Mevzuat hükümleri, tespit ve değerlendirmeler ile Hukuk Hizmetleri Dairesi Başkanlığının görüş yazısı bir arada değerlendirildiğinde, Y. Ö. ve M... Ç.’ın başvuruya konu iş deneyim belgesine esas kat/arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini yürütmek üzere kurdukları ortaklığın hukuken adi ortaklık olarak kabul edilebileceği, Türk Borçlar Kanunu uyarınca, sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa katılım paylarının, ortaklığın amacının gerektirdiği önem ve nitelikte ve birbirine eşit olmak zorunda olduğu, bu oranın adi ortaklık tarafından sözleşme sonrasında tek taraflı olarak veya salt taraf iradelerine bağlı olarak beyan edilerek belirlenmesinin temel ilkeler açısından uygun bir sonuç doğurmayacağı, bu çerçevede sözleşmesinde ve/veya eki belgelerde adi ortaklık oranlarının belirlenmediği durumlarda, Türk Borçlar Kanunundaki genel hükümlerden hareketle ortaklık oranlarının ihalelere katılımda eşit olarak belirlenmesinin ve düzenlenecek iş deneyim belgesinde de bu şekilde belirtilmesinin uygun olacağı anlaşılmakta olup, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde esas alınabilecek tutarın tespitinde yalnızca sözleşmeye konu iş kapsamında baştan sona yapılan A, B ve C1 bloklarının esas alınması ve başvuru sahibi M.Ç’ın sözleşme konusu iş kapsamındaki hisse oranının %50 olduğunun kabulü halinde ulaşılan iş deneyimi tutarının ihale dokümanında öngörülen kriterleri karşıladığı, bu itibarlar başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Toplantı No | : 2023/023 |
Gündem No | : 21 |
Karar Tarihi | : 05.04.2023 |
Karar No | : 2023/UY.II-588 |
BAŞVURU SAHİBİ:
Memet Sait ÇAKAL, İHALEYİ YAPAN İDARE: Manisa Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü, BAŞVURUYA KONU İHALE: 2022/1210488 İhale Kayıt Numaralı “Manisa Vali Konağı Yapım İşi” İhalesi KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: Manisa Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü tarafından 06.12.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Manisa Vali Konağı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Memet Sait Çakal nin 26.12.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.01.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.01.2023 tarih ve 72617 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.01.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Başvuruya ilişkin olarak 2023/70 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir. KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi. İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin sunmuş oldukları iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden yapı kullanma izin belgelerinin eksik olması ve iş deneyim belge tutarının tam olarak tespit edilememesi gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı, Taraflarınca söz konusu iş kapsamındaki 6 bloğun 53 bağımsız bölümü için ayrı ayrı olmak üzere toplam 53 tane yapı kullanma izin belgesi sunulduğu, idarece sağlıklı bir inceleme yapılmadan bunların eksik belge olarak kabul edildiği, konuyla ilgili 3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Yapı Kullanma İzni” başlığı altındaki 30’uncu maddesinde yer alan “Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat ruhsatını veren belediye yapının tamamının veya biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır” hükmünün gereğini yerine getirilmiş olduklarından ilgili belediyenin bahse konu olan iş deneyim belgesini düzenlemiş olduğu, idarenin olumsuz kararını öğrendikten sonra belgeyi düzenleyen belediyeye müracaat ederek taraflarınca inşa edilen binalar için daha önce ayrı ayrı verilen yapı kullanma izin belgelerinden ayrı olarak söz konusu iş için blok bazında düzenlenmiş yapı kullanma izin belgelerini talep ettikleri, söz konusu belgeleri dilekçelerinin ekinde sundukları, Kaba inşaatları bitmiş olan C2 (1675 m²) ve D2 (1440 m²) blokların 5 katı ile D1 (1440 m²) blok 3 katının ince inşaat ile tesisat işlerinin taraflarınca yapıldığı, durum bu olmasına rağmen toplam inşaat alanları 4.555 m² olan söz konusu bloklar hiç dikkate alınmadan veya bir başka ifadeyle yalnız A blok (2.221 m²), B blok (2.850,87 m²) ve C1 blok (1.675 m²) olmak üzere toplam 6.746,87 m² lik kısım dikkate alındığında bahse konu iş deneyim belge tutarının yeterlik kriterlerini karşıladığı, iş deneyim belgesinin düzenlenmesine dair olan belgelerin geçerli olup olmadığının incelenmesinin ihale komisyonlarının görev ve yetkileri arasında olmadığı, sunmuş oldukları iş deneyim belgesinin ihale dokümanına uygun olduğu iddialarına yer verilmiştir. A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. 