Kat karşılığı inşaatı devralan ve işin %80’ini bitirmeyen firmaya belediye tarafından iş deneyim belgesi verilebilir mi? Verilmesi iş deneyim belgesini geçerli hale getirir mi?

BAŞVURU SAHİBİ:

Nur-Sa İnşaat Elektronik Ticaret Sanayi Limited Şirketi,

 İHALEYİ YAPAN İDARE:

Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü,

 BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/518242 İhale Kayıt Numaralı “Eski Aksaray Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi Binasının Aksaray Ağız ve Diş Sağlığı Merkezine Dönüştürülmesi İşi” İhalesi

 KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Aksaray İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 18.07.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Eski Aksaray Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi Binasının Aksaray Ağız ve Diş Sağlığı Merkezine Dönüştürülmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Nur-Sa İnşaat Elektronik Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin 25.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 13.09.2023 tarih ve 108290 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.09.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 Başvuruya ilişkin olarak 2023/1061 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,başvuruya konu ihalenin Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığının ve kendilerinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiğinin 17.08.2023 tarihli kesinleşen ihale kararı ile kendilerine tebliğ edildiği, şikâyet başvurularına idare tarafından cevap verilmediği,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin e-teklif kapsamında yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettiği iş bitirme belgesine konu “Korukent Mah. 25 M IV Pafta, 10024 Ada ve 4 Parselde A-B-C-D Bloklar”a ait yapım işinin Mersin 6. Noterliği 16.08.2016 tarihli ve 23803 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin devri işlemi ile Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne devredildiği, mevzuata göre iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi için devir sonrasındaki dönemde en az %80 oranında iş gerçekleştirilmesi gerekirken Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından %48,50 oranında iş gerçekleştirildiğinin iş bitirme belgesini düzenleyen Toroslar Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü kayıtlarından anlaşılacağı,

Bununla birlikte, Mersin Toroslar Sosyal Güvenlik Merkezi’nin 04.05.2018 tarihli ve E.3837796 sayılı “İlişiksizlik belgesi” konulu yazısından da görüleceği üzere toplam 23.250,00 m² olan inşaatın 11.277,31 m²’si için Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ilişiksizlik belgesi verildiği, yani 23.250,00 m² olan toplam inşaatın 11.972,69 m²’sinin devir eden Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından, geriye kalan 11.277,31 m²’sinin ise devir alan Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından gerçekleştirilmiş olduğunun görüldüğü,

Mersin Toroslar Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne bu inşaatın tamamı olan toplam 23.250,00 m² için iş bitirme belgesi düzenlendiği, gerekli araştırmaların Kurumumuzca yapılması halinde Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin en az %80 oranında iş gerçekleştirmediğinin tespit edileceği,

 Ayrıca bahse konu iş deneyim belgesi, “özel sektöre taahhütte bulunulan kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerine ait iş bitirme belgesi” niteliğinde olduğundan mevzuata göre bedel içeren noter onaylı sözleşme olması gerektiği,

 Sonuç itibarıyla, bahse konu iş deneyim belgesinin 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı düzenlenmiş olması sebebiyle Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

…

2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

…

 e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla ilgili deneyimi gösteren belgeler.” hükmü,

 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Sözleşmenin devri” başlıklı 205’inci maddesinde “Sözleşmenin devri, sözleşmeyi devralan ile devreden ve sözleşmede kalan taraf arasında yapılan ve devredenin bu sözleşmeden doğan taraf olma sıfatı ile birlikte bütün hak ve borçlarını devralana geçiren bir anlaşmadır.

Sözleşmeyi devralan ile devreden arasında yapılan ve sözleşmede kalan diğer tarafça önceden verilen izne dayanan veya sonradan onaylanan anlaşma da, sözleşmenin devri hükümlerine tabidir.

Sözleşmenin devrinin geçerliliği, devredilen sözleşmenin şekline bağlıdır.

Kanundan doğan halefiyet hâlleri ile diğer özel hükümler saklıdır.” hükmü,  

 Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın aday veya isteklinin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler ile iş deneyim belgesinin her ihalede istenilmesi zorunludur.

