Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalesinde, birim fiyat teklif cetvelinde, şoför aylık birim fiyat, ulusal bayram ve genel tatil birim fiyat, fazla mesai birim fiyatlarının ve işçilik kümülatif toplamı güncel asgari ücretin altında kaldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılamayacağı hk.

Giray Turizm Petrol Ürünleri Paz. ve  Tic. Ltd. Şti.,

VEKİLİ:

Av.Sinan AKARSLAN

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/700259 İhale Kayıt Numaralı “2020-2021 Yıllarını Kapsayan Muhtelif Cinslerde Araç Kiralanması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 03.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2020-2021 Yıllarını Kapsayan Muhtelif Cinslerde Araç Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Giray Turizm Petrol Ürünleri Paz. ve  Tic. Ltd. Şti.nin 13.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.03.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.03.2020 tarih ve 15657 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.03.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/579 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Tekliflerinin birim fiyat teklif cetvelinde, şoför aylık birim fiyat, ulusal bayram ve genel tatil birim fiyat, fazla mesai birim fiyatlarının ve işçilik kümülatif toplamı güncel 2020 asgari ücretinin altında kaldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli veya teklif bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağından bahsedildiği, ancak şikayete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, bu tür hizmet ihalelerinde toplam asgari işçilik maliyeti altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağına veya işçilik modülünün kullanılması gerektiğine ilişkin bir mevzuat hükmünün bulunmadığı, tekliflerinin güncellenmiş sınır değerin üzerinde kaldığı için kendilerinden açıklama talep edilemeyeceği ve tekliflerinin bu gerekçe ile elenmesinin mevzuata uygun olmayacağı,

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1.     Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve  değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı  ile  birim  fiyat teklif  cetvellerinde  aritmetik  hata  bulunup  bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesinde “78.1.1.  Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

…

78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.

…

78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.

…

78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in 79’uncu maddesinde “79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

…

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

…

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin miktarı “15 Ay süre ile sürücülü ve sürücüsüz, muhtelif cinslerde toplam 640 adet araç, 340 adet şoför kiralanması işi” şeklinde belirtilmiş olup aynı Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde “-İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

-Toplam 340 adet şoför çalıştırılacaktır.

-Tüm şoförlere en az brüt asgari ücret aylık olarak ödenecektir.

-Sözleşme süresi içerisinde değişik zamanlarda çalışan şoförlere yaklaşık 102.000 saat fazla mesai, 1450 gün Ulusal,Bayramlar ve genel tatiller günü çalışması yaptırılacaktır.

-Her bir şoföre ayda 26 iş günü üzerinden günlük brüt 16,00-TL nakdi yemek ücreti ve brüt 14,00-TL nakdi yol ücreti ödenecektir.

-Çalıştırılacak olan personelle ilgili her türlü gider yükleniciye ait olup, teklif fiyata dahildir.

-İş sağlığı ve güvenliği mevzuatı gereği yüklenici şirket sözleşme süresince görev almak üzere yeterli sayıda işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve sağlık personelini görevlendirecektir. Bu personel İdare bünyesinde kurulan işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile (İSGB ile) ortak çalışacak olup, aylık İSGB toplantı gün ve saatinin takibini yaparak aylık İSGB toplantılarına eksiksiz bir şekilde katılacak ve katılım listesini imzalayacaktır. Alınan ortak kararların uygulanması aşamasında gerekli önlemler alınacaktır. Bu hususta yapılacak tüm harcamalar ve sorumluluk yükleniciye ait olup, teklif fiyata dahildir.

-Sözleşme kapsamında görev alacak şoförlere işe başlamadan önce ya da işe başladığı tarihten itibaren yasal süresi içerisinde mesleklerine uygun olarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilk yardım eğitimleri aldırılacaktır. Bu eğitimler için İdarece herhangi bir ücret ödenmeyeceği gibi mesai saatleri dışında verilecek eğitimlerde geçen süreler için idare tarafından fazla mesai ücreti ödenmeyecektir. Yapılmayan, süresi içinde aldırılmayan ya da eksik yapılan eğitimlerden yüklenici sorumlu olup, bunlarla ilgili oluşabilecek her türlü gider teklif fiyata dahildir

-İhale kapsamında görev yapacak şoförlerin İş Mevzuatı ve Sosyal Güvenlik Mevzuatı gereği her türlü sosyal hakkı ve işçi alacakları yüklenici tarafından takip edilecektir. İşçi haklarının ödenmesi, her türlü işçilik alacakları, işçi çıkarılması, kıdem ve ihbar tazminatı konularındaki tüm sorumluluk yükleniciye ait olup, bunlarla ilgili oluşabilecek her türlü gider teklif fiyata dahildir.