3194 sayılı İmar Kanunun “Yapı Kullanma İzni” başlığı altındaki 30. maddesinde “Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat ruhsatını veren belediye, valilik (…) (1) bürolarından; 27 nci maddeye göre ruhsata tabi olmayan yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için ise ilgili belediye ve valilikten izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine, yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımından mahzur görülmediğinin tespiti gerekir. Belediyeler, valilikler (…) (2) mal sahiplerinin müracaatlarını en geç otuz gün içinde neticelendirmek mecburiyetindedir. Aksi halde bu müddetin sonunda yapının tamamının veya biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır.(…) (2) Bu maddeye göre verilen izin yapı sahibini kanuna, ruhsat ve eklerine riayetsizlikten doğacak mesuliyetten kurtarmayacağı gibi her türlü vergi, resim ve harç ödeme mükellefiyetinden de kurtarmaz.” hükmü, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak, Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) gerçekleştirilen işler için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır. (2) Gerçek kişilere veya yukarıda belirtilenler dışındaki tüzel kişilere gerçekleştirilen işler için, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye tarafından, belediye sınırları veya mücavir alan dışında il özel idaresi tarafından, ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü bunların dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde ise bu mevzuat uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenlenir. Belediyenin ilgili birimi tarafından düzenlenen iş deneyim belgeleri belediye başkanı veya yetkili birim amiri tarafından, il özel idaresince düzenlenenler ise, vali veya yetkilendirdiği kişi tarafından onaylanır…” hükmü, Anılan Yönetmelik’in “Belge için başvuru” başlıklı 45’inci maddesinde “(1) İş deneyim belgesi talebinde bulunanlar, yaptıkları işi veya görevi tevsik amacıyla, dilekçelerine aşağıda sayılan belgeleri ekleyerek, belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvururlar: … b) Özel sektöre taahhütte bulunan yükleniciler için; yapılacak iş karşılığı bedel içeren noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, ilgili sigorta müdürlüğünden onaylı iş yeri bildirgesi, kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işleri haricindeki işlerde bu belgelere ek olarak sözleşmeye ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri…” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46’ncı maddesinde “…(6) Kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, yapı ruhsatında belirtilen inşaatın yüzölçümü ile sözleşmenin imzalandığı yıla ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğde inşaatın sınıfına ve grubuna göre belirlenen yapı birim maliyetinin çarpılması suretiyle hesaplanan bedelin % 60’ı esas alınır.” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgelerinin verilmesi” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri, ilgilinin iş ve/veya mesleki tecrübesini tevsik amacıyla; yüklenicilere, yükleniciye karşı bir sözleşme ile taahhüt ettiği iş bölümünü bitiren alt yüklenicilere, mimar veya mühendis olmak şartıyla denetleme veya yönetme görevlerinde bulunanlara, talepleri halinde, aşağıdaki hükümlere göre talep tarihini izleyen 30 gün içinde belge düzenlemeye yetkili mercilerce düzenlenir ve verilir. Düzenleme koşullarını taşımayan taleplerde, aynı süre içinde başvuru sahibine bu husus gerekçeleriyle yazılı olarak bildirilir. (2) Yüklenicilere; … b) Yurtiçinde özel sektöre, yapılacak iş karşılığı bedel içeren bir sözleşme ile taahhüt ettikleri işler için, işi bitirmeleri durumunda “iş bitirme belgesi”, işin ilk sözleşme bedelinin tamamlanması ve gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşarak kusursuz olarak gerçekleştirilmesi durumunda “iş durum belgesi”, belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenir ve verilir…” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir: a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir. b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir. c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir…” hükmü, Yönetmelik’in” İhale Komisyonlarının inceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesinde “(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir. (2) İhale komisyonunun iş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgi talepleri ilgililerce ivedikle karşılanır.” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı Ek Madde 1’de “(1) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. (2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan iş deneyim belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda; EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge dosyasında muhafaza edilir. (3) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen iş deneyim belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz. (4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP belge numarası bulunan iş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur…” hükmü, İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Manisa Vali Konağı Yapım İşi b) Türü: Yapım işleri c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): d) Kodu: e) Miktarı: Zemin+1 Katlı Bina Yapım İşi-1 (Bir) Adet Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.” düzenlemesi, Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: 7.5.1. 