İdari Şartnamede hangi yetki belgelerini istediğini tek tek sayma yöntemi ile belirtmeden “4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunu ve Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nde belirtilen yetki belgelerini teklifleri ile birlikte sunacaktır” şeklinde geniş bir ifade kullanarak genel düzenleme yapmanın mevzuata aykırı olduğu hk.

Flora Sosyal ve Destek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/700259 İhale Kayıt Numaralı “2020-2021 Yıllarını Kapsayan Muhtelif Cinslerde Araç Kiralanması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 03.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2020-2021 Yıllarını Kapsayan Muhtelif Cinslerde Araç Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Flora Sosyal ve Destek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinin 16.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.03.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.03.2020 tarih ve 15816 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.03.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/593 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Tekliflerinin ihalede 8+1 kapasiteli otomobiller için “A1” ve 16+1 kapasiteli minibüsler için “D2” yetki belgelerinin sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, İdari Şartname’nin 7.1.h maddesi ile Teknik Şartname’nin 9.16’ncı maddelerinde belgelerin sayma yöntemi ile belirlenmediği, “istekliler, 4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunue Karayolları Taşıma Yönetmeliğinde belirtilen yetki belgelerini teklifleri ile birlikte sunacaktır.” şeklinde geniş bir ifade ile belgelerin istenildiği, tekliflerinde “K1” yetki belgesini sundukları ve söz konusu belgenin ihalede istenilen 640 araçtan 568’ini karşıladığı, idarenin şikayete konu düzenlemesindeki belirsizlik nedeniyle herhangi bir yetki belgesi sunan isteklilerin tekliflerinin kabul edilmesi gerektiği, kendi teklifleri ile ihale üzerinde bırakılan teklif arasında 3.145.611,10 TL fark bulunmasından dolayı aykırı işlemin kamu zararı da oluşturacağı,

2) İhaleye katılan isteklilerden Giray Turizm Petrol Ürünleri Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı, anılan isteklinin teklif bedeli ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedeli arasında 9.472.819,10 TL fark bulunduğu, anılan isteklinin teklifinin değerlendirilmeye alınmaması durumunda kamu zararının oluşacağı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

“Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve  değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı  ile  birim  fiyat teklif  cetvellerinde  aritmetik  hata  bulunup  bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin miktarı “15 Ay süre ile sürücülü ve sürücüsüz, muhtelif cinslerde toplam 640 adet araç, 340 adet şoför kiralanması işi” şeklinde belirtilmiş olup aynı şartnamenin 7’nci maddesinde “…7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

h)İstekliler, “4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunu ve Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nde belirtilen yetki belgelerini teklifleri ile birlikte sunacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde araçların cinsi ve adedi “…

·        Çift sürgülü kapılı camlı panel kamyonet   458 adet

·        Çift kabinli kasalı kamyonet 50 adet

·        5+1 kişilik panel kamyonet 20 adet

·        Çift kabinli havuz kasalı kamyonet(4×2) 40 adet

·        Otomobil (8+1 kişilik araç) 56 adet

·                 16+1 kişilik minibüs 16 adet” şeklinde belirtilmiş olup aynı şartnamenin 9.16’ncı maddesinde “İstekliler 4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunu ve Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nde belirtilen yetki belgelerine sahip olacaktır. Bu yetki belgelerinin ihalede istekli tarafından sunulması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin 7.1.h maddesine ait 9 nolu dipnot içerisinde “İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler bu bentte sayılacak, aksi halde “h) Bu bent boş bırakılmıştır” yazılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

