Hizmet ihalesinde teknik şartnamede 10 adet vidanjörün çalışacağına ilişkin hüküm olması durumunda aşırı düşük açıklamasında 10 araç için belge sunulması gerekir mi?

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

….. Yapı Anonim Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü,

Cumhuriyet Bulvarı No: 16  35250 Konak / İZMİR

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/100922 İhale Kayıt Numaralı “İzmir İli Menderes ve Seferihisar İlçeleri Vidanjör Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü tarafından 11.05.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İzmir İli Menderes ve Seferihisar İlçeleri Vidanjör Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak ….. Yapı Anonim Şirketinin 23.06.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin30.06.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.07.2016 tarih ve 39625 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.07.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/1644 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalede idarece gönderilen kesinleşen ihale kararında, ihalenin aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklamada bulunan P…. İnşaat Taah. Turizm Tic. San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, firmalarının ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiğinin bildirildiği, bunun üzerine firmalarının idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, ancak idarenin 30.06.2016 tarihli yazısı ile tekrar inceleme yaptığı ancak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ilgili mevzuata herhangi bir aykırılığın olmadığı gerekçesiyle şikâyet başvurularını reddettiği, P…. İnşaat Taah. Turizm Tic. San. Ltd. Şti.nin sunduğu açıklamaların aşağıdaki nedenlerden dolayı mevzuata uygun olmadığı,

1) Vidanjörlerin taşıma kapasitesinin ve teknik özelliklerinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan araç ruhsatlarından anlaşılamadığı ve bu hususun idarece kabul edildiği, Özel Teknik Şartname’de 10 adet vidanjör aracı istenmesine rağmen anılan isteklinin 8 adet vidanjör ruhsatı sunduğu, dolayısıyla idarenin istemiş olduğu 10 adet vidanjör sayısının tevsik edilemediği, bu haliyle aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu,iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin “İzmir İli Menderes ve Seferihisar İlçeleri Vidanjör Hizmeti Alımı” işi olduğu, hizmet miktarının 32.400 sefer olarak düzenlendiği ve söz konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca yaklaşık maliyetin 1,30 katsayısına bölünerek sınır değerin 4.835.076,92 TL olarak tespit edildiği, sınır değerin altında teklif veren….. 

İdare tarafından şikâyet başvurusunun, P…. İnşaat Taah. Turizm Tic. San. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarında sunduğu vidanjörler ve hizmet araçlarına ilişkin noter onaylı araç satış sözleşmeleri ve bu araçlara ait SMMM ve TÜRMOB kaşeli duran varlık envanterinin sunulduğu, söz konusu araçların Özel Teknik Şartname’de istenilen şartları sağladığı, yakıt, sürücü ve amortisman maliyetleri ile ilgili belgelerde kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatlarının baz alındığı, vidanjörün saatlik ücreti hesaplanırken de yine kamu kurum ve kuruluşu formülü esas alınarak hesaplama yapıldığı, iş sağlığı ve güvenliği ile iş emirlerinin PDF formatında CD olarak idareye teslimi ile ilgili hususların ise teklif fiyata dâhil giderler içerisinde yer almadığından açıklama sunulmasına gerek bulunmadığı, anılan isteklinin sunduğu aşırı düşük açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olduğu ifade edilerek reddedildiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.

……………………. 

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.”açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: İzmir ili Menders ve Seferihisar İlçeleri Vidanjör Hizmeti Alımı

b) Miktarı ve türü:

32.400 Sefer Vidanjör Hizmeti Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Menderes ilçesi ve bu ilçeye bağlı Özdere ve Gümüldür beldeleri, Efemçukuru, Ataköy ve Deliömerli köyleri ile Seferihisar ilçesi ve bu ilçeye bağlı Orhanlı köyünde” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç ve sözleşme giderlerini teklif fiyata dahil edeceklerdir.

…

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

-Vidanjörlerin; İZSU Çalışma Ruhsatı ve her türlü sigorta bedelleri, taşıt vergisi, muayene v.b. sorumluluklar ile amortisman giderleri, tamir, bakım, lastik, akaryakıt, yağ gibi sarf malzeme giderleri ve muhtasar vergiler ile diğer benzeri masrafları yükleniciye ait olup teklif fiyata dahil edilecektir.