7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen, c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen, ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen, d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir. … 7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: 11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yapım İşlerinde benzer iş grupları tebliği”nde yer alan B/III grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir. Bu ihale kapsamında sadece yapım işlerine ait iş deneyim belgeleri benzer işlere denk sayılacaktır. 7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği veya Mimarlıktır.…” düzenlemesi yer almaktadır. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 43’üncü maddesinde, gerçek kişilere veya anılan maddenin 1’inci fıkrasında belirtilenler dışındaki tüzel kişilere gerçekleştirilen işler için, belediye sınırları veya mücavir alan içinde ilgili belediye tarafından, belediye sınırları veya mücavir alan dışında il özel idaresi tarafından, ilgili mevzuatı uyarınca yapı denetimi veya kabulü bunların dışındaki kuruluşlar tarafından yapılan işlerde ise bu mevzuat uyarınca yetkilendirilmiş kurumlar tarafından düzenleneceği, belediyenin ilgili birimi tarafından düzenlenen iş deneyim belgelerinin belediye başkanı veya yetkili birim amiri tarafından, il özel idaresince düzenlenenlerin ise, vali veya yetkilendirdiği kişi tarafından onaylanacağı, Anılan Yönetmelik’in 45’inci maddesinde, iş deneyim belgesi talebinde bulunanlar, yaptıkları işi veya görevi tevsik amacıyla, dilekçelerine, özel sektöre taahhütte bulunan yükleniciler için; yapılacak iş karşılığı bedel içeren noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, ilgili sigorta müdürlüğünden onaylı iş yeri bildirgesi, kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işleri haricindeki işlerde bu belgelere ek olarak sözleşmeye ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerini ekleyerek, belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvuracakları, Aynı Yönetmelik’in 46’ncı maddesinde, kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, yapı ruhsatında belirtilen inşaatın yüzölçümü ile sözleşmenin imzalandığı yıla ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğde inşaatın sınıfına ve grubuna göre belirlenen yapı birim maliyetinin çarpılması suretiyle hesaplanan bedelin % 60’ının esas alınacağı, Aynı Yönetmelik’in 47’nci maddesinde, yüklenicilere; yurtiçinde özel sektöre, yapılacak iş karşılığı bedel içeren bir sözleşme ile taahhüt ettikleri işler için, işi bitirmeleri durumunda “iş bitirme belgesi”nin belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenip verileceği hüküm altına alınmıştır. İhale işlem dosyası incelendiğinde, ihale konusu işin adının “Manisa Vali Konağı Yapım İşi” olduğu, 06.12.2022 tarihinde e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalede 5 adet ihale dokümanının EKAP’tan indirildiği, 4 istekli tarafından ihaleye teklif sunulduğu, ihale komisyonunca gerçekleştirilen değerlendirmeler neticesinde başvuru sahibi Memet Sait Çakal’ın teklifinin iş deneyiminin uygun şekilde tevsik edilmemesi gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Yıldıray Kurak’ın ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi belirlenmeksizin ihalenin sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır. Bahse konu ihale komisyonu kararında Memet Sait Çakal’ın teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin olarak “Memet Sait ÇAKAL firmasının yeterlilik bilgileri tablosunda beyan ettiği iş deneyim belgesi ile ilgili tereddütte düşülmüş; düzenleyen idaresinden ve istekli firmadan iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden belgeler talep edilmiş; 09.12.2022 ve 16.12.2022 tarihinde belgeler Başkanlığımıza gönderilmiştir. … Düzenleyen idaresinden gelen yazı eklerinin incelenmesinde; iş deneyim belgesine konu olan işin kat karşılığı yapılan bir iş olduğu, noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatları, yapı kullanım izin belgeleri ve sigorta bildirim yazıları gönderilmiştir. Sözleşmede ortaklık oranlarının belirtilmediği ancak iş deneyim belgesi düzenlenme tarihinde düzenlenen ortaklık oranları durumu hakkında beyan yazısı bulunduğu ve ortaklık oranının %60-%40 şeklinde olduğu görülmüştür. İş deneyim belgesine konu olan işin 6 blok olduğu, ilgili idaresince 6 adet yapı ruhsatı