…” hükmü,

 Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;

…

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.

…” hükmü,

 Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde “… (2) Gerçek kişilere veya yukarıda belirtilenler dışındaki tüzel kişilere gerçekleştirilen işler için, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye tarafından, belediye sınırları veya mücavir alan dışında il özel idaresi tarafından, ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü bunların dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde ise bu mevzuat uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenlenir. Belediyenin ilgili birimi tarafından düzenlenen iş deneyim belgeleri belediye başkanı veya yetkili birim amiri tarafından, il özel idaresince düzenlenenler ise, vali veya yetkilendirdiği kişi tarafından onaylanır. …” hükmü,

 Mezkûr Yönetmelik’in “Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak taahhüt edilen;

a) Geçici kabulü yapılmış işlerde, “yüklenici iş bitirme belgesi”,

…

olarak düzenlenir.

…

(3) İdarenin izni ile devredilen ve geçici kabulü yapılan işlerde;

a) Devir öncesinde veya sonrasındaki dönemde işin ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki kısmını gerçekleştiren yüklenicilere “yüklenici iş bitirme belgesi”,

…

düzenlenir.

…

(8) İşin sözleşme bedeline göre gerçekleşme oranı;

…

ç) Herhangi bir ödeme programı bulunmayan işlerde, işin fiziki gerçekleşme oranı esas alınarak belge vermeye yetkili idare tarafından belirlenmek,

suretiyle bulunur. …” hükmü,

 Anılan Yönetmelik’in “Belge için başvuru” başlıklı 45’inci maddesinde “(1) İş deneyim belgesi talebinde bulunanlar, yaptıkları işi veya görevi tevsik amacıyla, dilekçelerine aşağıda sayılan belgeleri ekleyerek, belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvururlar:

…

b) Özel sektöre taahhütte bulunan yükleniciler için; yapılacak iş karşılığı bedel içeren noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, ilgili sigorta müdürlüğünden onaylı iş yeri bildirgesi, kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işleri haricindeki işlerde bu belgelere ek olarak sözleşmeye ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri.

…” hükmü,

 Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46’ncı maddesinde “… (6) Kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, yapı ruhsatında belirtilen inşaatın yüzölçümü ile sözleşmenin imzalandığı yıla ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğde inşaatın sınıfına ve grubuna göre belirlenen yapı birim maliyetinin çarpılması suretiyle hesaplanan bedelin % 60’ı esas alınır.” hükmü,

 Aynı Yönetmelik’in “İhale komisyonlarının inceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesinde “(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir.

(2) İhale komisyonunun iş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgi talepleri ilgililerce ivedikle karşılanır.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Eski Aksaray Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi Binasının Aksaray Ağız ve Diş Sağlığı Merkezine Dönüştürülmesi İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde):

d) Kodu:

e) Miktarı:

1 Adet bakım ve onarım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Eski Aksaray Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi Yerleşkesi- Zafer Mah. Aksaray” düzenlemesi,

 Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

…

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 60’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

…

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

BIII Grubu İşler ile Bakım/Onarım

…” düzenlemesi yer almaktadır.

 İhale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede; başvuru konusu ihalede 3 istekli tarafından teklif sunulduğu, ihale komisyonu kararı ile ihalenin Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 Başvuru sahibi tarafından yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından 25.08.2023 tarihli ve E-93276592-949-223063642 sayılı yazı ile belgeyi düzenleyen Toroslar Belediye Başkanlığından “Müdürlüğümüzce 2023/518242 İKN ile gerçekleştirilen “Eski Aksaray Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi Binasının Aksaray Ağız ve Diş Sağlığı Merkezine Dönüştürülmesi İşi” ihalemizin İhale Kararımıza yapılan başvuruya istinaden, istekli TİBA YAPI TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ tarafından sunulan iş deneyim belgesi hakkında tereddüt hasıl olmuştur.