-Çalıştırılacak personellerin maaş, yemek, yol, v.b. her türlü giderleri yükleniciye ait olup teklif fiyata dahildir.

-Bu işin Özel Teknik Şartnamesi’nin Diğer Şartlar başlığı altında yer alan 2. maddede çalışma koşulları ve özellikleri tanımlanan 2 (İki) adet araç ve araca ait tüm giderler teklif fiyata dahildir.

-İşveren mali sorumluluk sigortası ve 3. şahıs mali sorumluluk sigortası bedelleri teklif fiyata dahildir.

Yüklenici kârı teklif fiyata dâhildir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale konusu işe ilişkin birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.

İhale kayıt  numarası :2016/100922

Özel Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı maddesi “İZSU Genel Müdürlüğü tarafından İdaremiz yetki ve sorumluluk sınırında yer alan Menderes ilçesi ve bu ilçeye bağlı Özdere ve Gümüldür beldeleri, Efemçukuru, Ataköy ve Deliömerli köyleri ile Seferihisar ilçesi ve bu ilçeye bağlı Orhanlı köyünde bulunan konut, yazlık site, motel, işyeri ve endüstrilere vb. ait fosseptiklerde toplanan evsel veya arıtılmış atık suların çekilip, Seferihisar Atık su Arıtma Tesisine, Tekeli Atık su Arıtma Tesisine, Doğanbey Atık su arıtma Tesisine, Özdere Atık su Arıtma Tesisine taşınması amacıyla temin edilecek vidanjör hizmeti alım işidir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Aynı Şartname’nin “Vidanjör kapasiteleri ve görevi” başlıklı maddesinde “1- İhalede kiralanması uygun bulunan Vidanjörler; Genel Müdürlüğümüzün talep ve tercihleri doğrultusunda tespit edilmiş olup, min 10 ton atıksu taşıma kapasitesinde toplam 10 adet olacak; günlük gelen taleplerin miktarına göre istenilen tarihte ve istenilen miktarda, İdare gerekli gördüğü taktirde Vidanjör sayılarında +,- 5 ADET eksiltme veya arttırma yapılabilecektir. İdare özellikle yaz mevsiminde araç sayısını arttırdığında arttırdığı miktardaki aracın teslim edilmemesi durumunda teslim edilmeyen araç başına günlük 500 TL ceza uygulanacak olup düzenlenen hak edişinden kesilecektir.

2- İZSU Genel Müdürlüğü tarafından İdaremiz yetki ve sorumluluk sınırında yer alan Menderes ilçesi ve bu ilçeye bağlı Özdere ve Gümüldür beldeleri, Efemçukuru, Ataköy ve Deliömerli köyleri ile Seferihisar ilçesi ve bu ilçeye bağlı Orhanlı köyünde bulunan konut, yazlık site, motel, işyeri ve endüstrilere vb. ait fosseptiklerde toplanan evsel veya arıtılmış atık suların çekilip, Seferihisar Atık su Arıtma Tesisine, Tekeli Atık su Arıtma Tesisine, Doğanbey Atık su arıtma Tesisine, Özdere Atık su Arıtma veya bu ilçeler içerisinde İZSU Genel Müdürlüğü ilgili Daire Başkanlığı’nın uygun gördüğü yerlere taşıyacaktır. (Ancak Arıtma Tesislerinin herhangi birinde döküm müsait olmaması durumunda diğer döküm sahaları kullanılacaktır.)

3- Vidanjörler atıksu çekimi için iş talimatını, İZSU Genel Müdürlüğü Kanalizasyon Daire Başkanlığı İş denetim görevlisinden alacaktır.

