Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesine göre yeni fiyatın ne şekilde hesap edildiği gerekçeli ve denetime elverişli olarak gösterilmemiş ise sözleşme ve eklerine aykırı olarak tespit edilmiş yeni birim fiyatları idarece onaylanmış olsa dahi sözleşme eki haline gelmez ve taraflar için bağlayıcı olmayacağı hk.

15. Hukuk Dairesi 2014/7245 E. , 2015/3262 K.

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Dava, taraflar arasında imzalanan 29.06.2009 tarihli sözleşme ile üstlenilen yol, köprü, tünel yapılması ve nakli işinde yeni fiyat tespitinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, tünel inşaatı işlerinde tünel püskürtme betonu yapılmasında birim fiyatına dahil olmayan katkı maddesi bedelinin keşif özetinde birim fiyat cetvelinde yer alıp almadığı, yer almamış ise yeni birim fiyatının sözleşme ve sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı noktalarında toplanmaktadır.

Davacı davasında, işin yapımı devam ederken davalı İdare Araştırma Baş Mühendisliği’nin 11.05.2010 tarihli yazısı ile yaş püskürtme betonunun dizaynında alkali içermeyen sıvı priz katkı maddesi kullanılması gerektiğini, tünel inşaatı işlerinde 2011 poz nolu tünel püskürtme betonu yapılması birim fiyatına katkı maddesinin dahil olmadığını, Kale tepe Tünelinde tünelde püskürtme betonu yapılması imalâtında 04.613/5 nolu püskürtme betonda priz çabuklaştırıcı katkılar (kuru sistem alkali içermeyen toz priz hızlandırıcı) pozu yer almakta olup 04.613/5B2 nolu pozun yer almadığını, sözleşmenin 30. maddesine göre davalı idarece yeni fiyat tutanağı düzenlendiğini, yeni fiyatın tespitine itiraz ettiklerini, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesinde birim fiyat tespit yönteminin gösterildiğini, davalı idarece bu yönteme göre yeni birim fiyat tespiti yapılmadığından mahkemece yeni birim fiyatının benzer poz baz alınarak 04.613/5 nolu poz olarak tespit edilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla bu imalâttan kaynaklanan 10.000,00 TL eksik ödemenin tahsilini ileri sürmektedir.

Davalı iş sahibi vekili cevap dilekçesi ve aşamalardaki savunmalarında, 04.613/5 nolu püskürtme betonda priz çabuklaştırıcı katkılar (kuru sistem alkali içermeyen toz priz hızlandırıcı) pozu yer almakta olup, 04.613/5B2 nolu püskürtme betonda priz çabuklaştırıcı katkılar (yaş sistem alkali içermeyen sıvı priz hızlandırıcı) pozu yer almadığı, 11.05.2010 tarihli yazıyla talep edilen sıvı priz hızlandırıcı katkı maddesi 2011 nolu pozun birim fiyatına dahil olmadığından sözleşmenin 30. maddesine istinaden yeni fiyat tutanağı düzenlendiği, yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğunu ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece talimat yoluyla inşaat mühendisinden rapor ve ek rapor alınmış ise de; bilirkişinin kök raporu sorunu çözmekten tamamen uzak olup, ek raporda davalı iş sahibinin 11.05.2010 tarihli yazısına istinaden tünel inşaatında yaş püskürtme betonu dizaynında alkali içermeyen sıvı priz hızlandırıcı katkı maddesi kullanılması talebi üzerine yeşil defter ve ataşmanlar da incelenerek bu şekilde sıvı priz katkı maddesi kullanılıp kullanılmadığı ya da kuru sistem alkali içermeyen toz priz kullanılıp kullanılmadığı belirtilmediği, gerçekleştirilen imalâtın taraflar arasındaki sözleşme ve ekindeki birim fiyatlar içerisinde poz numarası ve fiyatının bulunup bulunmadığı, yok ise sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesine göre yeni fiyatın ne şekilde hesap edildiği gerekçeli ve denetime elverişli olarak gösterilmemiştir. Sözleşme ve eklerine aykırı olarak tespit edilmiş yeni birim fiyatları idarece onaylanmış olsa dahi sözleşme eki haline gelmez ve taraflar için bağlayıcı olmaz.

Bu durumda mahkemece, sözleşme konusu iş ve dava konusu tünel inşaat işi ile ilgili yeşil defter ve ataşmanlar getirtildikten sonra yeniden oluşturulacak yeni fiyat tespiti konusunda da uzman bilirkişi kurulundan davalı iş sahibinin 11.05.2010 tarihli yazıyla talep ettiği yaş püskürtme betonu dizaynında alkali içermeyen sıvı priz hızlandırıcı katkı maddesinin yeşil defter ve ataşmanlara göre kullanılıp kullanılmadığı ya da kuru sistem alkali içermeyen toz priz hızlandırıcı katkı maddesi kullanılıp kullanılmadığı, kullanılan katkı maddesi ve gerçekleştiren imalâtın sözleşme ve eki birim fiyat cetvellerinde fiyatının olup olmadığı, varsa buna göre eksik ödeme yapılıp yapılmadığı, yoksa ve yeni birim fiyat tespiti gerekiyorsa sözleşmenin 9.2 maddesinin 1. bendine göre eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesi yönteme göre olması gereken yeni birim fiyatın ne miktarda olacağı belirlenip, belirlenecek yeni birim fiyata göre değerlendirme ve hesaplama yapılmak suretiyle davacı yükleniciye eksik ödeme yapılıp yapılmadığı ve miktarı konusunda gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu hususlar dikkate alınmaksızın yetersiz bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kabulü doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı iş sahibi yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 10.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.