Bu kapsamda “Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği İhale Komisyonlarının İnceleme Yetkisi Madde 50 -(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir.

(2) İhale komisyonunun iş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgi talepleri ilgililerce ivedikle karşılanır.” hükmüne uygun olarak, Belediyenizce, İstekli TİBA YAPI TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ adına düzenlenen, 20.09.2018 tarih ve 38877-Y-KAİ-4-1 sayılı iş deneyim belgesi ve eklerinin incelenerek, sonucundan ve belgenin uygun olup olmadığı hakkında ivedi olarak Müdürlüğümüze bilgi verilmesi” hususunda bilgi talebinde bulunulduğu;

 Toroslar Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğünün 31.08.2023 tarihli ve E-85453040-622.04-136941 sayılı yazısında “… Bahse konu iş deneyim belgesi ile ilgili belediyemiz arşivlerinde bulunan evraklar incelenmiş olup, iş deneyim belgesinin belge tutarı kısmının sehven hatalı yazıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca incelemeler sonucunda ilgili iş deneyim belgesiyle alakalı tereddüte düşülen başka hususlarda meydana gelmiştir. Bu hususlarla alakalı olarak Kamu İhale Kurumuna görüş sorulacak ve gelen cevabi yazı doğrultusunda iş deneyim belgesinin iptal edilip edilmeyeceği, iptal edilmeyecekse belge tutarının ne oranda güncelleneceği ile ilgili olarak tarafınıza ayrıca bilgi verilecektir.” şeklinde cevap verildiği;

 Söz konusu yazı üzerine idare tarafından Toroslar Belediye Başkanlığından 07.09.2023 tarihli ve E-93276592-949-223912016 sayılı yazı ile “… Konu hakkında Belediyenizce verilen cevabi yazıda özetle; “Bahse konu iş deneyim belgesi ile ilgili belediyemiz arşivlerinde bulunan evraklar incelenmiş olup, iş deneyim belgesinin belge tutarı kısmının sehven hatalı yazıldığı tespit edilmiştir. ” denilmiştir.

Bu kapsamda mevcut iş deneyim belge tutarında herhangi bir değişiklik yapılmış ise Belediyenizce yeniden belirlenen iş deneyim belge tutarının Müdürlüğümüze bildirilmesi” hususunda tekrar bilgi talebinde bulunulduğu;

 Toroslar Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğünün 13.09.2023 tarihli ve E-85453040-622.04-138418 sayılı yazısında “İlgi yazınızda Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin tarafınıza sunmuş olduğu 20.09.2018 tarih ve 38877-Y-KAİ-4-1 sayılı iş deneyim belgesi ile ilgili belediyemizce belge tutarında herhangi bir değişiklik yapılmış ise güncel iş deneyim belgesi tutarının tarafınıza bildirilmesini talep etmektesiniz.

Bahse konu iş deneyim belgesi ile ilgili belediyemiz arşiv evrakları incelenmiş olup, iş deneyim belgesi verilmesine sebep olan yapının sözleşme devri ile yüklenici değişikliği olup işin iki yüklenicisi bulunmaktadır. Bu sebeple Kamu İhale Kurumuna 05.09.2023 tarih ve 137301 sayılı yazı ile görüş sorulmuş olup gelen cevabi yazı doğrultusunda iş deneyim belgesinin tamamen iptal edilip edilmeyeceği, edilmeyecekse güncel belge tutarı yeniden hesaplanıp tarafınıza bildirilecektir.” şeklinde cevap verildiği görülmüştür.

 Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından e-teklif kapsamında gönderilen teklif mektubunun eki yeterlik bilgileri tablosunun “EKAP’ta kayıtlı olan iş deneyim belgesi” kısmında “38877-Y-KAİ-4-1” sayılı iş deneyim belgesinin beyan edildiği,

 Söz konusu iş deneyim belgesi Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden sorgulandığında, aşağıda yer verildiği şekilde düzenlenmiş olduğu görülmüştür:

Anılan belgenin mevzuata uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğinin tespit edilebilmesi amacıyla, belgeyi düzenleyen Toroslar Belediye Başkanlığından 18.09.2023 tarihli ve E-13983960-101.01.02-42522 sayılı yazı ile belgenin düzenlenmesine dayanak teşkil eden tüm bilgi ve belgeler talep edilmiş; Toroslar Belediye Başkanlığının 20.09.2023 tarihli ve E-85453040-622.04-139596 sayılı yazısı ile ilgili belgeler Kurumumuza gönderilmiştir.