05.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararının incelenmesi neticesinde, şikâyete konu ihaleye 4 isteklinin katıldığı, isteklilerden Erya Yönetim Hizmetleri Limited Şirketinin geçici teminat sunmadığı gerekçesiyle, Giray Turizm Petrol Ürünleri Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketinin birim fiyat teklif cetvelinde işçilik giderlerine ilişkin teklif edilen bedellerin asgari işçilik maliyetlerinin altında olduğu gerekçesiyle, Flora Sosyal ve Destek Hizmetleri Ticaret Limited Şirketinin 8+1 kapasiteli otomobiller için “A1” ve 16+1 kapasiteli minibüsler için “D2” yetki belgelerinin sunulmadığı gerekçesiyle, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmış olup Yılda Özel Eğitim Taşımacılık Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri, ihale dokümanı ve idarenin şikayete vermiş olduğu cevap birlikte değerlendirildiğinde, idare tarafından isteklilerden teklifleri içerisinde A1, D2 ve K1 yetki belgelerinin tümünü sunmalarının istenildiği anılan belgeleri tam olarak sunmayan ve yalnızca K1 yetki belgesini sunan başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

Öncelikle, yukarıda anılan Kanun hükümleri gereğince idarelerin ihalede teklif değerlendirilmesi işlemini dokümanda belirtilmiş olan yeterlik kriterleri doğrultusunda ve Kanun’un 37’nci maddesi uyarınca gerçekleştirilmeleri gerektiği, ihale dokümanlarının hazırlanırken ve yeterlik belgeleri ile kriterleri belirlenirken Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen rekabet ve eşit muamele ilkelerinin göz önünde bulundurularak ihaleye katılan tüm isteklilerin eşit ve açık şekilde anlayabilecekleri şekilde yeterlik belgelerinin düzenlemesi gerektiği anlaşılmış olup açık ihale usulü ile çıkılacak ihalelerde kullanılması mevzuat gereği zorunlu tutulan Tip İdari Şartname’nin 7.1.h maddesine ait 9 nolu dipnotta da eğer idareler tarafından herhangi bir sicil, ruhsat, izin vb belgeler istenilecekse söz konusu madde içerisinde belgelerin sayılma yoluyla düzenlenmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir.

Şikayete konu İdari Şartname maddesi incelendiğinde, idarenin hangi yetki belgelerini istediğini tek tek sayma yöntemi ile belirtmediği,  “4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanunu ve Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nde belirtilen yetki belgelerini teklifleri ile birlikte sunacaktır” şeklinde geniş bir ifade kullanarak, ilgili dipnotta yer alan açıklamaya aykırı şekilde ilgili maddeyi düzenlediği anlaşılmıştır.

İdarenin şikayete konu şartname maddesini mevzuata uygun düzenlemediği ve geniş bir ifadeyle doğrudan hangi belgelerin talep edildiğinin anlaşılamadığı sonucuna varılmış olsa da,  anılan düzenlemeye ilişkin olarak Kuruma ulaşan şekil ve usul kurallarına uygun bir itirazen şikayet başvurusunun bulunmadığı, ihale dokümanının bu haliyle kesinleştiği hususları göz önünde bulundurulduğunda ihalenin mevcut doküman ile sonuçlandırılmasının uygun olacağı sonucuna varılmış olup şikayete konu düzenlemenin eşit muamele ve rekabet ilkeleri göz önünde buldurularak istekliler açısından geniş yorumlanmasının uygun olacağı, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde yer alan taşımaya yetkisine ilişkin yetki belgelerinden herhangi birini veya birkaçını sunan adayların tekliflerinin uygun görülmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anılan yorum gereği şikayete konu ihalede mevzuata aykırı ve belirsizlik yaratan bir düzenleme dolayısıyla rekabet ve eşit muamele ilkelerinin zedelenmesinin önüne geçilmiş olacağı, zaten mevzuat gereği gerekli yetki belgelerine sahip olunmadan ilgili araçların sözleşme sürecinde kullanılamayacağı, bir başka deyişle yüklenicinin mevzuat gereği istenilen yetki belgelerine sahip olmasının zorunlu olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde, başvuru sahibi tarafından sunulan K1 yetki belgesinin bu aşamada yeterli görülmesi gerektiği anlaşıldığından idarenin A1 ve D2 yetki belgeleri sunulmadığı gerekçesiyle isteklinin teklifini değerlendirme dışı bırakması işlemi uygun bulunmamıştır.

……………..

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.