-Araçların yıpranmasından, dış görünümünden, her türlü mekanik veya boya problemlerinden doğacak masraflar yükleniciye ait olup, teklif fiyata dahildir.

-Araçların kiralama bedelleri,  her türlü sigorta masrafları, zorunlu mali sorumluluk sigortası, full kasko sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, egsoz muayenesi, fenni muayene (vize), periyodik bakım, yol yardımı vb giderleri, her türlü bakım onarım lastik tamir bedelleri, yedek parça, işçilik, vergiler, görev kartı ile ilgili her türlü giderler ile amortisman giderleri, tamir, bakım, lastik, yağ gibi sarf giderleri, malzeme ile işin teknik şartnamesinde tanımlanan diğer tüm giderler yükleniciye ait olup, teklif fiyata dahildir.

-Sözleşme süresi içinde kasko sigortasının yaptırılmamasından doğacak her türlü sorumluluk yükleniciye ait olup, teklif fiyata dahildir.

-Sürücüsüz araçların İdare tarafından kullanımı esnasında, trafik kurallarının ihlali sonucunda doğacak trafik cezaları; yüklenici tarafından peşin olarak ödendikten sonra ödeme makbuzları idareye verilecek sürücü kusurlarından kaynaklanan cezalar sürücüden tahsil edildikten sonra yükleniciye ödenecektir. Yükleniciye ulaşan trafik ceza makbuzlarının gecikmeli ödenmesinden dolayı oluşacak gecikme cezaları yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif fiyata dahildir.

-Araçların teslimatı ile ilgili çıkabilecek tüm masraflar yükleniciye aittir.

-Araç takip sistemi ile ilgili tüm giderler teklif fiyata dahildir.

-Yüklenici karı teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı içerisinde yer alan birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen 340 şoförün aylık maliyetlerine, ulusal bayram ve genel tatil günlerindeki maliyetlerine ve saatlik fazla mesai giderlerine ilişkin 3 farklı satırın açıldığı anlaşılmıştır.

05.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararının incelenmesi neticesinde, şikâyete konu ihaleye 4 isteklinin katıldığı, isteklilerden Erya Yönetim Hizmetleri Limited Şirketinin geçici teminat sunmadığı gerekçesiyle, Flora Sosyal ve Destek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi taşıma yetki belgelerinin sunulmadığı gerekçesiyle, Giray Turizm Petrol Ürünleri Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketi birim fiyat teklif cetvelinde işçilik giderlerine ilişkin teklif edilen bedellerin asgari işçilik maliyetlerinin altında olduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmış olup Yılda Özel Eğitim Taşımacılık Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İhale dokümanı ile yaklaşık maliyet bileşenleri incelendiğinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerinde yer alan tanım ve koşullar uyarınca şikâyete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı, bu nedenle Tebliğin 78’inci maddesinde yer alan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine özel hükümlerin mevcut ihalede geçerli olmayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, herhangi bir kalemde asgari işçilik birim maliyetleri altında teklif bedeli sunan bir isteklinin teklifinin Kanun’un 37’nci maddesine göre yapılacak yeterlilik değerlendirilmesi sonucunda değerlendirme dışı bırakılma olanağının bulunmadığı, yalnızca sınır değerin altında kalınması durumunda Kanun’un 38 ve Tebliğ’in 79’uncu maddelerinde yer alan hükümler gereği yapılacak olan aşırı düşük teklif değerlendirilmesi aşamasında bu tür tekliflerin değerlendirme dışı bırakabileceği sonucuna ulaşılmış olup mevcut durumda başvuru sahibinin teklif bedelinin idare tarafından hesaplanmış olan sınır değerin altında kalmadığından ihale komisyonu kararıyla başvuru sahibinin teklif cetvelinde işçilik maliyetlerinin, fazla mesai ve resmi tatil günlerine ilişkin teklif bedellerinin asgari işçilik maliyetlerinin altında kaldığı gerekçesiyle teklifinin Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirme dışı bırakılması işlemi mevzuata uygun bulunmamıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin teklifin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.