Teklif geçerlilik süresi dolduktan sonra ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile ikinci en avantajlı teklif sahibi arasındaki fiyat farkının fazla olması ihale iptal gerekçesi olur mu?

Toplantı No

: 2014/039

Gündem No

: 47

Karar Tarihi

: 11.06.2014

Karar No

: 2014/UH.I-2337

Şikayetçi: 

A… Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağ. Hiz. Dağ. İnş. San. Ve Tic. A.Ş., ORTA MAH. LALE SOK. NO:36/2-B İSTANBUL 

İhaleyi Yapan Daire: 

İdari Ve Mali İşler Daire Başkanlığı Yükseköğretim Kurumları M… Üniversitesi, Göztepe Kampüsü 34722 İSTANBUL 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

23.05.2014 / 16486 

Başvuruya Konu İhale: 

2013/173611 İhale Kayıt Numaralı "M… Üniversitesi Rektörlüğü Ve Bağlı Birimlerin 308 Kişilik 2014-2016 Yılı (35 Ay) Genel Temizlik Hizmeti Alımı İşi" İhalesi 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 

M… Üniversitesi İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 02.01.2014tarihinde açık ihale usulüile yapılan “M… Üniversitesi Rektörlüğü ve Bağlı Birimlerin 308 Kişilik 2014-2016 Yılı (35 Ay) Genel Temizlik Hizmeti Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak A… Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağ. Hiz. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin  23.05.2014tarih ve 16486sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.05.2014tarihli dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2014/1737sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar: 

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 308 kişilik 35 ay süreli genel temizlik hizmeti alımı işine teklif verdikleri, kesinleşen ihale kararında işin L… Güv. Sis. End. Tem. Ürün. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Ö… Güv. Sis. Tem. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde kaldığının bildirildiği, A… Ser. Oto. Tem. Gıda Sağ. Hizm. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,06.05.2014 tarihli ihale iptali hakkında gönderilen yazıda teklif geçerlilik süresinin dolması nedeniyle, birinci teklif sahibi firmanın teklif geçerlilik süresini 05.05.2014 tarihli dilekçesi ile uzatmadığını ve sözleşme yapmayacağını bildirdiği, ikinci teklif sahibi olan firmalarının teklifinin 6.000.062,00 TL daha yüksek olması ve ekonomik olmaması sebebiyle idarece uygun görülmediğinin belirtildiği, ihaleye katılan ve geçerli teklif sahibi olarak kabul edilen firma sayısı dikkate alındığında serbest rekabet ortamının sağlanarak ihalenin gerçekleştirildiği, ihalede ikinci en avantajlı teklif olarak idarece kabul edilen firmalarının bu sefer aksi bir yönde karar verilerek firmalarının teklifini ve daha önceki kararını dikkate almadan ihaleyi iptal etmesinin mevzuata aykırı olduğu, ihale üzerinde kalan firmanın teklif geçerlilik süresini uzatmamasının ve sözleşmeyi uzatmamak istememesinin nedeninin bu firmanın ihaleye vermiş olduğu teklifin kendisini zarara uğratabilecek derecede düşük olması ve ihale konusu işin teklif edilen bedel ile gereği gibi yerine getiremeyeceği olduğu, firmalarının teklifinin ihale konusu işin yapılması ve yürütülmesi için makul bir teklif olduğu, ihalenin iptali konusunda idarenin yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu, teklif sürelerine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tekliflerinin geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması“ başlıklı 16.7’nci maddesine göre teklif geçerlilik süresinin dolmuş olmasını göstererek ihalenin iptal edilmemesi gerektiğinin tebliğde açıkça belirtildiği, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile ikinci en avantajlı teklif sahibi arasındaki fiyat farkını gerekçe göstererek ihaleyi iptal etmesinin söz konusu mevzuata aykırı olduğu, 30.04.2014 tarihinde idareye vermiş oldukları yazı ile teklif geçerlilik sürelerinin 08.10.2014 tarihine kadar uzattıklarını ve işin yapılması konusunda istekli olduklarını bildirdikleri, ihale sürecinin uzaması ve isteklilerin teklif sürelerinin dolması halinde karşılıklı anlaşma ile bu sürenin uzatılabileceği hükmünün var olduğu, bu durumun her ihale süreci için geçerli olacağı, en avantajlı ikinci teklif sahibi ile sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususunun sorulmaksızın ihalenin iptal edilmemesi gerektiğinin kanunlarla sabit olduğu, idarenin vermiş olduğu kararın 4734 sayılı kanunun 5.maddesinde belirtilen saydamlık, eşit muamele ve güvenirlik ilkelerine aykırı olduğu, firmalarının tekrar değerlendirmeye alınması ve ihalenin iptalinin iptali gerektiği, idarece yapılan mevzuata aykırılığın giderilerek ilgili işe ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren firmalarının üzerine bırakılması yönünde karar verilerek düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

          İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

Başvuruya konu ihale M… Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından yapılan 308 Kişi ile 35 Ay Süreli Genel Temizlik Hizmeti Alımıişidir. 02.01.2014 tarihinde yapılan bahse konu ihaleye 8 istekli katılmıştır.