Ayrıca başvuru sahibinin belge tutarına ilişkin iddiasına konu ettiği hususların incelenebilmesi için; 20.09.2023 tarihli ve E-13983960-101.01.02-42565 sayılı yazımız ile Mersin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Toroslar Sosyal Güvenlik Merkezinden “…
1 ) 04.05.2018 tarihli ve E.3837796 sayılı “İlişiksizlik belgesi” konulu yazınız,
2 ) Anılan tarih ve sayılı yazınızın bulunmaması halinde; “Mersin İli Toroslar İlçesi Korukent Mah. 25 M IV Pafta 10024 Ada 4 Parselde A-B-C-D Bloklar 110 Adet Daire” işine ilişkin olarak, söz konusu yapım işini gerçekleştiren “Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” ile “Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi”ne düzenlenen ilişiksizlik belgeleri…” hususlarında bilgi ve belge talebinde bulunulmuş; Mersin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Toroslar Sosyal Güvenlik Merkezinin 25.09.2023 tarihli ve E-26973348-206.99-81037713 sayılı yazısı ile adı geçen firmalar adına düzenlenen ilişiksizlik belgeleri Kurumumuza gönderilmiştir.   

Yine bu kapsamda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin bahse konu yapım işinin hangi kısımlarını gerçekleştirdiğine yönelik olarak yapı ruhsatlarında belirtilen yapı denetim kuruluşu Mersin Teknik Yapı Denetim Limited Şirketi’nden 25.09.2023 tarihli ve E-13983960-101.01.02-42732 sayılı yazı ile bilgi ve belge talebinde bulunulmuş, Mersin Teknik Yapı Denetim Limited Şirketi’nin 28.09.2023 tarihli yazısı ile anılan inşaat işine ilişkin seviye tespit tutanakları Kurumumuza gönderilmiştir.   

Devir sözleşmesinin tarafı olan firmaların gerçekleştirdiği iş kısımlarının tespit edilebilmesi amacıyla, belgeyi düzenleyen Toroslar Belediye Başkanlığından 03.10.2023 tarihli ve E-13983960-101.01.02-43088 sayılı yazı ile tekrar bilgi ve belge talebinde bulunulmuş olup Toroslar Belediye Başkanlığının 09.10.2023 tarihli ve E-85453040-622.04-142286 sayılı yazısı ile ilgili belgeler Kurumumuza gönderilmiştir.

Adı geçen kurum ve kuruluşlar tarafından Kurumumuza gönderilen belgeler kapsamında yapılan incelemede;

Mersin ili Toroslar ilçesinde Nevzat Araz’ın maliki bulunduğu 10024 ada ve 4 numaralı parselde kayıtlı gayrimenkul üzerinde Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından A, B, C, D blok olmak üzere 4 bloktan oluşacak toplam 110 adet daire yapılması hususunda 07.01.2016 tarihinde noter onaylı “kat karşılığı inşaat/eser sözleşmesi” yapıldığı,

Söz konusu sözleşmenin, arsa sahibinin muvafakati alınarak 16.08.2016 tarihinde noter onaylı “düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin devri” işlemi ile Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne devredildiği, devre ilişkin belgede hak ve alacakların devredildiğine yönelik tarafların beyanlarının bulunduğu, inşaat işinin gerçekleşme oranına yönelik herhangi bir bilgiye yer verilmediği,