4- Menderes ilçesi ve bu ilçeye bağlı Özdere ve Gümüldür beldeleri, Efemçukuru, Ataköy ve Deliömerli köyleri ile Seferihisar ilçesi ve bu ilçeye bağlı Orhanlı köyünde bulunan konut, yazlık site, motel, işyeri ve endüstrilere vb. ait fosseptiklerde toplanan evsel veya arıtılmış atık suların verilecek iş emirlerine göre min.10 tonluk vidanjörlerle çekilerek Özel Teknik Şartnamenin Vidanjörlerin Kapasiteleri ve Görevi başlıklı 2. maddesinde belirlenen döküm yerlerine nakledilip dökülmesi 1 sefer olarak kabul edilecektir. Bunun haricinde yapılacak çekimler için ödeme yapılmayacaktır.

5- Her vidanjörde işi aksatmayacak kadar çalışan eleman bulunacak olup ve İdarenin istediği sayıda günlük sefer yapılacaktır.

6- Vidanjörün iş saatlerinde arızalanması durumunda, arızanın aynı gün içerisinde giderilerek eksik işleri tamamlaması; arızanın aynı gün içinde giderilmesinin mümkün olmaması durumunda ise yerine 2 gün içerisinde yeni bir araç getirilmesi gerekmektedir.

7- Vidanjörler, çekim için adreslerden ücret almayacaktır.

8- Vidanjörler; Kanalizasyon Dairesi Başkanlığınca verilecek çalışma defterine çekim yapılan yerleri ve adresleri yazacak, Dairesi Başkanlığımız görevlisine de kayıt yaptırarak döküm yapacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Vidanjörlerin Teknik Özellikleri” başlıklı maddesinde “1- Vidanjörler min. 10 ton kapasiteli olacaktır.

2- Vidanjörler sızdırmasız özellikte gövdeye sahip olacaktır.

3- Vidanjörlerde minimum 100 m3/saat kapasiteli emme pompası olacaktır.

4- Tankın pompaya yakın bir yerinde atıksu miktarını gösteren şeffaf seviye göstergesi bulunmalıdır.

5- Vidanjörlerin üzerinde atıksuyun çekimi ve boşaltılması için minimum 30 m.lik hortum bulunacaktır.

6- Kiralanacak vidanjörler firmanın kendi malı veya kiralama yoluyla temin ettiği vidanjörler olacaktır ve her vidanjörde işi aksatmayacak kadar çalışan eleman bulunacaktır.

7- İhale kapsamında çalışacak Vidanjörler İZSU Genel Müdürlüğünden çalışma ruhsatı alacaktır. Bununla ilgili gider ve her türlü masraf yükleniciye aittir. Çalışma ruhsatı alınmayan vidanjörler için iş emri düzenlenmeyecektir.

8- Vidanjörlerin; İZSU Çalışma Ruhsatı ve her türlü sigorta bedelleri, taşıt vergisi, muayene v.b. sorumluluklar ile amortisman giderleri, tamir, bakım, lastik, akaryakıt, yağ gibi sarf malzeme giderleri ve muhtasar vergiler ile diğer benzeri masrafları yükleniciye ait olup teklif bedeline dahil edilecektir.

9- İhale kapsamında görev alacak vidanjörler, görevleri sırasında meydana gelebilecek herhangi bir trafik kazasında İZSU’ ya, adli mercilere ve karşı tarafı ile üçüncü şahıslara karşı maddi ve manevi açıdan sorumlu olacaklardır. Bu gibi hallerdeki sorumluluk, yüklenici ile aracın sürücüsü arasında ortaklaşa ve sorumluluk şeklinde uygulamaya konulacak ve İZSU’nun hiçbir şekilde sorumluluğu bulunmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İncelemeye konu ihaleye ilişkin ihale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilen 18.05.2016 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında açıklama istenilen maliyet bileşenlerinin;

• Vidanjör Hizmeti Alımı (sefer)
•  

– Vidanjör Araçları için (mazot, m. yağı, benzin, üstübü, şoför, amortisman veya kiralama, yedek parça, tamir-bakım giderleri, İZSU çalışma ruhsatı giderleri,

-Kontrollük araçları için (mazot, m. yağı, benzin, amortisman veya kiralama, yedek parça, tamir-bakım giderleri)

– Sözleşme damga vergisi, karar pulu, KİK payı giderleri ve diğer giderler

olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.