            İhaleye katılan isteklilerden 1 istekli iş deneyim belgesi tutarı yeterli olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmış ve ihale komisyonunca teklif fiyatı ilk dört sırada bulunan isteklilerin teklifleri aşırı düşük teklif olarak değerlendirilip bu isteklilerden açıklama istenilmiştir.

            Açıklama istenilen 4 istekliden K…Grup Sosyal Hizm. İnş. Tem. Taah. Tic. Ltd. Şti.-O… Grup Sos. Hizm. Proje Tem. Gıda Sağ. İnş. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı açıklama sunmamış olup bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Açıklama sunan A… End. Tem. Tic. San. Ltd. Şti. ve Alnıaçık Fır. İşl. Oto. Tem. İnş. Hay. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin ise açıklamaları Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı gerekçesiyle kabul edilmemiş ve bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılmıştır.

            İhale komisyonu ihaleye en düşük fiyat teklifi veren L… Güv. Sis. End. Tem. Ürün. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Ö… Güv. Sis. Tem. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ise açıklamalarını uygun bularak, ihalenin bu istekli üzerinde bırakılmasına karar vermiştir.

İhale komisyonu ihaleye katılan isteklilerden teklif fiyatı karsız yaklaşık maliyet tutarının üzerinde bulunan A… Ser. Oto. Tem. Gıda Sağ. Hizm. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmesine karar vermiştir.

            İhale komisyon kararı 15.01.2014 tarihinde ihale yetkilisince onaylanmıştır. Kesinleşen ihale kararının tebliğini takiben, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen A… Ser. Oto. Tem. Gıda Sağ. Hizm. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş. “…ihale üzerinde bırakılan L… Güv. Sis. End. Tem. Ürün. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Ö… Güv. Sis. Tem. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı, sunduğu proforma faturaların, proforma faturaya konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmamış olduğu..” iddialarıyla 29.01.2014 tarihinde idareye şikayet, idarenin red kararı üzerine de 05.02.2014 tarihli dilekçe ile Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunmuştur.

A… Ser. Oto. Tem. Gıda Sağ. Hizm. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin 05.02.2014 tarihli itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 05.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1179 sayılı Kurul kararı ile itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verilmiştir.

05.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1179 sayılı Kurul kararından sonra;

1) 02.04.2014 tarihinde İkbal Sos. Hizm. Tem. Bil. İşl. Yem. Danş. Taş. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.-Yükselen Teks. Turz. İnş. Plst. Temz. Oto. Mad. Ürn. San. Tic. Ltd. Şti.-İz Sosyal Hizm. Turz. Eğt. Kargo Bil. İnş. Gıd. Temz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi başvuruda bulunmuş olup 16.04.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1798 sayılı Kurul kararı ile başvurunun reddine,

           
2 ) 17.04.2014 tarihinde A… Servis Otomasyon Temizlik Gıda Sağlık Hizmetleri Dağıtım İnşaat San. ve Tic. A.Ş. başvuruda bulunmuş olup 30.04.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1933 sayılı Kurul kararı ile başvurunun reddine,

           
3 ) 25.04.2014 tarihinde A… Servis Otomasyon Temizlik Gıda Sağlık Hizmetleri Dağıtım İnşaat San. ve Tic. A.Ş. başvuruda bulunmuş olup 30.04.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1989 sayılı Kurul kararı ile başvurunun reddine karar verilmiştir.

İdarece 11.03.2014 tarihli yazı ile ihale üzerinde kalan L… Güv. Sis. End. Tem. Ürün. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Ö… Güv. Sis. Tem. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sözleşmeye davet yazısı gönderilmiştir. Ancak söz konusu yazı ihale üzerinde bırakılan istekliye tebliğ edilememiştir.