ve çeşitli dairelere ait 6 adet yapı kullanma izin belgesi gönderildiği, İstekli firma tarafından gelen cevap yazısı ekinde noter onaylı sözleşme, yapı ruhsatları yapı kullanım izin belgeleri ve sigorta bildirim yazıları gönderilmiştir. İş deneyim belgesine konu olan işin 6 blok olduğu, 6 adet yapı ruhsatı ve çeşitli dairelere ait 53 adet yapı kullanma izin belgesi gönderildiği görülmüştür. Yapılan incelemede sözleşme eki olan 1034 yevmiye numaralı şartnamenin İnşaat Sahasının Halihazır Durumu başlıklı 14. Maddesinde “C2 ve D2 bloklar 5 kat, Dİ Blok 3 kat kaba inşaatı yapılmış vaziyettedir. Bu bloklardaki inşaatlar kaldığı yerden devam ettirilecektir.” açıklamaları yer almaktadır. Bu bağlamda beyan edilen iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden belgelerden yapı kullanma izin belgelerinin eksik olması ve işin sözleşmesinden önce 3 blok kaba inşaatın tamamlanmış olmasının söz konusu iş deneyim belgesine konu edildiği anlaşılmış ve belge tutarının tam olarak tespit edilmesine engel olduğu görülmüştür. Beyan edilen iş deneyim belgesinin Yapım işleri ihaleleri uygulama yönetmeliğinin 45.1.b maddesine uygun olmadığından söz konusu isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Başvuru sahibi Memet Sait Çakal tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, “Mesleki ve Teknik Yeterliğe ilişkin Bilgiler” satırının “Ekap’ta kayıtlı olan İş deneyim belgesi” kısmında “1808-Y-KAİ-334-1” bilgisine yer verildiği, İstekli tarafından iş deneyim belgesine ilişkin beyan edilen bilgi EKAP’tan sorgulandığında söz konusu iş deneyim belgesinin;
şeklinde düzenlenmiş olduğu görülmüştür. İdarece iş deneyim belgesini düzenleyen Menemen Belediye Başkanlığına yazılan 06.12.2022 tarihli ve 46705 sayılı yazıyla başvuru sahibi tarafından sunulan 08.08.2022 tarihli ve “1808-Y-KAİ-334-1” sayılı iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden belgelerin talep edildiği, söz konusu talebin Yönetmelik’in “İhale Komisyonlarının inceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesi kapsamında yapılmış olduğu, bu itibarla başvuru sahibinin iş deneyim belgesinin düzenlenmesine dair olan belgelerin geçerli olup olmadığının incelenmesinin ihale komisyonlarının görev ve yetkileri arasında olmadığı hususundaki iddiasının yerinde olmadığı, Menemen Belediye Başkanlığının idareye yazmış olduğu 08.12.2022 tarihli ve 21459 sayılı cevabi yazı ekinde yer alan belgeler arasında İzmir 8. Noteri tarafından düzenlenen 25.01.2005 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”, söz konusu iş kapsamında yapılan A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklarına ilişkin 6 adet yapı ruhsatı, söz konusu bloklara ilişkin 6 adet yapı kullanma izin belgesi, iş bitirme tutanakları, SGK işyeri tescil belgeleri ve 08.08.2022 tarihli “Kat karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan” adlı belgeye yer verildiği tespit edilmiştir. İdarece başvuru sahibi istekliye yazılan 06.12.2022 tarihli ve 46706 sayılı yazıyla anılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden belgelerin talep edildiği, Başvuru sahibinin idareye yazmış olduğu 09.12.2022 sayılı yazı ekinde yer alan belgeler arasında İzmir 8. Noteri tarafından düzenlenen 25.01.2005 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”, söz konusu iş kapsamında yapılan A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklarına ilişkin 6 adet yapı ruhsatı, söz konusu bloklara ilişkin 53 adet yapı kullanma izin belgesi, iş bitirme tutanakları, SGK işyeri tescil belgeleri ve 08.08.2022 tarihli “Kat karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan” adlı belgeye yer verildiği tespit edilmiştir. İnceleme kapsamında tarafımızca iş deneyim belgesini düzenleyen Menemen Belediye Başkanlığına yazılan 30.01.2023 tarihli ve 31071 sayılı yazıyla iş deneyim belgesine konu işe ilişkin sözleşme kapsamında ilgilinin fiilen gerçekleştirdiği işlerin miktarının, tutarının ve niteliğinin tespitine esas olabilecek tüm bilgi/belgeler talep edilmiştir. Menemen Belediye Başkanlığının Kuruma göndermiş olduğu 08.12.2022 tarihli ve 21459 sayılı cevabi yazı ekinde yer alan belgeler arasında; İzmir 8. Noteri tarafından düzenlenen 25.01.2005 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”, söz konusu iş kapsamında yapılan A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklarına ilişkin 6 adet yapı ruhsatı, söz konusu bloklara ilişkin 6 adet yapı kullanma izin belgesi, iş bitirme tutanakları, SGK işyeri tescil belgeleri ve 08.08.2022 tarihli “Kat karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan” adlı belgeye yer verildiği tespit edilmiştir. Belgeler üzerinde yapılan incelemede, İzmir 8. Noteri tarafından düzenlenen 25.01.2005 tarihli bahse konu “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”nde “ilgililerin” Batı