Bahse konu sözleşmelerdeki diğer maddeler ve konular aynı kalmak kaydıyla arsa sahibine ve müteahhide düşecek bağımsız bölümleri içeren paylaşım hükmünün, 16.10.2017 tarihinde noter onaylı “düzenleme şeklinde ek tadil/sözleşmesi” ile değiştirildiği,

Anılan inşaat işine ilişkin Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına düzenlenen 31.12.2015 tarihli yapı ruhsatlarında; A bloğun yapı inşaat alanının 6359 m², B bloğun yapı inşaat alanının 5759 m², C bloğun yapı inşaat alanının 5759 m², D bloğun yapı inşaat alanının 5373 m², toplam yapı inşaat alanının 23250 m² olarak belirtildiği,

Müteahhit firma değişikliğinden dolayı 26.09.2016 tarihinde Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına yeni yapı ruhsatı düzenlendiği, söz konusu ruhsatlarda da yapı inşaat alanlarının aynı olduğu,

Aynı şirket adına 29.05.2018 tarihinde tadilat amaçlı yapı ruhsatı düzenlendiği, söz konusu ruhsatlarda A bloğun yapı inşaat alanının 6293 m², B bloğun yapı inşaat alanının 5759 m², C bloğun yapı inşaat alanının 5759 m², D bloğun yapı inşaat alanının 5373 m², toplam yapı inşaat alanının 23184 m² olarak belirtildiği,

Söz konusu yapım işine ilişkin Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına düzenlenen 10.07.2018 tarihli yapı kullanma izin belgelerinde yer alan A, B, C, D bloklara ilişkin yapı inşaat alanları ile toplam yapı inşaat alanlarının 29.05.2018 tarihli yapı ruhsatı ile aynı olduğu,

Mersin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Toroslar Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından Toroslar Belediye Başkanlığına hitaben yazılan 04.05.2018 tarihli ve 26973348-206.05.02-E.3837796 sayılı yazıda; işverenin 27.09.2016-15.03.2018 devresine ilişkin prim borcu bulunmadığının ve 23250 m2 olan inşaatın 11.277,31 m2’si (toplam alanın %48,50’si) için Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne yapı kullanma izin belgesi verilebileceğinin belirtildiği, (İnşaatın 11.972,69 m2’si için ise Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne yapı kullanma izin belgesi düzenlenebileceği yönünde bilgi verilmiştir.)

Müteahhit firmanın değişmesi sebebiyle Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmek üzere düzenlenen ilgili belediye tarafından onaylanmış seviye tespit tutanaklarında 26.08.2016 tarihi itibarıyla;

• A bloğun %65 seviyesinde,
• B bloğun %70 seviyesinde,
• C bloğun %40 seviyesinde,
• D bloğun %28 seviyesinde olduğu bilgisine yer verildiği görülmüştür.

Bahsi geçen tutanaklarda yer alan bilgilerden Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından; A bloğun %35’inin, B bloğun %30’unun, C bloğun %60’ının, D bloğun %72’sinin (toplam inşaatın %49,25’inin) gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.  

Başvuruya konu iş deneyim belgesinin tutarının, sözleşme devir işlemi dikkate alınmaksızın, toplam yapı inşaat alanı esas alınarak belirlendiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden; yapım işi ihalelerinde isteklilerin mesleki ve teknik yeterliğinin belirlenmesi için iş deneyim belgesinin sunulmasının zorunlu olduğu,

Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan tüzel kişilere gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgelerinin, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye tarafından düzenleneceği ve belediye başkanı veya yetkili birim amiri tarafından onaylanacağı,

Özel sektöre taahhütte bulunan kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerinin yüklenicilerine iş deneyim belgesi düzenlenebilmesi için; yapılacak iş karşılığı bedel içeren noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve ilgili sigorta müdürlüğünden onaylı iş yeri bildirgesinin sunulmasının zorunlu olduğu,

Sunulan iş deneyim belgesinin, sözleşmesi devredilen bir işe ilişkin olması durumunda devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az %80’inin gerçekleştirilmesi gerektiği, herhangi bir ödeme planı bulunmayan işlerde işin sözleşme bedeline göre gerçekleşme oranının, işin fiziki gerçekleşme oranı esas alınarak belge vermeye yetkili idare tarafından belirleneceği,

Kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, yapı ruhsatında belirtilen inşaatın yüzölçümü ile sözleşmenin imzalandığı yıla ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ’de inşaatın sınıfına ve grubuna göre belirlenen yapı birim maliyetinin çarpılması suretiyle hesaplanan bedelin %60’ının esas alınacağı anlaşılmaktadır.