11.03.2014 tarihli sözleşmeye davet yazısının tebliğ edilmemesi üzerine idarece bu kez; 11.03.2014 tarihli sözleşmeye davet yazısı ile birlikte 26.03.2014 tarihli yeni bir sözleşmeye davet yazısı Kadıköy 8. Noterliği aracılığıyla ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilmiş olup anılan sözleşmeye davet yazıları 31.03.2014 tarihinde ihale üzerinde bırakılan istekliye elden tebliğ edilmiştir.

İdarece ayrıca 27.03.2014 tarih ve 68843 sayılı ayrı bir sözleşmeye davet yazısı ihale üzerinde bırakılan istekliye 31.03.2014 tarihinde elden tebliğ edilmiştir.

Söz konusu sözleşmeye davet yazılarını tebellüğ eden ihale üzerinde bırakılan istekli, idare kayıtlarına 01.04.2014 tarih ve 72356 sayı ile giren vekili tarafından imzalanmış bir yazı ile “ihale sürecinde şikayet başvurusunun bulunduğu, bu nedenle kanuni sürenin beklenmesi gerektiği, sözleşmeye davet kararının iptalini” talep etmiştir.

Ayrıca ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin sözleşmeye davet yazısının iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle 02.04.2014 tarihli dilekçe ile İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesine dava açılmış olup, İstanbul 1. İdare Mahkemesinin 03.04.2014 tarihli ve 2014/703 Esas nolu kararı ile “dava konusu işlemin (sözleşmeye davet) yürütülmesinin durdurulmasına” karar verilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan istekli, 05.05.2014 tarihinde idare kayıtlarına giren 94510 sayılı yazı ile “teklif geçerlilik süresinin dolmuş olmasından dolayı 120 gün olan teklif süresini uzatmayarak sözleşme imzalamayacaklarını” bildirmiştir.

Başvuruya konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen başvuru sahibi A… Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağ. Hiz. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş. ise teklif geçerlilik süresini, teklif geçerlilik süresi kadar (120 gün) uzattığını bildirmiştir

İdarece ihale “…şikayet olması sebebiyle ihale süreci durdurulmuş ve sözleşme imzalanamamıştır. Bu aşamada ihalede teklif geçerlilik süresinin dolması nedeniyle 1’inci teklif sahibi firma teklif geçerlilik süresini 05.05.2014 tarihli dilekçesi ile uzatmadığını ve sözleşme yapmayacağını bildirmesi, 2’nci teklif sahibi firmanın teklifinin 6.000.062,60 TL daha yüksek olması ve ekonomik olmaması sebebiyle idaremizce uygun görülmemiş olup, bu nedenle ihale iptal edilmiştir” gerekçesiyle iptal edilmiştir.

Başvuruya konu ihalede (51) adet ihale dokümanı satın alınmış olup, 02.01.2014 tarihinde yapılan ihaleye (8) isteklinin katılmıştır.

İstekliler tarafından ihaleye verilen teklif fiyatlar incelendiğinde, ihaleye en düşük fiyatı 21.978.740,00 TL ile L… Güv. Sis. End. Tem. Ürün. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. A.Ş.-Ö… Güv. Sis. Tem. Kurye Dağ. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın verdiği, aşırı düşük teklif sorgulamasından sonra ihalenin bu istekli üzerinde bırakıldığı, bu istekliden sonraki 3 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına cevap vermediği ve bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak teklif fiyatı aşırı düşük tekliflere ilişkin sınır değerin üzerinde olan A… Ser. Oto. Tem. Gıda Sağ. Hizm. Dağ. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin belirlendiği, bu haliyle ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen ve teklif geçerlilik süresi dolduğu gerekçesiyle sözleşme imzalamayan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen istekli arasında idarenin de iptal kararında belirttiği üzere 6.000.062,60 TL fiyat farkı bulunduğu anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü yer almakta olup ihtiyaçların uygun şartlarla sağlanması temel ilkeler arasında sayılmış olup, ihalenin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler esas alınarak iptal edilmesinde mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmaktadır.

Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesinde “Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.” açıklamasının yer aldığı, düzenlemenin başvuruya konu ihale için sözleşme yapılmasına yönelik bir zorunluluk içermediği gibi, başvuruya konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin teklif geçerlilik süresini ve sözleşme imzalamayı kabul etmediğini beyan ettiği dikkate alındığına idarece ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeleri esas alarak iptal etmesinde mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmaktadır.

Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 44’üncü maddesinde “…idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir.” hükmünün bulunduğu, ayrıca ikinci en avantajlı teklif tutarının yaklaşık maliyete çok yakın olduğu dikkate alındığında ihalenin ikinci en avantajlı istekliye ait teklif fiyatın uygun görülmeyerek idarece iptali işleminde mevzuata aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.