Makina Kalıp Sanayi Eğitim Kültür ve Sosyal Dayanışma Vakfı yetkilileri, “müteahhitler”in ise Memet Sait Çakal ve Yaşar Ötnü İş Ortaklığı olduğu, söz konusu iş ortaklığına ilişkin herhangi bir orana yer verilmediği, Anılan Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin “Süreler ve Cezalar” başlıklı 19’uncu maddesinde “Müteahhit sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren 5 (Beş) gün içerisinde vakfa başvurarak yer teslimini isteyecektir. Vakıf da 5 (Beş) gün içinde tutanakla yer teslimi yapacaktır. Müteahhit yer teslimi talebinde bulunmazsa imza tarihinden 15 (Onbeş) gün geçmekle yer teslimi yapılmış sayılacaktır. Taşınmaz üzerinde işgalci varsa yer teslimi alan uygun hale getirildikten sonra yapılacaktır. … Müteahhit, inşaatı, yer teslim tarihinden itibaren 27 (Yirmiyedi) ay içerisinde tamamlayıp, binaları, iskan müsaadesini almış, elektrik, su , varsa doğalgaz bağlantılarını yaptırmış, varsa asansör ve kalorifer tesisatı kullanma izinlerini vs. almış olarak vakfa teslim edecektir (geçici kabul). Bu teslim sırasında müteahhit revize proje ve detayların asıllarını Vakıfa vermiş olacaktır.” ifadesinin yer aldığı, Söz konusu sözleşmenin eki Teknik Şartname’nin “İnşaat Sahasının Halihazır Durumu” başlıklı 14’üncü maddesinde “a) Yapılı inşaatlar C2 ve D2 bloklar 5 kat, D1 blok 3 kat kaba inşaatı yapılmış vaziyettedir. Bu bloklardaki inşaatlar kaldığı yerden devam ettirilecektir.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür. Başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri arasında yer alan yapı kullanma izin belgelerinin eksik olması hususuna yönelik olarak yapılan incelemede; İdarece iş deneyim belgesini düzenleyen Menemen Belediye Başkanlığına yazılan 06.12.2022 tarihli ve 46705 sayılı yazıya cevaben Menemen Belediye Başkanlığının idareye yazmış olduğu 08.12.2022 tarihli ve 21459 sayılı cevabi yazı ekinde yer alan belgeler kapsamında A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklara ilişkin 6 adet yapı kullanma izin belgesine, İdarece başvuru sahibi istekliye yazılan 06.12.2022 tarihli ve 46706 sayılı yazıya cevaben başvuru sahibinin idareye yazmış olduğu 09.12.2022 sayılı yazı ekinde yer alan belgeler kapsamında A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklara ilişkin 53 adet yapı kullanma izin belgesine, Tarafımızca iş deneyim belgesini düzenleyen Menemen Belediye Başkanlığına yazılan 30.01.2023 tarihli ve 31071 sayılı yazıya cevaben Menemen Belediye Başkanlığının tarafımıza yazmış olduğu 08.12.2022 tarihli ve 21459 sayılı cevabi yazı ekinde yer alan belgeler kapsamında A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklara ilişkin 6 adet yapı kullanma izin belgesine yer verildiği tespit edilmiştir. Yukarıda yer verilen belgelerin incelenmesinden, başvuru sahibi tarafından idareye sunulan yapı kullanma izin belgelerinin 53 adet, Menemen Belediye Başkanlığınca gönderilen yapı kullanma izin belgelerinin ise 6 adet olmasının gerekçesinin başvuru sahibi sahibince 3194 sayılı İmar Kanunun “Yapı Kullanma İzni” başlığı altındaki 30’uncu maddesinde yer alan “Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat ruhsatını veren belediye… izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine, yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımından mahzur görülmediğinin tespiti gerekir…” hükmü uyarınca bahse konu bloklar kapsamında yer alan bağımsız kısımlar için kısımlar tamamlandıkça (farklı zamanlarda) yapı kullanma izin belgelerinin temin edilmesinden kaynaklandığı, Menemen Belediye Başkanlığınca idareye ve Kuruma gönderilen 6 adet yapı kullanma izin belgesinin ise A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklarının tamamı için düzenlenmiş olduğu, bu itibarla başvuru sahibinin teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması gerekçeleri arasında yer alan yapı kullanma izin belgelerinin eksik olması gerekçesinin yerinde olmadığı değerlendirilmektedir. Başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri arasında yer alan iş deneyim belge tutarının tam olarak tespit edilememesi hususuna yönelik olarak yapılan incelemede; Söz konu iş deneyim belgesine konu işe ait sözleşmenin eki şartnamenin “İnşaat sahasının halihazır durumu” başlıklı 14’üncü maddesinde “a) Yapılı inşaatlar: C2 ve D2 bloklar 5 kat, D1 blok 3 kat kaba inşaat yapılmış vaziyettedir. Bu bloklardaki inşaatlar kaldığı yerden devam ettirilecektir.” ifadesinin yer aldığı, iş deneyim tutarının tespitinde ilgilinin fiilen gerçekleştirdiği işlerin tutarının esas alınması gerektiği ancak iş deneyim belgesini düzenleyen idarece bahse konu iş deneyim belgesinin tutarının tespitinde A, B, C1, C2, D1 ve D2 bloklarının tamamının esas alındığı, anılan sözleşmenin incelemesinden sözleşme tarihi itibariyle C2 ve D2 blokların 5 kat, D1 bloğunun 3 kat