Malzemeli yemek pişirme, kahvaltı hazırlama dağıtım ve sonrası yemek hizmeti alımı işinde elektrik, su ve doğalgaz tüketim miktarlarına ilişkin giderler için ayrı bir sütün açılması gerekir mi?

 KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

stanbul İli Kamu Hastaneleri Birliği (Anadolu Kuzey) Genel Sekreterliği tarafından 26.10.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2016-2017 Yılları 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Kahvaltı Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak E.. Yemek Fabrikaları Gıda İnş. Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 19.10.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.10.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.10.2015 tarih ve 85667 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.10.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/2784 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde yemek hazırlanmasında kullanılacak enerji giderlerinin hesaplanması için gereken su, elektrik, ve doğalgaz sarfiyatları hakkında herhangi bir bilgiye rastlanmadığı, söz konusu enerji maliyetlerinin şartnamede belirtilmediği bu nedenle hem kamu kaynaklarının verimli kullanılması hem de isteklilerin eşit şartlarda teklif hazırlaması için bahse konu ihalenin iptalinin gerektiği, ayrıca teklif verecek isteklilerin işin yapılacağı yeri gezerek dahi söz konusu giderler için net bir belirleme yapamayacağı, bu durumun her istekli tarafından farklı hesaplama yapılmasına neden olacağı,

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İncelemeye konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 2016-2017 Yılları 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Kahvaltı Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Yemek Hizmeti Alımı

b) Miktarı ve türü:

18.900.786 Öğün 2 Yıl (24 Ay)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Genel Sekreterliğimiz ve bağlı sağlık tesisleri 1-Zeynep Kamil Kadın Ve Çocuk Hastalıkları EAH, 2-Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 3-Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 4-Ataşehir Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, 5-Sancaktepe Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, 6-Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi EAH, 7-Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 8-Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları EAH, 9-Erenköy Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi, 10-Göztepe Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, 11-Üsküdar Devlet Hastanesi, 12-Beykoz Devlet Hastanesi, 13-Şile Devlet Hastanesi, 14-Beykoz Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, 15-Çekmeköy Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, 16-İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 17-Ahmet Yüksel Özemre Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi ve bağlı sağlık tesisleri, “ düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif hazırlama giderleri” başlıklı 11’nci maddesinde “11.1. Tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün masraflar isteklilere aittir. İstekli, teklifini hazırlamak için yapmış olduğu hiçbir masrafı idareden isteyemez. “ düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.”  düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

Her ne kadar personel çalıştırmaya dayalı bir hizmet alımı olmasa da, işin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti: teknik şartname 5.1.madde de belirtilen oranlar üzerinden belirlenecektir.

İşçilerin yemek ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.Çalıştırılacak personelin yol bedeli İstanbul Büyükşehir Ulaşım Koordinasyon Merkezi'nin 22/05/2014 tarihi itibariyle geçerli olan toplu ulaşım ücret tarifesi üzerinden günlük 2 (İki) tam bilet olmak üzere, aylık 52 (Elliiki) tam bilet olup, personelin yol gideri teklif fiyata dahildir. 

Ayrıca detayı teknik şartnamede belirtilen diğer tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin “Hizmetin sunulma şekli” başlıklı 12’nci maddesinin, “Atıkların toplanması bulaşık yıkanması, temizlik ve ilaçlama yapılması” başlıklı k bendinde

“k. Yüklenici Firmanın hizmet verdiği mutfak ve yemekhanelerin ve kullanılacak olan elektrik, su, doğalgaz şebekelerine süzme sayaç takılacak olup, bu enerji giderleri yüklenici firmaya ait olacaktır.

ı. Yüklenici firma hizmet vermiş olduğu alanların ve bu alanlarda kullandığı tüm malzeme, mefruşat ve demirbaşların temizliği, bakımı ile onarım/tadilatından sorumlu olacaktır.” düzenlemesi,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez. 

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir. 

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklaması bulunmaktadır.

İhale konusu işin İstanbul Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği ve bağlı sağlık tesislerinin (ek hizmet binaları ile birlikte) 2016-2017 yıllarına ait malzemeli yemek pişirme, kahvaltı hazırlama dağıtım ve sonrası yemek hizmeti alımı olduğu ve kısmi teklife kapalı olarak ihalenin gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.

İhale konusu işin niteliği göz önünde bulundurulduğunda iddia kapsamında belirtilen elektrik, su ve doğalgaz tüketim miktarlarına ilişkin giderlerin idarece yardımcı giderler içinde değerlendirildiği ve birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmadığı görülmüş olup, bahse konu giderlerin (elektrik, su ve doğalgaz) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan, “… detayı teknik şartnamede belirtilen diğer tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir.” düzenlemesi uyarınca teklif fiyata dahil giderler içerisinde değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla söz konusu giderlerin basiretli bir tacir tarafından teklif fiyatına dahil edebileceği bu nedenle idarece ihale dokümanında bahsi geçen giderlere ilişkin maliyet hesaplamalarına yer verilmesine gerek olmadığı değerlendirilmiş olup bu durumda teklif hazırlamaya engel teşkil edecek herhangi bir hususun bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.