İş deneyim tutarının hatalı hesaplandığı ve mevzuata göre iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi için işin %80’inin gerçekleştirilmesi gerektiği iddiasına ilişkin olarak;

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun yukarıda aktarılan hükmüne göre sözleşmeyi devralan ile devreden ve sözleşmede kalan taraf arasında yapılan ve devredenin bu sözleşmeden doğan taraf olma sıfatı ile birlikte bütün hak ve borçlarını devralana geçiren anlaşmanın “sözleşme devri” olarak nitelendirildiği,  

İş deneyim belgesinin düzenlenmesine dayanak teşkil eden sözleşmenin, arsa sahibinin muvafakati alınmak suretiyle, tarafların hak ve alacakların devredildiğine yönelik beyanları doğrultusunda “düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin devri” işlemi ile devredildiği,

İlgili kurum/kuruluşlar tarafından gönderilen belgelerden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “tamamlanmamış bir yapının geriye kalan imalatlarının gerçekleştirilmesi şeklinde ikmal (tamamlama)” işi yapıldığı, ikmale konu yapım işinin kapsamında birden fazla bina inşaatı bulunduğu, sözleşmeyi devreden firma tarafından inşaatların tamamının yapımına başlandığı ve yukarıda aktarılan seviyelerde iken sözleşme devrinin gerçekleştiği, dolayısıyla gerek toplam yapı inşaat alanı dikkate alındığında gerekse proje kapsamındaki binaların tekil yapı inşaat alanları dikkate alındığında devir öncesinde veya sonrasındaki dönemde işin %80’inin gerçekleştirilmediği anlaşıldığından söz konusu yapım işi için iş bitirme belgesi düzenlenemeyeceği sonucuna varılmış ve başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmuştur.

Bahse konu iş deneyim belgesinin düzenlenebilmesi için bedel içeren noter onaylı sözleşme olması gerektiği iddiasına ilişkin olarak;

Aydın Battal İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Petrol Taşımacılık Turizm Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile arsa sahibi arasında noter onaylı “kat karşılığı inşaat/eser sözleşmesi” yapıldığı, söz konusu sözleşmenin noter onaylı “düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin devri” işlemi ile Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne devredildiği, devre ilişkin belgede hak ve alacakların devredildiğine yönelik tarafların beyanlarının bulunduğu, sözleşme değişikliğinin de noter onaylı “düzenleme şeklinde ek tadil/sözleşmesi” ile gerçekleştirildiği,

Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin, yapım işinin yaptırılması karşılığında iş sahibinin yükleniciye ödeyeceği bedeli düzenleyen nitelikte sözleşmeler olmadığı, yapım işinin tamamlanmasından sonra elde edilecek bağımsız bölümlerden yükleniciye bırakılacak hissenin veya tutarın düzenlendiği sözleşmeler olduğu, usulüne göre yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde yapım işine ait bedel bulunmamasının iş deneyim belgesinin düzenlenmesine ve geçerliliğine yönelik tereddüt oluşturmayacağı, iş deneyim belgesinin tutarının Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46’ncı maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen hüküm doğrultusunda hesaplanacağı hususları birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin bu konudaki iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, tüm iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Tiba Yapı Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına düzenlenen 20.09.2018 tarihli ve “38877-Y-KAİ-4-1” sayılı iş deneyim belgesinin iptal edilerek EKAP üzerinden silinmesini teminen belgeyi düzenleyen Toroslar Belediye Başkanlığına bildirimde bulunulmasına,

Oybirliği ile karar verildi.