kaba inşaatının bitirilmiş vaziyette olduğu, bu itibarla müteahhit Yaşar ÖTNÜ-Mehmet Sait ÇAKAL iş ortaklığının sözleşme konusu iş kapsamında C2, D1 ve D2 blokların kaba inşaatları haricindeki kısımları ile A, B ve C1 bloklarının tamamına ilişkin işleri gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda yapılan incelemede 08.08.2022 tarihli ve 1808-Y-KAİ-334-1 sayılı bahse konu iş deneyim belgesinde sözleşme tarihinin 12.04.2010 şeklinde belirtilmiş olduğu, ancak söz konusu iş deneyim belgesine dayanak olan İzmir 8. Noteri tarafından düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tarihinin 25.01.2005 olduğu, Anılan iş deneyim belgesinin “Açıklama” kısmında; “III. Sınıf A Grubu Yapılar İnşaatın Yüzölçümü : 8.451,00 m² Yapı Birim Maliyeti: 448,00 TL / m² III. Sınıf B Grubu Yapılar İnşaatın Yüzölçümü : 2.850,87 m² Yapı Birim Maliyeti: 838,00 TL / m²” bilgisinin yer aldığı, 01.04.2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğde inşaatın sınıfına ve grubuna göre belirlenen yapı birim maliyetinin “III. sınıf-A grubu yapılar” için 448 TL, “III. sınıf-B grubu yapılar” için ise 511 TL olduğu, bu itibarla idarece III. sınıf-B grubu yapılar” için esas alınan 838,00 TL’lik yapı birim maliyetinin 2010 tarihi için geçerli olmadığı, diğer taraftan sözleşmenin imzalandığı yılda (2005) 15.02.2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Tebliğ’de belirlenen yapı birim maliyetinin “III. sınıf -A grubu yapılar” için 315 TL, “III. sınıf -B grubu yapılar” için ise 359 TL olduğu tespit edilmiştir. Bahse konu 6 bloğa (A, B, C1, C2, D1 ve D2) ilişkin yüzölçümü bilgilerinin sırasıyla 2.221,00 m², 2.850,87 m², 1.675,00 m², 1.675,00 m², 1.440,00 m² ve 1.440,00 m² olduğu, Yönetmelik’in 46’ncı maddesinde, kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde yapı ruhsatında belirtilen inşaatın yüzölçümü ile sözleşmenin imzalandığı yıla ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğde inşaatın sınıfına ve grubuna göre belirlenen yapı birim maliyetinin çarpılması suretiyle hesaplanan bedelin % 60’ının esas alınacağı hükmünün yer aldığı görülmektedir. Tarafımızca bu kapsamda yapılan hesaplamalara ilişkin özet tablo aşağıda yer almaktadır;
|
2005 fiyatları)Tutar (TL) (Tarafımızca belirlenen
2005 yılı )Güncel tutar (2005 yılı
esas
alındığında)
Yönetmelik
46/6 madde
gereği
%60
İş
ortaklığı
oranı
%60
Tutar (TL)
0,6×0,6
A. BlokTamamı
(5 kat)3.Sınıf
A Grubu2.221,00315699.615,00
C1. BlokTamamı
(5 kat)3.Sınıf
A Grubu1.675,00315527.625,00
B. BlokTamamı
(5 kat)3.Sınıf
B Grubu2.850,873591.023.462,33
Ara
Toplam 6.746,87 2.250.702,3339.064.857,34
0,6
(23.438.914,40)
0,6014.063.348,64C2. Blok(ince inşaat
+tesisat)3.Sınıf
A Grubu1.675,00315527.625,00
D1. Blok3. kattan
devam3.Sınıf
A Grubu1.440,00315453.600,00
D2. Blok(ince inşaat
+tesisat)3.Sınıf
A Grubu1.440,00315453.600,00
Ara
Toplam
4.555,00
1.434.825,0024.903.885,860,60,608.965.398,91TOPLAM
11.301,87
3.685.527,3363.968.743,200,60,6023.028.747,55
Yukarıda yer verilen tabloda yer alan bilgilerden, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde esas alınabilecek tutarın tespitinde yalnızca sözleşmeye konu iş kapsamında baştan sona yapılan A, B ve C1 bloklarının esas alınması halinde 2.250.702,33 TL tutarında bir bedele ulaşıldığı, söz konusu bedelin güncellenmesiyle ulaşılan tutarın 39.064.857,34 TL olduğu, Yönetmelik’in 46’ncı maddesi gereği söz konusu bedelin % 60’ının 23.438.914,40 TL olduğu, söz konusu tutarın başvuru sahibi Mehmet Sait ÇAKAL’ın sözleşme konusu iş kapsamındaki hisse oranının %60 olduğunun kabulü halinde (aşağıda bu husus ayrıca incelenmiştir) % 60’ının 14.063.348,64 TL olduğu, başvuru sahibinin başvuruya konu ihaledeki teklif bedelinin 13.420.873,20 TL olduğu dikkate alındığında söz konusu isteklinin karşılaması gereken tutarın 10.736.698,56 (13.420.873,20×0,8) olduğu, bu varsayımdan hareketle 14.063.348,64 TL’lik iş deneyimi tutarının ihale dokümanında öngörülen kriterleri karşıladığı tespit edilmektedir.
Diğer taraftan, başvuruya konu iş deneyim belgesinin düzenlenmesine dayanak teşkil eden 25.01.2005 tarihli bahse konu “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”nde Memet Sait Çakal – Yaşar Ötnü iş ortaklığına ilişkin ortaklık oranlarına yer verilmediği,
İş deneyim belgesini düzenleyen idarece gönderilen belgeler kapsamında yer alan 08.08.2022 tarihli “Kat karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan” adlı belgede “25.01.2005 Tarih ve 1034 yevmiye numaralı İzmir Sekizinci Noterliği onaylı kat karşılığı inşaat sözleşmesinde ortaklık hisse oranları belirtilmediğinden ortaklık oranları aşağıdaki şekilde beyan ve kabul edilmiştir…Memet Sait Çakal – 60,00%… Yaşar Ötnü – 40,00%” ifadesinin yer aldığı, söz konusu belgenin Memet Sait Çakal ve Yaşar Ötnü tarafından kaşelendiği ve imzalandığı görülmüştür.
