıma yapacakları personel servis araçlarının ruhsat ve kapasitelerine ilişkin belgeleri kiralama yapacak kamu kurum ve kuruluşuna sunarlar.” hükmü yer almaktadır.

21.05.2018 onay tarihli ihale komisyonu kararında, ihale konusu işin yerine getirilmesi için Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği’nin 5’inci maddesi gereğince gerekli olan izinlerinin alınmadığı ve bu izinlerin alınmaması durumunda ihale konusu işin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı belirtilmek suretiyle ihalenin iptaline karar verildiği görülmüştür.

Yukarıda yer alan mevzuat düzenlemelerinde kamu kurum ve kuruluşlarının, kiralama yoluyla veya kendi öz mal taşıtlarıyla personel servis hizmeti ihdas ve işletebilmeleri için, anılan Yönetmelik maddesinde belirtilen bilgi ve belgelerle birlikte ilgili Bakanlığa başvurmak suretiyle izin almalarının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Bu çerçevede şikâyete konu ihaleye ilişkin olarak idare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden, anılan Yönetmelik gereğince ilgili Bakanlıktan alınması gereken izin belgesinin ihale işlem dosyası kapsamında yer almadığı, dolayısıyla ilgili Bakanlıktan alınması gereken bu iznin bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda idare tarafından ihale konusu iş bağlamında bu izin belgesinin ihaleye çıkılmadan önce bulunması gerekmekte olup ihale sürecine ilişkin olarak gelinen aşama itibarıyla bahse konu izin/izinlerin bulunması süreci tamamlanmadan ihale sürecine devam edilmesi işleminin yerinde olmayacağı, bu nedenle anılan Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca, ihale komisyonu kararında yer alan söz konusu gerekçe ile ihalenin iptaline karar verilmesi hususunda mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Ayrıca idare tarafından şikâyet üzerine alınan kararda “personelin mağdur olmaması için 02.04.2018 tarihi itibariyle personelin taşıma işinin İşçilerin Aylık Ücretle Ödenen Mali ve Sosyal Yardımlarını nakdi yol yardımı yapılmak suretiyle yürütülmesine karar verilmiştir.” şeklinde belirtilen ve başvuru sahibi tarafından iddiaya konu edilen hususa ilişkin olarak yapılan inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır:

İdare tarafından ihalenin iptaline karar verilmesinden sonra personelin işbaşına getirilip götürülmesi noktasında mağdur olmaması amacıyla personele 02.04.2018 tarihi itibarıyla nakdi yol yardımı yapılmak suretiyle yürütülmesine karar verildiği, ayrıca bu konuda personel ile ilgili “Servis/Servis Ücreti Talep Anketi”nin yapıldığı, bu anket sonucunda da personelin büyük bir bölümün taşıt yardımına ilişkin olarak uygulamanın nakdi olarak yapılmasını talep ettiği ifade edilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından ise; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan 375 Sayılı KHK’nın Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret İle Diğer Mali Ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri’nin “Taşıt yardımı” kısmında “Mevcut uygulamaya devam edilir” düzenlemesine yer verildiği, bu nedenle personelin işbaşına götürülüp getirilmesinin daha önceki süreçte servis hizmeti ile karşılandığı dikkate alındığında idarece yapılan bu uygulamanın mevzuata uygun olmadığı iddia edilmektedir.

375 Sayılı KHK’nın Geçici 23’üncü maddesinin altıncı fıkrasında “Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. Bu madde kapsamındaki idarelerde; 6356 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanuna uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabilir, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabilir” hükmü,

Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına Veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 Ve Geçici 24 Üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul Ve Esaslar’ın “Tereddütleri giderecek idarelerin belirlenmesi” başlıklı 51’inci maddesinde “(1) Uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermek üzere;

a) 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesinin;

…

6) Altıncı ve onikinci fıkralarına ilişkin olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, … görevli ve yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan 375 Sayılı KHK’nın Geçici 23’üncü maddesinin altıncı fıkrasında sürekli işçi kadrolarına geçirilenlere ilişkin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesi noktasında birtakım düzenlemelere yer verilmiştir. Yine yukarıda aktarılan Usul ve Esaslara göre 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin söz konusu maddesinin altıncı ve onikinci fıkralarına ilişkin olarak uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görevli ve yetkili olduğu ifade edilmiştir.

Bu nedenle, anılan madde kapsamında yer alan idarelerce, sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları kapsamında yer alan tereddütlerin giderilmesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görevli ve yetkili olduğu dikkate alındığında, idare tarafından personelin işbaşına götürülüp getirilmesinin nakdi yol yardımı yapılmak suretiyle yerine getirilmesi noktasında anılan Bakanlıktan görüş talep edilmesi neticesinde çözüme kavuşturulması gerektiği anlaşılmıştır.

Ancak, her ne kadar söz konusu hususunun anılan Bakanlıktan görüş talep edilmesi neticesinde çözüme kavuşturulması gerekmekte ise de yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler ışığında, idarece alınan ihalenin iptali kararında mevzuata aykırılık görülmediği kanaatine varıldığından, ihale sürecine ilişkin olarak gelinen bu aşama itibarıyla söz konusu hususa ilişkin olarak başkaca bir işlem tesis edilmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan başvuru sahibinin “idare tarafından yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı” iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır:

Başvuru sahibinin iddiası temelde, yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığına yönelik olup bu iddianın, 24.05.2018 tarihinde idare kayıtlarına alınan şikâyet başvuru dilekçesine konu edildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 56’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında “(3) Başvuru veya teklif zarfları, alınış sırasına göre incelenir. Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde teklif zarfları açılmadan önce, pazarlık usulüyle yapılan ihalelerde ise son yazılı fiyat tekliflerinin verildiği oturumda yaklaşık maliyet açıklanır.” hükmü yer almaktadır.

Bu çerçevede, başvuruya konu ihalenin pazarlık usulü ile yapıldığı ve son yazılı fiyat tekliflerinin verildiği oturumda yaklaşık maliyetin açıklanması gerektiği göz önüne alındığında, başvuru sahibi tarafından şikâyete konu hususun farkına varılma tarihinin, ihalenin son yazılı fiyat tekliflerinin verildiği oturumun yapıldığı tarih olan 26.03.2018 olarak esas alınması gerektiği anlaşılmıştır. Bu doğrultuda, söz konusu hususa ilişkin yapılacak şikâyet başvurusunun anılan tarihi izleyen 10 gün içerisinde ihaleyi gerçekleştiren idareye yapılması gerekmektedir. Ancak başvuru sahibi tarafından bu süre geçtikten sonra 24.05.2018 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır. Bu itibarla söz konusu iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Netice itibarıyla, her ne kadar ihale yetkilisi tarafından, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi konusunda gerekçeli karar alınmaması işleminin mevzuata uygun olmadığı ve taşıt yardımı hususunun da anılan Bakanlıktan görüş talep edilmesi neticesinde çözüme kavuşturulması gerekmekte ise de yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler ışığında, idarece alınan ihalenin iptali kararında mevzuata aykırılık görülmediği kanaatine varıldığından, ihale sürecine ilişkin olarak gelinen bu aşamada söz konusu işlemlerin ihalenin sonucuna bir etkisinin olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.