…” açıklaması,

Özel Teknik Şartname’nin “Vidanjörlerin Teknik Özellikleri” başlıklı maddesinde “…6- Kiralanacak vidanjörler firmanın kendi malı veya kiralama yoluyla temin ettiği vidanjörler olacaktır ve her vidanjörde işi aksatmayacak kadar çalışan eleman bulunacaktır.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan Özel Teknik Şartname düzenlemesinden de anlaşılacağı üzere ihale konusu işte çalıştırılacak olan 10 adet vidanjör için isteklilerin kendi malı olma zorunluluğunun bulunmadığı, kiralama yoluyla da temin edebilecekleri anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan P…. İnşaat Taah. Turizm Tic. San. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;

İhale konusu işte çalıştırılacak 10 adet vidanjörün tevsiki kapsamında, SMMM onaylı duran varlıklar envanteri ve noter onaylı 8 adet vidanjöre ilişkin ruhsat fotokopilerinin sunulduğu tespit edilmiştir.

Anılan istekli tarafından sunulan ruhsat fotokopilerinden Özel Teknik Şartname’de belirtilen vidanjörlerin teknik özelliklerinin tespit edilmesinin mümkün olmadığı görülmüştür. Nitekim idarece şikâyete verilen cevap yazısında da bu hususa yer verilmiş olup, “vidanjörlerin taşıma kapasitesi araç ruhsatlarında belli olmamakla beraber söz konusu araçlar yüklenicinin İZSU Genel Müdürlüğü bünyesinde devam etmekte olan 2014/157458 ihale kayıt no’lu İzmir İli Menderes ve Seferihisar İlçeleri Vidanjör Hizmeti Alımı işinde de çalışmakta olup, Özel Teknik Şartname’de istenen şartları sağlamaktadır.” denilerek vidanjörlerin teknik özelliklerine ilişkin hususların bahse konu belgelerden anlaşılamadığı belirtilmiştir.

İdarece anılan Şartname’de minimum 10 ton atıksu taşıma kapasiteli toplam 10 adet vidanjör olacağı, günlük taleplerin miktarına göre idarenin gerekli gördüğü takdirde bu sayıda ±5 adet eksiltme veya arttırma yapılabileceği hususuna yer verilmiş olup, P…. İnşaat Taah. Turizm Tic. San. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında 8 adet vidanjörün kendi malı olduğuna ilişkin belgelerin sunulduğu, 2 adet vidanjöre ilişkin olarak kiralama yoluyla temin edileceğine dair tevsik edici bir belgenin sunulmadığı görülmüştür. Her ne kadar idarece İdari Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvelinde vidanjör hizmeti biriminin “sefer” ve miktarının “32.400” olarak belirtildiği anlaşılmış olmakla beraber Özel Teknik Şartname’de 10 adet vidanjör isteneceği düzenlendiğinden ve isteklilerin de ihale dokümanını okuyup, anladıkları, kabul ettikleri ve tekliflerini ihale dokümanında yer alan düzenlemeleri dikkate alarak verdikleri hususu göz önüne alındığında anılan isteklinin 10 adet vidanjörün tamamını kendi malı olarak ya da kiralama yoluyla tevsik etmesi gerektiği açıktır. Bu haliyle, P…. İnşaat Taah. Turizm Tic. San. Ltd. Şti.nin idarece istenilen 10 adet vidanjörün tamamını (kendi malı ya da kiralama yoluyla) sağlayamadığı anlaşıldığından aşırı düşük teklif açıklamasının yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemelerine aykırı olduğu sonucuna varıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmuştur.

Diğer taraftan, Özel Teknik Şartname’de vidanjörlerin teknik özelliklerinin düzenlendiği anlaşılmış olmakla birlikte belirtilen özelliklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında tevsik edilmesi gerektiğine ilişkin bir ibarenin sorgulama yazısında yer almadığı, bahse konu özelliklerin ruhsatlardan anlaşılamayacağı ve idarece söz konusu özelliklerin tevsikine ilişkin ayrıca bir bilgi veya belge istenilmediği hususu da dikkate alındığında anılan isteklinin bu hususu aşırı düşük teklif açıklamasında sunmasının zorunlu olmadığı değerlendirilmiştir.