Bahse konu “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” kapsamında esas alınması gereken orana ilişkin hususların açıklığa kavuşturulmasını teminen Kurumumuz Hukuk Hizmetleri Dairesi Başkanlığından görüş talep edilmiş olup, anılan Daire Başkanlığının 24.03.2023 tarihli ve 34298 sayılı yazısında“…II. Sonuç ve değerlendirme:
-ilgi yazıda geçen başvuru sahibi isteklinin sunmuş olduğu kat karşılığı inşaat işine ilişkin olarak düzenlenmiş bulunan 08.08.2022 tarihli ve 1808-Y-KAİ-334-1 sayılı iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden 25.01.2005 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”nin şekle kanuni uygun olarak İzmir 8. Noteri tarafından düzenlendiği,
-Anılan 25.01.2005 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”nde “Müteahhit”in Yaşar Ötnü ve Memet Sait Çakal olarak ayrı ayrı belirtildiği, “İkisi birlikte müşterek ve müteselsil sorumlu” ibaresine yer verildiği, ancak sözleşmede herhangi bir ortaklık oranı bilgisine yer verilmediği,
-08.08.2022 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan” adlı belgede “Yüklenicinin adı soyadı veya ticaret unvanı” bölümünde “Mehmet Sait Çakal, Yaşar Ötnü İş Ortaklığı” bilgisine yer verildiği, belgede “25.01.2005 Tarih ve 1034 yevmiye numaralı İzmir Sekizinci Noterliği onaylı kat karşılığı inşaat sözleşmesinde ortaklık hisse oranları belirtilmediğinden ortaklık oranları aşağıdaki şekilde beyan ve kabul edilmiştir. Memet Sait Çakal Ortaklık oranı: %60,00, Yaşar Ötnü Ortaklık oranı: %40,00” ifadesinin yer aldığı, söz konusu belgenin sözleşmenin yüklenicisi konumundaki Memet Sait Çakal ve Yaşar Ötnü tarafından kaşelendiği ve imzalandığı,
-Menemen Belediye Başkanlığı tarafından EKAP üzerinden düzenlenen ve “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan” ile aynı 08.08.2022 tarihli olan 1808-Y-KAİ-334-1 sayılı Yüklenici-İş Bitirme İş Deneyim Belgesinin “Yüklenicinin adı soyadı veya ticaret unvanı” bölümünde “Mehmet Sait Çakal, Yaşar Ötnü İş Ortaklığı”, “İş ortaklığı ise ortaklar ve ortaklık oranı, konsorsiyum ise ortaklar ve gerçekleştirdikleri iş kısmı ve tutarları” bölümünde “Mehmet Sait Çakal-60,00%; Yaşar Ötnü-40,00%” bilgisine yer verildiği görülmektedir.
Buna göre;
-Özel sektöre gerçekleştirilen kat/arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri şekil olarak noter tarafından düzenlenen sözleşmelerden olmakla birlikte, sözleşme serbestisi ilkesi gereğince sözleşmede yer alması gereken hususlar taraflarca belirlendiğinden, yüklenicinin ortaklık oranlarının sözleşmede belirtilmesi zorunluluğu bulunmamakla birlikte, sözleşmede yapılacak değişikliklerin de yine aynı resmi şekilde yapılması gerektiği, yüklenici adi ortaklığın tek taraflı olarak gerçekleştirdiği “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesine İlişkin Beyan”ın ise sözleşme değişikliği niteliğini haiz olmadığı, kaldı ki, anılan sözleşmeye konu işin kesin kabulü yapılmak ve teminat iade edilmek suretiyle 2010 yılında fiilen sona erdiği,
-25.01.2005 tarihli “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”nde “Müteahhit”in Yaşar Ötnü ve Memet Sait Çakal olarak ayrı ayrı belirtildiği, Türk Borçlar Kanununun 620 nci maddesinde adi ortaklık sözleşmesinin, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşme olarak tanımlandığı dikkate alındığında, Yaşar Ötnü ve Memet Sait Çakal’ın kat/arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini yürütmek üzere kurdukları ortaklığın hukuken adi ortaklık olarak kabul edilebileceği, ancak adi ortaklık sözleşmesi bir şekil şartına bağlı olmadığından, sözlü ya da iradeyi ortaya koyan davranışlarla da kurulabildiğinden ortaklığın bir yazılı sözleşmeye bağlanmamış olabileceği,
-Bununla birlikte, kat/arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde müteahhid olarak taraf olan Yaşar Ötnü ve Memet Sait Çakal’ın birlikte müşterek ve müteselsil sorumlu olduklarının düzenlendiği,
– Buna karşın Yaşar Ötnü ve Memet Sait Çakal arasındaki ortaklık oranının ortaklığın iç işleyişini ilgilendiren bir durum olarak karşımıza çıkacağı, bu ortaklığın yüklenmiş olduğu sözleşme nedeniyle elde edeceği deneyimin ne şekilde değerlendirilmesi gerektiği de ihale hukukunu ilgilendiren bir husus olduğu, yine; Türk Borçlar Kanununun 621 ila 623 üncü maddeleri uyarınca, sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa katılım paylarının, ortaklığın amacının gerektirdiği önem ve nitelikte ve birbirine eşit olmak zorunda olduğu, sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa, her ortağın kazanç ve zarardaki payının, katılım payının değerine ve niteliğine bakılmaksızın eşit olduğu,
-Bununla birlikte; isteklilerin kamu ihalelerine katılımda ortaklık oranlarını önceden beyan ettikleri, ihalelere katılımda ise 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde öngörülen temel ilkeler ve bu kapsamda özel sektöre gerçekleştirilen işlerle kamuya taahhüt edilen işlerin yüklenicileri arasında rekabetin sağlanması ilkesine de hizmet edecek şekilde bir sonuca varılması gerektiği dikkate alındığında, sözleşmesinde ve/veya eki belgelerde adi ortaklık oranlarının belirlenmediği durumlarda, Türk Borçlar Kanunundaki genel hükümlerden hareketle ortaklık oranlarının ihalelere katılımda eşit olarak belirlenmesinin ve düzenlenecek iş deneyim belgesinde de bu şekilde belirtilmesinin, hakkaniyete uygun, objektif ve amaca uygun bir yorum tarzı olacağı, zira kat/arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinden elde edilen deneyimin iş deneyimi olarak kabul edilmesinde de gerek Danıştay içtihatlarında ve gerekse de Kurum tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulan düzenlemelerde benzer gerekçelerin göz önünde bulundurulduğu, bu oranın adi ortaklık tarafından sözleşme sonrasında tek taraflı olarak veya salt taraf iradelerine bağlı olarak beyan edilerek belirlenmesinin, temel ilkeler açısından uygun bir sonuç doğurmayacağı, kaldı ki; isteklilerin basiretli birer tacir olarak hareket ederek özel sektörden elde edecekleri deneyimler açısından da ilgili mevzuat hükümlerini gözetmeleri gerektiği değerlendirilmektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Hukuk Hizmetleri Dairesi Başkanlığının sözleşmesinde ve/veya eki belgelerde adi ortaklık oranlarının belirlenmediği durumlarda, Türk Borçlar Kanunundaki genel hükümlerden hareketle ortaklık oranlarının ihalelere katılımda eşit olarak belirlenmesinin ve düzenlenecek iş deneyim belgesinde de bu şekilde belirtilmesinin uygun olacağı yönündeki görüşü doğrultusunda, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde esas alınabilecek tutarın tespitinde yalnızca sözleşmeye konu iş kapsamında baştan sona yapılan A, B ve C1 bloklarının esas alınması, halinde 2.250.702,33 TL tutarında bir bedele ulaşıldığı, söz konusu bedelin güncellenmesiyle ulaşılan tutarın 39.064.857,34 TL olduğu, Yönetmelik’in 46’ncı maddesi gereği söz konusu bedelin % 60’ının 23.438.914,40 TL olduğu, söz konusu tutarın başvuru sahibi Mehmet Sait ÇAKAL’ın sözleşme konusu iş kapsamındaki hisse oranının %50 olduğunun kabulü halinde % 50’sinin 11.719.457,20 TL olduğu, başvuru sahibinin başvuruya konu ihaledeki teklif bedelinin 13.420.873,20 TL olduğu dikkate alındığında söz konusu isteklinin karşılaması gereken tutarın 10.736.698,56 (13.420.873,20×0,8) olduğu, bu kapsamda 11.719.457,20 TL’lik iş deneyimi tutarının ihale dokümanında öngörülen kriterleri karşıladığı tespit edilmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, tespit ve değerlendirmeler ile Hukuk Hizmetleri Dairesi Başkanlığının görüş yazısı bir arada değerlendirildiğinde, Yaşar Ötnü ve Memet Sait Çakal’ın başvuruya konu iş deneyim belgesine esas kat/arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini yürütmek üzere kurdukları ortaklığın hukuken adi ortaklık olarak kabul edilebileceği, Türk Borçlar Kanunu uyarınca, sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa katılım paylarının, ortaklığın amacının gerektirdiği önem ve nitelikte ve birbirine eşit olmak zorunda olduğu, bu oranın adi ortaklık tarafından sözleşme sonrasında tek taraflı olarak veya salt taraf iradelerine bağlı olarak beyan edilerek belirlenmesinin temel ilkeler açısından uygun bir sonuç doğurmayacağı, bu çerçevede sözleşmesinde ve/veya eki belgelerde adi ortaklık oranlarının belirlenmediği durumlarda, Türk Borçlar Kanunundaki genel hükümlerden hareketle ortaklık oranlarının ihalelere katılımda eşit olarak belirlenmesinin ve düzenlenecek iş deneyim belgesinde de bu şekilde belirtilmesinin uygun olacağı anlaşılmakta olup, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde esas alınabilecek tutarın tespitinde yalnızca sözleşmeye konu iş kapsamında baştan sona yapılan A, B ve C1 bloklarının esas alınması ve başvuru sahibi Mehmet Sait ÇAKAL’ın sözleşme konusu iş kapsamındaki hisse oranının %50 olduğunun kabulü halinde ulaşılan iş deneyimi tutarının ihale dokümanında öngörülen kriterleri karşıladığı, bu itibarlar başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda aykırılık tespit edilmemiştir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Menemen Belediye Başkanlığı tarafından düzenlenen 08.08.2022 tarihli ve “1808-Y-KAİ-334-1” sayılı iş deneyim belgesinde yer alan iş deneyim tutarının düzeltilmesi gerektiği yönünde belgeyi düzenleyen idareye bildirim yapılmasına,
Oybirliği ile karar verildi.
Üst Konuları: Adi Ortaklık, İş Deneyimi (Özel Sektör), İş Ortaklığı
Benzer İçerikler: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, adı, Adi Ortaklık, arsa, Arsa karşılığı inşaat, belediyece, belirtilmediği, dağıtılır, deneyiminde, düzenlenen, Eşit, İş, İş deneyim belgesi, İş Ortaklığı, karşılığı, Kat, Kat karşılığı inşaat, mi, oranı, Ortaklık, ortaklıkta, Özel sektör iş deneyim belgesi, sözleşme, sözleşmede, taktirde, veya
Analiz
Makale
Sayaç
Karar
Soru Cevap